ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΚΑΛΠΗ, ΜΕΡΟΣ A' - του Γιάννη Βαρουφάκη

Με την Κυριακή να πλησιάζει καλπάζοντας, κι όλους (πολύ σωστά) να εκφράζουν απόψεις για εκείνους που ζητούν την ψήφο μας, είπα να γράψω κι εγώ δύο λόγια επ' αυτού, υπό το πρίσμα των δύο ετών Κρίσης που μας οδήγησαν σε τούτες τις πρόωρες εκλογές. Στο Μέρος Α', σήμερα, αναφέρομαι στα τρία ψέμματα ΠΑΣΟΚ-ΝΔ. Αύριο, στο Μέρος Β', θα καταπιαστώ με τους «μικρούς»..

Το τριπλό ψέμα των «μεγάλων»

Το 1ο Ψέμα (Παπανδρέου-Παπακωνσταντίνου για το Μνημόνιο 1):

- Δεν είχαμε άλλη επιλογή
- Δεν διαθέταμε διαπραγματευτικό χαρτί
- Αναγκαστήκαμε να δηχθούμε ένα πικρό φάρμακο για να σώσουμε τον ασθενή

Από τον Δεκέμβριο του 2009, η κυβέρνηση γνώριζε ότι το κράτος είχε πτωχεύσει. Κι όμως. Ξόδεψε ενάμιση χρόνο προσποιούμενο ότι επρόκειτο για κρίση ρευστότητας που μπορεί να υπερνικηθεί με ένα τεράστιο, ακριβό δάνειο το οποίο μάλιστα το πήρε υπό την προϋπόθεση ότι θα συρρικνώσει το εθνικό εισόδημα (το ΑΕΠ), από το οποίο θα έπρεπε να αποπληρωθούν (νέα και παλαιά) δάνεια!

Όλο το διάστημα 2010 μέχρι τα τέλη του 2011, όποιος τολμούσε να πει την αλήθεια (ότι το χρέος αυτό δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί και πρέπει να κουρευτεί) κατηγορείτο ως εθνοπροδότης, ανεύθυνος, δημοκόπος που προσπαθεί να χαΐδέψει τα αυτιά των πολιτών που αρνούνται ότι χρειάζεται σκληρή δουλειά κ.ο.κ.

Τον Ιούνιο του 2011 η ίδια η ΕΕ αποδέχθηκε ότι το κράτος μας πτώχευσε, και συνεπώς το χρέος έπρεπε να κουρευτεί. Κάπου εκεί αποπέμφθηκε ο κ. Παπακωνσταντίνου, ο υπουργός του «όπου νάναι θα βγούμε στις αγορές», και δρομολογήθηκε, υπό τον κ. Βενιζέλο, το κούρεμα. Σήμερα, οι κ.κ. Παπανδρέου-Παπακωνσταντίνου παραδέχονται ότι το κράτος είχε πτωχεύσει από τα τέλη του 2009 αλλά υποστηρίζουν την πολιτική τους λέγοντας ότι: (α) το Μνημόνιο 1 ήταν μονόδρομος, (β) οδήγησε την Ευρώπη να δημιουργήσει έναν Μηχανισμό Στήριξης των δοκιμαζόμενων χωρών της ευρωζώνης, και (γ) μας έβαλε στον σωστό δρόμο που, αν και κακοτράχυλος, θα μας βγάλει από την στενωπό εν καιρώ. Και οι τρεις ισχυρισμοί είναι πέρα για πέρα αναληθείς. Επιτρέψτε μου να εστιάσω στον πρώτο: Ότι η κυβέρνηση δεν είχε εναλλακτική. Ότι δεν μπορούσε να διαπραγματευτεί επειδή δεν διέθετε κάποιο «χαρτί» που να μπορεί πειστικά να χρησιμοποιήσει. (*)

Είναι αλήθεια ότι τον Γενάρη του 2010 τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα. Το πρωτογενές έλλειμμα που αντιμετώπιζε η χώρα ατενίζοντας το 2010 ανερχόταν (όπως αποδεικνύεται από τα επίσημα στοιχεία) στα €9,65 δις (συμπεριλαμβάνοντας τα χρέη των νοσοκομείων κλπ, που η ΝΔ κρατούσε «μυστικά» προ του 2009), όταν τα δημόσια έσοδα μόλις έφταναν τα €53,93 δις. Και σαν να μην έφτανε αυτό, το δημόσιο έπρεπε να βρει άλλα... €55,39 για να καλύψει τόκους και χρεολύσια (μακρομεσοπρόθεσμα και βραχυπρόθεσμα) σε μια εποχή που η ύφεση είχε αρχίσει να «δαγκώνει». Μία κατάσταση πραγματικά τραγική, την οποία κανείς μας δεν δικαιούται ούτε να υποβαθμίζει ούτε και να την «χρεώνει» στην τότε ηγεσία Παπανδρέου-Παπακωνσταντίνου.

Εκείνη την στιγμή, η κυβέρνηση έκρινε (σωστά) ότι πρέπει να ζητήσει βοήθεια από την Ευρώπη. Αμέσως προσέκρουσε στον σκόπελο μιας Γερμανίας που αρνείτο τα πάντα και που για να εγκρίνει, εν τέλει, την δανειακή στήριξη επέβαλε όρους που και ένα μικρό παιδί μπορούσε να δει ότι θα οδηγούσαν την χώρα, με μαθηματική ακρίβεια, πιο βαθειά στην μαύρη τρύπα της πτώχευσης (καθώς το χρέος θα αυξανόταν και το εθνικό εισόδημα θα συρρικνωνόταν) - όπερ και εγένετο. Θέση μου, από τότε που άρχισα να γράφω στο protagon, ήταν ότι, στις αρχές του 2010, η κυβέρνηση έπρεπε να παρουσιάσει στην Ευρώπη το εξής τελεσίγραφο:

Είτε η ΕΕ εγκρίνει ένα Σύστημα Στήριξης για όλη την ευρωζώνη που να γεννά βάσιμες ελπίδες να διασωθεί η συνολική κατάσταση (δεδομένου ότι η Κρίση που μόλις ξεκινούσε στην Ελλάδα φαινόταν, από τότε, ότι θα επεκτεινόταν από την Ελλάδα σε πολλές άλλες χώρες), είτε η Ελλάδα, με λύπη, προχωρά άμεσα σε ετήσια αναβολή πληρωμών σε ξένους δανειστές (ουσιαστικά, στις Γαλλικές και Γερμανικές τράπεζες) - συνεχίζοντας να καταβάλει κανονικά τα τοκοχρεολύσιά της στα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία, στις ελληνικές τράπεζες και σε όλους τους ιδιώτες-ομολογιούχους.

Αυτό ήταν το διαπραγματευτικό χαρτί που είχε και έπρεπε να έχει χρησιμοποιήσει η κυβέρνηση ώστε πραγματικά να διασώσει την χώρα και να βοηθήσει στην δημιουργία πραγματικού Συστήματος Στήριξης εντός της ευρωζώνης για την Ιρλανδία, την Πορτογαλία κλπ. (Κι αν με ρωτήσετε με τι θα έμοιαζε αυτός ο, κατ' εμέ, πραγματικός μηχανισμός στήριξης, ή καλύτερα σύστημα στήριξης, την απάντηση θα την βρείτε δημοσιευμένη μέσα από αυτές τις σελίδες)

Πολλοί, με πρώτο και καλύτερο το δίδυμο Παπανδρέου-Παπακωνσταντίνου, χαρακτήρισαν εκείνη την προτεινόμενη (από του λόγου μου) στρατηγική «μπλόφα» υψηλού κινδύνου (**). Δεν ήταν όμως μπλόφα. Ακριβώς το αντίθετο θα ήταν. Ας εξηγηθώ: Μπλοφάρει κάποιος όταν προσποιείται ότι έχει ένα χαρτί που δεν έχει (π.χ. άσσο όταν έχει 7άρι). Όταν μπλοφάρεις και ο αντίπαλος σου πει «τα βλέπω τα χαρτιά σου», εξ ορισμού βρίσκεσαι σε χειρότερη κατάσταση από εκείνη στην οποία θα ήσουν αν δεν είχες μπλοφάρει (και, τότε, μετανιώνεις την μπλόφα σου). Να γιατί η πιο πάνω στρατηγική δεν θα ήταν μπλόφα: Επειδή η Ελλάδα σήμερα θα ήταν σε πολύ καλύτερη κατάσταση είτε η στρατηγική εκείνη πετύχαινε τον στόχο να αλλάξει τα μυαλά της κας Μέρκελ είτε όχι. Να το πω απλά: Και να μην τρόμαζε τους Ευρωπαίους αρκετά ώστε να εγκαταλείψουν αμέσως τις μνημονιακές ανοησίες (οι οποίες εξέθρεψαν την Κρίση σε όλη την Ευρώπη), η ελληνική κοινωνική οικονομία θα ήταν σε καλύτερη κατάσταση σήμερα από αυτή που βρίσκεται επειδή οι Παπανδρέου-Παπακωνσταντίνου θεώρησαν μονόδρομο το Μνημόνιο που τους προσέφεραν. Ας είμαι όμως πιο επακριβής:

Αν η κυβέρνηση τελικά αναγκαζόταν να εφαρμόσει την πιο πάνω απειλή, θα ετίθετο εκτός αγορών (όπως και ετέθη τον Μάιο του 2010) και θα έπρεπε να επιβιώσει χωρίς δανεικά από την τρόικα. Αυτό θα σήμαινε ότι θα έπρεπε να εξοικονομήσει περί τα €20 δις (για το 2010) με τα οποία: (α) να αποπληρώσει (στο ακέραιο) τα ομόλογα και τους τόκους που χρωστούσε σε ελληνικές τράπεζες, στα ασφαλιστικά ταμεία και στους ιδιώτες-ομολογιούχους (ποσό περίπου €10,92 δις, περί το 30% του συνολικού οφέλους του 2010) και (β) να καλύψει τα περίπου €9,6 δις του πρωτογενούς ελλείμματος της χώρας. Από που θα προέρχονταν αυτά τα €20 δις, ώστε η απειλή προς την Ευρώπη να μην είναι μπλόφα; Από αυτά, περί τα €6 δις θα προέρχονταν από την μείωση των λειτουργικών δαπανών του δημοσίου, υπερωριών, συμμετοχών των ημετέρων σε επιτροπές, επιχορηγήσεων ΟΤΑ, ΝΠΔΔ, εξοπλιστικών προγραμμάτων κ.ο.κ. Μένουν κάτι παραπάνω από €14 δις. Αυτά μπορούσαν κάλλιστα να εξασφαλιστούν με δύο κινήσεις - μία εσωτερικού δανεισμού και μία εξοικονόμησης μισθών και συντάξεων χωρίς καμία περικοπή στα χαμηλά εισοδήματα:

(Α) Εσωτερικός δανεισμός: Τα φορολογικά έσοδα ανέρχονται στα €51 δις για το 2010 και λίγο λιγότερα (λόγω ύφεσης) το 2011. Αν το 2010 το κράτος, στο πλαίσιο ενός καλο-διαφημισμένου σχεδίου έκτακτης ανάγκης, πρόσφερε στους φορολογούμενους την δυνατότητα (μερικής) προπληρωμής φόρου του 2011 (άμεσων φόρων αλλά και ΦΠΑ) εντός του 2010 (με όποιο ποσό επέλεγε ο κάθε φορολογούμενος) με την νομοθετημένη υπόσχεση μείωσης του φόρου του 2011 κατά το 20% του ποσού προπληρωμής, είναι σίγουρο ότι πολλοί φορολογούμενοι, αντί να τραβάνε τα χρήματά τους από τις τράπεζες και να τα κρύβουν στο μαξιλάρι, θα έκαναν χρήση αυτού του δικαιώματος να «ξεμπερδεύουν» με φόρους της επόμενης χρονιάς - κάτι που, ουσιαστικά, ισοδυναμούσε με επιτόκιο της (άπιαστης) τάξης του 20%.

Αν κρίνουμε από τα δεκάδες δις που ο κόσμος απέσυρε από τις τράπεζες το 2010, και το γεγονός ότι, έτσι κι αλλιώς, το 2011 καταβλήθηκαν €50 δις φόροι, θεωρώ πως ένα πολύ μεγάλο μέρος των €14 δις που χρειαζόταν το κράτος για να τα βγάλει πέρα το 2010 (χωρίς δάνεια από την τρόικα) θα είχαν βρεθεί μέσω αυτού του συστήματος εσωτερικού δανεισμού.

Έστω όμως ότι δεν βρίσκονταν όλα και απέμεναν άλλα €Χ δις. Που θα τα έβρισκε το κράτος; Θα τα έβρισκε από την από-πάνω-προς-τα-κάτω μείωση μισθών και συντάξεων:

(Β) Από-πάνω-προς-τα-κάτω μείωση μισθών και συντάξεων: Παίρνουμε τον μεγαλύτερο μισθό και την υψηλότερη σύνταξη και τα κατεβάζουμε στο επίπεδο του δεύτερου μεγαλύτερου μισθού και της δεύτερης πιο υψηλής σύνταξης. Κατόπιν παίρνουμε αυτούς τους δύο μισθούς, και τις δύο συντάξεις, και τα κατεβάζουμε στο επίπεδο του τρίτου μεγαλύτερου μισθού και της τρίτης πιο υψηλής σύνταξης. Συνεχίζουμε έως ότου εξοικονομίσουμε τα €Χ δις που μας λείπουν. Τόσο απλά.

Να πως το πιο πάνω τελεσίγραφο αποκτά πειστικότητα και ξεφεύγει από την σφαίρα της μπλόφας. Στο άκουσμά του, η Γερμανία, η ΕΚΤ και ιδίως οι γερμανο-γαλλικές τράπεζες θα κατανοούσαν ότι έχουν να χάσουν πολύ περισσότερα οι ίδιοι παρά η Ελλάδα από την εφαρμογή αυτής της πολιτικής. Θα μου πείτε: Κι αν στήλωναν τα ποδάρια; Αν δεν ενέδιδαν; Τι θα γινόταν; Η απάντηση είναι απλή: Η χώρα θα ήταν σε καλύτερη κατάσταση το 2011 από εκείνη στην οποία βρέθηκε μετά το Μνημόνιο. Το κούρεμα του χρέους θα ήταν μεγάλο αλλά και θα είχε γίνει μια ώρα αρχύτερα (ρίχνοντας το χρέος στα €100δις) και, αυτό έχει σημασία, δεν θα αφορούσε ούτε τους ιδιώτες-ομολογιούχους ούτε τα ασφαλιστικά ταμεία ούτε καν τις ελληνικές τράπεζες. Παράλληλα, η ύφεση δεν θα χτύπαγε κόκκινο καθώς κανένα από τα χαμηλά εισοδήματα δεν θα περικόπτετο.

Μένει το ζήτημα των τραπεζών. Αν και τα ομόλογά τους δεν θα κουρεύονταν, η ΕΚΤ μάλλον δεν θα δεχόταν πλέον τα ομόλογα του δημοσίου ως εχέγγυα για παροχή ρευστότητας. Σωστό. Όμως η ΕΚΤ δεν θα τόλμαγε να μην δέχεται όλους τους άλλους τίτλους που χρησιμοποιούν οι τράπεζές μας σήμερα για να αντλούν ρευστό (πχ. στεγαστικά δάνεια). Αν το έκανε, το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα θα κατέρρεε εν μία νυκτί. Έτσι κι αλλιώς όμως, αν η ελληνική κυβέρνηση είχε χρησιμοποιήσει αυτή την διαπραγματευτική στρατηγική, οι ξένες τράπεζες (μαζί με τους αμερικανούς) θα είχαν πέσει πάνω στην κα Μέρκελ και στον κ. Σαρκοζύ να αναθεωρήσουν άρδην την απόφασή τους να «πνίξουν» ολόκληρη την Περιφέρεια στην Ύφεση.

Εν κατακλείδι, το 2010 η κυβέρνηση, παρόλη την αντικειμενικά τραγική κατάσταση που αντιμετώπιζε, και διαπραγματευτικό χαρτί είχε, και εναλλακτική επιλογή είχε, και δεν αντιμετώπιζε σε καμία περίπτωση μονόδρομο. Απλά, το δίδυμο Παπανδρέου-Παπακωνσταντίνου ενδιαφέρονταν πολύ περισσότερο να είναι τα χαϊδεμένα παιδιά των «ισχυρών» παρά να διαπραγματευτούν μια λύση που, τελικά, θα ήταν καλύτερη όχι μόνο για την Ελλάδα και, εν γένει, για την Περιφέρεια αλλά και για τους ίδιους τους «ισχυρούς». Έτσι, αντί για ένα πικρό αλλά θεραπευτικό φάρμακο, επέβαλαν στο ασθενικό ελληνικό κράτος το κόνιο του Μνημονίου.

Το 2ο Ψέμα (Βενιζέλου-Παπαδήμου για το Μνημόνιο 2-PSI):

- Μειώσαμε το χρέος

- Το σταθεροποιήσαμε

- Σε τρία χρόνια βγαίνουμε από το μνημόνιο

Όταν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ υπέγραψε το Μνημόνιο 1, του οποίου βασικός στόχος ήταν η τιθάσευση του δημόσιου χρέους, το χρέος ανερχόταν στα €296 δις σε μια περίοδο που το ΑΕΠ, το εθνικό μας εισόδημα, ήταν περί τα €232 δις. Η πολιτική του Μνημονίου 1 ανέβασε το χρέος, μέσα σε ένα περίπου χρόνο, από τα €296 δις στα €360 δις ενώ, παράλληλα, μείωσε το ΑΕΠ από τα €232 δις στα €214 δις. Το κούρεμα, ακόμα και να αποφέρει μείωση €100 δις, μας κοστίζει τουλάχιστον νέα δάνεια των €30 δις (το κόστος επανακεφαλαιοποίησης, λόγω κουρέματος, των τραπεζών), με το χρέος να παραμένει στα... €290 δις, συν όλες τις (σίγουρες) «αποκλίσεις» από τους στόχους που θα έρθουν να το φουσκώσουν περισσότερο.

Έτσι, φέτος, μετά από δύο χρόνια κακουχιών, το χρέος παραμένει εκεί που ήταν όταν υπογράφτηκε το Μνημόνιο 1, με την εξής ειδοποιό διαφορά: Ένα ΑΕΠ το οποίο, λόγω της Ύφεσης που προκάλεσαν τα Μνημόνια, το Μεσοπρόθεσμο, η ακολουθία μέτρων κλπ, σύντομα να πέσει κάτω των €200 δις. Αποδεχόμενος ο κ. Βενιζέλος, στο πλαίσιο της Συμφωνίας Μνημονίου 2 - PSI, τις εντολές της τρόικα για μειώσεις δαπανών κατά πολύ μεγαλύτερες από εκείνες που απαιτούνταν για την εξαφάνιση του πρωτογενούς ελλείμματος, επιτάχυνε το ρυθμό μείωσης του ΑΕΠ και έφερε μια ώρα αρχίτερα την νέα πτώχευση - που αυτή την φορά θα αφορά όχι τους τραπεζίτες αλλά το ευρωπαϊκό δημόσιο (και το ΔΝΤ) το οποίο μας δανείζει αποκλειστικά από το 2010. Ακόμα κι αν η Ύφεση λήξει φέτος, και αρχίσει μια αναιμική μεγέθυνση από το 2013 (πράγμα από δύσκολο έως αδύνατον), το 2020 το χρέος μας θα βρίσκεται πάνω από το 140% και η νέα πτώχευση θα είναι αναπόφευκτη! Ωραία μείωση χρέους επιτύχατε κ. Βενιζέλο. Συγχαρητήρια!

Το χειρότερο είναι ότι οι πιο πάνω υπολογισμοί δεν λαμβάνουν υπ' όψη ότι θα χρειαστούμε κι άλλα, μεγάλα, δάνεια και για τα κουρεμένα ασφαλιστικά ταμεία και για την αποπληρωμή των νέων ομολόγων που το ΑΕΠ μας δεν θα μπορεί να καλύπτει (για αυτό άλλωστε τα spreads αυτών των νέων, υποτίθεται καλής ποιότητας ομολόγων δεν λένε να πέσουν κάτω από το... 20%). Συνεπώς, όχι μόνο κ. Βενιζέλο δεν πρόκειται να μας βγάλετε από το Μνημόνιο 2 σε τρία χρόνια, όπως αφρόνως υπόσχεστε, αλλά, είναι απολύτως σίγουρο, αν σας ξανα-εκλέξουμε, τότε σύντομα (εντός μηνός, για την ακρίβεια) θα ετοιμάζεστε για το Μνημόνιο 3...

Το μόνο που μπορεί να σταματήσει αυτή την ξέφρενη πορεία μιας υπό τον κ. Βενιζέλο Ελλάδας προς τον (δυστυχώς μετακινούμενο προς τα κάτω) πάτο είναι στο μεταξύ να έχει καταρρεύσει ολόκληρη η ευρωζώνη, λόγω Ισπανίας και Γαλλίας. Τεράστιο, όντως, το κατόρθωμα του τ. Υπουργού Οικονομικών. (Κάπου εδώ πρέπει να απολογηθώ επί προσωπικού: Το 2007 είχα ψηφίσει Βενιζέλο στις εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ. Μουτζώστε με σας παρακαλώ πολύ!)

Το 3ο Ψέμα (Σαμαρά για την «αντιμνημονιακή» πορεία και προοπτική):

- Η στήριξη Παπαδήμου από την ΝΔ ήταν πράξη ευθύνης

- «Θα διαπραγματευτώ ένα καλύτερο μνημόνιο»

- Σε τρία χρόνια θα μειώσω την ανεργία στο μισό

Όταν τον περασμένο Νοέμβριο ο κ. Παπανδρέου «αυτοκτόνησε» προτείνοντας το γνωστό δημοψήφισμα (που θα είχε λογική μόνο είτε αν ο ίδιος συνιστούσε αρνητική ψήφο), ο κ. Σαμαράς βρέθηκε προ απροόπτου, αναγκαζόμενος να αποκαλύψει τι πραγματικά πίστευε για το Μνημόνιο πριν γίνει πρωθυπουργός. Το σχέδιό του, προφανώς, ήταν να κρατήσει αυτή την αποκάλυψη για μετά την πρωθυπουργοποίησή του.

Πράγματι, αν ο κ. Σαμαράς πίστευε αυτά που έλεγε εναντίον του Μνημονίου, προ του Νοεμβρίου, τον Νοέμβριο δεν υπήρξε κανένα νέο στοιχείο για να τον οδηγήσουν στο να αλλάξει την γνώμη του. Κανένα! Το αντίθετο μάλιστα: η επιταχυνόμενη ύφεση, η μείωση των φορολογικών εσόδων, η όλο και αυξανόμενη πίεση εκ μέρους της τρόικα για περαιτέρω περικοπές έπρεπε να χαλυβδώσουν την θέλησή του να αντισταθεί στο Μνημόνιο (νέο και παλαιό). Όμως κάτι τέτοιο προϋποθέτει ότι αυτή η θέληση ήταν υπαρκτή. Και για να είναι υπαρκτή έπρεπε να συνοδεύεται από μια ειλικρινή διάθεση διαπραγμάτευσης - δηλαδή, μια διάθεση να πράξει εκείνο που δεν έπραξε το δίδυμο Παπανδρέου-Παπακωνσταντίνου: να χρησιμοποιήσει μια απειλή, ένα τελεσίγραφο, σαν εκείνο που παρουσίασα πιο πάνω. Το γεγονός ότι ούτε που το σκέφτηκε να θέσει έναν τέτοιο όρο πριν στηρίξει τη κυβέρνηση Παπαδήμου αποδεικνύει αυτό που του καταλόγιζε το ΠΑΣΟΚ: ότι η αντίθεσή του στην κυβερνητική πολιτική ήταν εκ του πονηρού.

Συνεπώς, αντί για πράξη ευθύνης, η στήριξη της κυβέρνησης Παπαδήμου ήταν μια ουσιαστική ηθική και πολιτική επιβράβευση, επιβεβαίωση, της πολιτικής των Παπανδρέου-Παπακωνσταντίνου-Βενιζέλου. Ποτέ στην σύγχρονη ιστορία το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν προσέφερε ένα τόσο τρανό συγχωροχάρτι σε ένα τόσο ένοχο κυβερνών κόμμα, αποδεχόμενο την συνενοχή με σκοπό την (μετά τις κάλπες) μονοπώληση της... ενοχής.

Συμπερασματικά, ο κ. Σαμαράς απέδειξε πως την περίοδο Μαΐου 2010 - Νοεμβρίου 2011 είχε επενδύσει στην αντιμνημονιακή ρητορική όπως ακριβώς ο κ. Παπανδρέου είχε επενδύσει, το 2009, στο «λεφτά υπάρχουν»: ήταν κάτι που έλεγε για να γίνει πρωθυπουργός και το οποίο, κατόπιν, θα το ξεχνούσε με τον συνηθισμένο τρόπο που η εκλογική νίκη φέρνει την λήθη στο μυαλό των πολιτικών μας. Μόνο που τα πράγματα δεν του βγήκαν όπως το είχε σκεφτεί και αναγκάστηκε να φανερωθεί πριν αρκετοί εκλογείς πέσουν θύματα του ψεύδους του. Αποτέλεσμα είναι, παρά την κατάρρευση του ένοχου ΠΑΣΟΚ, η ΝΔ να κυμαίνεται σε ποσοστά χαμηλότερα από ποτέ. Και σαν να μην έφτανε αυτό, αναγκάζεται να επαναλαμβάνει τις κενότατες, κυνικότατες εξαγγελίες Βενιζέλου αλλάζοντας λίγο την φρασεολογία: εκεί που ο κ. Βενιζέλος λέει «σε τρία χρόνια θα σας βγάλω από το Μνημόνιο» ο κ. Σαμαράς αντιπαραθέτει το εξ ίσου αστείο «σε τρία χρόνια θα μειώσω την ανεργία στο μισό».

Επειδή αρνούμαι να πιστέψω ότι άνθρωποι που, με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο, κατάφεραν να αναρριχηθούν στην ηγεσία των δύο μεγάλων κομμάτων του τόπου μπορεί να πιστεύουν τόσο αστείες εξαγγελίες, καταλήγω στο ότι ψεύδονται. Και προτείνω να τους μαυρίσουμε όπως τους αξίζει.

Αύριο, στο Μέρος Β', καταπιάνομαι με τα μικρότερα κόμματα. Και, με πόνο ψυχής, θα καταθέσω τι θα ψήφιζα (αν την Κυριακή ήμουν εκεί).

(*) Ως προς το (2), θα πω μόνο ότι ο Μηχανισμός αυτός (το EFSF) όχι μόνο Στήριξη δεν προσφέρει αλλά οδήγησε (λόγω της τοξικής του δομής) χώρες όπως η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, σήμερα η Ισπανία, στον ίδιο πάτο που βρεθήκαμε κι εμείς. Για το (3), δείτε πιο κάτω, εκεί που αναφέρομαι στο 2ο ψέμα.

(**) Ο κ. Παπακωνσταντίνου μάλιστα, σε πρόσφατη συζήτησή μας (δείτε εδώ, στο 32ο λεπτό), είπε το εξής εκπληκτικό, αναφερόμενος στην πρότασή μου για ελληνικό τελεσίγραφο: «Η ελληνική ιστορία είναι γεμάτη από επεισόδια τύπου Χορού του Ζαλόγκου, Κούγκι, κι, έτσι, παρόμοιων εθνικών εξάρσεων που όμως οδήγησαν και στις μεγάλες καταστροφές...» Το πιάσατε; Η αντίσταση στην Οθωμανική τρομοκρατία, το Κούγκι, το Ζάλογκο, ίσως η ελληνική επανάσταση του 1821 ήταν... λάθος. Οδήγησαν σε εθνικές καταστροφές. Προφανώς είτε ο κ. Παπακωνσταντίνου είναι ανιστόρητος είτε θεωρεί πως η μόνη σωστή πολιτική είναι η υποταγή στις προσταγές των τυράννων. Τι να πει κανείς σε έναν τέτοιο πολιτικό ο οποίος, μάλιστα, βρέθηκε να κρατά το τιμόνι της χώρας στην πιο κρίσιμή της στιγμή!

του Γιάνη Βαρουφάκη
πηγή: protagon.gr