news247
Η ιδεολογική ηγεμονία της Αριστεράς, ο νεοφιλελευθερισμός και τα εμπόδια που θα εξακολουθήσει να συναντά η ελληνική οικονομία
Ανδρέας Ανδριανόπουλος
Για τους περισσότερους δυστυχώς στην Ελλάδα η
φιλελευθεροποίηση και ο νεοφιλελευθερισμός είναι καταραμένες λέξεις. Και
σχεδόν όλοι περιμένουν να κατακτήσουν το μέλλον με οράματα αναδιανομής
εισοδήματος, με φόρους κατά των λεγομένων «εχόντων» (τών μοναδικών δηλ.
που συνεισφέρουν ουσιαστικά στην κοινωνία δημιουργώντας πλούτο και
συνεισφέροντας σημαντικά στα δημόσια έσοδα) και με προσδοκίες
σοσιαλιστικών μετασχηματισμών.
Θα ξεκαρδίζονταν στα γέλια στο εξωτερικό ακούγοντας
παρόμοιες πολιτικές θέσεις. Στην Ελλάδα βέβαια έχουν ακόμη σχετικά
μεγάλα ακροατήρια. Σε κόμματα. Αλλά και σε ορισμένα μέσα ενημέρωσης. Των
οποίων οι κύριοι αναλυτές είναι συνήθως απόφοιτοι της κομμουνιστικής
αριστεράς. Όσοι βέβαια δεν πρόλαβαν να πιάσουν την καλή. Και σε βάρος
του δημόσιου τομέα (προμήθειες, εργολαβίες, η με «αγώνες» υπέρ των
φτωχών κλπ) να κατορθώσουν να γίνουν πολυεκατομμυριούχοι.
Σε ολόκληρο τον υπόλοιπο κόσμο οι αριστεροί και οι σοσιαλδημοκράτες ψάχνονται. Κι’ αναζητούν διεξόδους στα αραχνιασμένα τους ιδεολογικά θέσφατα με ενέσεις φιλελευθεροποίησης. Ακόμα και με ιδέες ξεκάθαρου νεοφιλελευθερισμού. Διατηρώντας πάντα τα στοιχεία κοινωνικής ευαισθησίας που τους χαρακτηρίζουν. Το εγκυρότερο πολιτικό περιοδικό στον κόσμο, το κεντρώας απόκλισης Βρετανικό Prospect, εμφανίσθηκε προ καιρού με κεντρικό θέμα την προτροπή προς το Εργατικό Κόμμα: «Φιλελευθεροποιηθείτε η Πεθάνετε». Με απροκάλυπτο αξίωμα πως “για να επιβιώσει το Νέο Εργατικό Κόμμα θα πρέπει να γίνει νεοφιλελεύθερο”!!
Για τους Έλληνες πρωταθλητές της υποτιθέμενης υπεράσπισης των λαικών δικαιωμάτων τέτοιες απόψεις προκαλούν ανατριχίλα. Αυτές οι θέσεις όμως ακουμπούν στην πραγματικότητα. Σε μιά κοινωνία εκτεταμένης φοροδιαφυγής, ονείρων γρήγορου - και κατά το δυνατόν άκοπου – πλουτισμού, με πολίτες που αγωνιούν απλά για την ανασφάλεια που προκαλείται από τις εξελίξεις για το αύριο και την αδυναμία εξασφάλισης προσόδων από το δημόσιο , οι τοποθετήσεις των ελλήνων αριστερών ακούγονται σαν χριστιανικό ευχολόγιο στην καρδιά της Κόλασης.
Διάβασα προ ετών ειρωνικά σχόλια για την πρωτοβουλία του Γιώργου Παπανδρέου να μαζέψει τότε διεθνείς προσωπικότητες στην Χαλκιδική – ανάμεσά τους Νομπελίστες και διάσημους δημοσιογράφους, καθηγητές και πολιτικούς - να συζητήσουν τα πιό πιεστικά θέματα της διεθνούς οικονομικής κυρίως σκηνής. Προφανώς για τους πανέξυπνους σχολιαστές θα ήταν περισσότερο αποδοτικό να συγκαλέσει κάποια κομματική σύναξη με σοσιαλιστές συνθηματολόγους της δεκαετίας του ‘70. Και είχε διατυπωθεί και έκπληξη για την δική μου παρουσία εκεί.
Εντυπωσιάσθηκαν οι σχολιαστές από την προσέλευση κάποιων διάσημων ξένων. Το γεγονός πως κάποιοι απ΄ αυτούς ήσαν συνάδελφοί μου σε ιδρύματα του εξωτερικού δεν τους προβλημάτισε. Με τον Misha Glenny, για παράδειγμα, μπορούμε να ήμαστε ταυτόχρονα εταίροι και ερευνητές στο Woodrow Wilson Center στην Oυάσιγκτον η με τον Rony Heifez να βρισκόμαστε στο Χάρβαντ. Το να είμαστε όμως μαζί στο Συμπόσιο της Σύμης στην Χαλκιδική ήταν παράδοξο για κάποιους!!
Το σοσιαλιστικό κίνημα στην Ελλάδα, παρά το ενισχυτικό εμβόλιο των πρόσφατων εκλογών, αντιμετωπίζει ζητήματα μακρόχρονης επιβίωσης. Με «ολίγη νεοφιλελευθερισμού», μπορεί και να σταθεί στα πόδια του. Διαφορετικά, μόνο με τρύκ της «θεωρίας των παιγνίων», που διδάσκει ο κ. Βαρουφάκης ελπίζει στο μέλλον. Τίποτε απολύτως καινούργιο δεν προκύπτει από τους όποιους αριστερούς προβληματισμούς. Αλλά κι εκεί, στα θεωρητικά τεχνάσματα του game theory, φαίνεται να διαστρεβλώνονται θεμελιώδεις κανόνες. Για βολέψεις επικοινωνιακές. Που όμως μπορεί να προκαλέσουν τραγωδίες.
Με τους ευρωπαίους ακολουθούμε τους κανόνες του «φοβιτσιάρη» (chicken-κοτόπουλο). To παίγνιο αυτό προϋποθέτει γνωστό τελικό αποτέλεσμα (λ.χ. ουδείς σκοπεύει να βγεί – ούτε και να τον βγάλουν - από την ευρωζώνη). Μπλοφάρουν λοιπόν και οι δύο, σκληραίνοντας και κλιμακώνοντας την αντιπαράθεση μέχρις ότου κάποιος υποχωρήσει – διότι θεωρείται πως κάποιος σίγουρα θα υποχωρήσει – πρώτος. Τρέχουν λχ με το αυτοκίνητο για τον γκρεμό. Χάνει όποιος φοβηθεί περισσότερο και πηδήξει έξω πρώτος. Όμως στη θεωρία υπάρχει βασική προϋπόθεση να έχουν και οι δύο ανάλογο ειδικό βάρος. Να διακινδυνεύουν δηλ ισοδύναμου μεγέθους απώλειες. Διαφορετικά, αυτός με την Πόρσε θα φθάσει στον γκρεμό σε 40΄΄ και θα περιμένει χαμογελώντας τον άλλο, που θάχει λχ. VW. Προκαλώντας τον να πηδήξει (!), για να αποδείξει την μαγκιά του. Πρόβλημα, δηλαδή. Όπως συμβαίνουν βέβαια κι ατυχήματα. Μερικές φορές μερικοί καλούν να τον αντίπαλο να υλοποιήσει την απειλή του.
Καταστροφή, δηλαδή...
Εξ ίσου εξωπραγματικός ηχεί ο ισχυρισμός του νέου μας Υπουργού Οικονομικών στο τελευταίο του βιβλίο (Η Γένεση της Μετα-Μνημονιακής Ελλάδας. Εκδ Gutenberg, 2015) , όταν διαβλέπει καταχθόνια σχέδια των Τραπεζιτών στην πρόκληση της κρίσης και στην διάσωσή τους σε βάρος των απλών πολιτών. Όμως δεν σχολιάζει καθόλου το γεγονός πως μοναχά στην Ελλάδα την κρίση προκάλεσε η χρεοκοπία του δημοσίου – κι όχι των Τραπεζών, όπως παντού αλλού. Οι δε Τράπεζες κατρακύλισαν σ’ αυτήν λόγω αγοράς ομολόγων του δημοσίου και χρηματοδότησης δημοσίων επιχειρήσεων. Όχι εθελοντικά βέβαια. Αλλά επειδή τους το «ζήτησε» – το επέβαλε, το κράτος. Ποιος λογικά σκεπτόμενος άνθρωπος – ακόμα περισσότερο, Τραπεζίτης – θα αγόραζε την εποχή αυτή ομόλογα του ελληνικού δημοσίου; Kι όμως, σχεδόν όλοι τους καταγγέλλουν σαν υπεύθυνους των αδιεξόδων. Ακόμα και επαγγελματίες οικονομολόγοι, όπως ο Γ. Βαρουφάκης!! Αντιλήψεις φορτισμένες ιδεολογικά, που έχουν πάρει διαζύγιο από την πραγματικότητα και τον ρεαλισμό.
Σε ένα τέτοιο κλίμα δεν είναι περίεργο πως οι ιδέες της Αριστεράς εξακολουθούν να ασκούν γοητεία σε ένα μεγάλο, πιθανότατα πλειοψηφικό, μέρος του ελληνικού πληθυσμού. Γι αυτό και η πορεία ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας θα συνεχίσει να συναντά ανυπέρβλητες δυσκολίες…
* Ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος υπήρξε για πολλά χρόνια Βουλευτής, Υπουργός και Δήμαρχος Πειραιά. Από το 1994 έχει εγκαταλείψει την πολιτική κι απασχολείται στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, στην ενημέρωση και στον πανεπιστημιακό χώρο.
Σε ολόκληρο τον υπόλοιπο κόσμο οι αριστεροί και οι σοσιαλδημοκράτες ψάχνονται. Κι’ αναζητούν διεξόδους στα αραχνιασμένα τους ιδεολογικά θέσφατα με ενέσεις φιλελευθεροποίησης. Ακόμα και με ιδέες ξεκάθαρου νεοφιλελευθερισμού. Διατηρώντας πάντα τα στοιχεία κοινωνικής ευαισθησίας που τους χαρακτηρίζουν. Το εγκυρότερο πολιτικό περιοδικό στον κόσμο, το κεντρώας απόκλισης Βρετανικό Prospect, εμφανίσθηκε προ καιρού με κεντρικό θέμα την προτροπή προς το Εργατικό Κόμμα: «Φιλελευθεροποιηθείτε η Πεθάνετε». Με απροκάλυπτο αξίωμα πως “για να επιβιώσει το Νέο Εργατικό Κόμμα θα πρέπει να γίνει νεοφιλελεύθερο”!!
Για τους Έλληνες πρωταθλητές της υποτιθέμενης υπεράσπισης των λαικών δικαιωμάτων τέτοιες απόψεις προκαλούν ανατριχίλα. Αυτές οι θέσεις όμως ακουμπούν στην πραγματικότητα. Σε μιά κοινωνία εκτεταμένης φοροδιαφυγής, ονείρων γρήγορου - και κατά το δυνατόν άκοπου – πλουτισμού, με πολίτες που αγωνιούν απλά για την ανασφάλεια που προκαλείται από τις εξελίξεις για το αύριο και την αδυναμία εξασφάλισης προσόδων από το δημόσιο , οι τοποθετήσεις των ελλήνων αριστερών ακούγονται σαν χριστιανικό ευχολόγιο στην καρδιά της Κόλασης.
Διάβασα προ ετών ειρωνικά σχόλια για την πρωτοβουλία του Γιώργου Παπανδρέου να μαζέψει τότε διεθνείς προσωπικότητες στην Χαλκιδική – ανάμεσά τους Νομπελίστες και διάσημους δημοσιογράφους, καθηγητές και πολιτικούς - να συζητήσουν τα πιό πιεστικά θέματα της διεθνούς οικονομικής κυρίως σκηνής. Προφανώς για τους πανέξυπνους σχολιαστές θα ήταν περισσότερο αποδοτικό να συγκαλέσει κάποια κομματική σύναξη με σοσιαλιστές συνθηματολόγους της δεκαετίας του ‘70. Και είχε διατυπωθεί και έκπληξη για την δική μου παρουσία εκεί.
Εντυπωσιάσθηκαν οι σχολιαστές από την προσέλευση κάποιων διάσημων ξένων. Το γεγονός πως κάποιοι απ΄ αυτούς ήσαν συνάδελφοί μου σε ιδρύματα του εξωτερικού δεν τους προβλημάτισε. Με τον Misha Glenny, για παράδειγμα, μπορούμε να ήμαστε ταυτόχρονα εταίροι και ερευνητές στο Woodrow Wilson Center στην Oυάσιγκτον η με τον Rony Heifez να βρισκόμαστε στο Χάρβαντ. Το να είμαστε όμως μαζί στο Συμπόσιο της Σύμης στην Χαλκιδική ήταν παράδοξο για κάποιους!!
Το σοσιαλιστικό κίνημα στην Ελλάδα, παρά το ενισχυτικό εμβόλιο των πρόσφατων εκλογών, αντιμετωπίζει ζητήματα μακρόχρονης επιβίωσης. Με «ολίγη νεοφιλελευθερισμού», μπορεί και να σταθεί στα πόδια του. Διαφορετικά, μόνο με τρύκ της «θεωρίας των παιγνίων», που διδάσκει ο κ. Βαρουφάκης ελπίζει στο μέλλον. Τίποτε απολύτως καινούργιο δεν προκύπτει από τους όποιους αριστερούς προβληματισμούς. Αλλά κι εκεί, στα θεωρητικά τεχνάσματα του game theory, φαίνεται να διαστρεβλώνονται θεμελιώδεις κανόνες. Για βολέψεις επικοινωνιακές. Που όμως μπορεί να προκαλέσουν τραγωδίες.
Με τους ευρωπαίους ακολουθούμε τους κανόνες του «φοβιτσιάρη» (chicken-κοτόπουλο). To παίγνιο αυτό προϋποθέτει γνωστό τελικό αποτέλεσμα (λ.χ. ουδείς σκοπεύει να βγεί – ούτε και να τον βγάλουν - από την ευρωζώνη). Μπλοφάρουν λοιπόν και οι δύο, σκληραίνοντας και κλιμακώνοντας την αντιπαράθεση μέχρις ότου κάποιος υποχωρήσει – διότι θεωρείται πως κάποιος σίγουρα θα υποχωρήσει – πρώτος. Τρέχουν λχ με το αυτοκίνητο για τον γκρεμό. Χάνει όποιος φοβηθεί περισσότερο και πηδήξει έξω πρώτος. Όμως στη θεωρία υπάρχει βασική προϋπόθεση να έχουν και οι δύο ανάλογο ειδικό βάρος. Να διακινδυνεύουν δηλ ισοδύναμου μεγέθους απώλειες. Διαφορετικά, αυτός με την Πόρσε θα φθάσει στον γκρεμό σε 40΄΄ και θα περιμένει χαμογελώντας τον άλλο, που θάχει λχ. VW. Προκαλώντας τον να πηδήξει (!), για να αποδείξει την μαγκιά του. Πρόβλημα, δηλαδή. Όπως συμβαίνουν βέβαια κι ατυχήματα. Μερικές φορές μερικοί καλούν να τον αντίπαλο να υλοποιήσει την απειλή του.
Καταστροφή, δηλαδή...
Εξ ίσου εξωπραγματικός ηχεί ο ισχυρισμός του νέου μας Υπουργού Οικονομικών στο τελευταίο του βιβλίο (Η Γένεση της Μετα-Μνημονιακής Ελλάδας. Εκδ Gutenberg, 2015) , όταν διαβλέπει καταχθόνια σχέδια των Τραπεζιτών στην πρόκληση της κρίσης και στην διάσωσή τους σε βάρος των απλών πολιτών. Όμως δεν σχολιάζει καθόλου το γεγονός πως μοναχά στην Ελλάδα την κρίση προκάλεσε η χρεοκοπία του δημοσίου – κι όχι των Τραπεζών, όπως παντού αλλού. Οι δε Τράπεζες κατρακύλισαν σ’ αυτήν λόγω αγοράς ομολόγων του δημοσίου και χρηματοδότησης δημοσίων επιχειρήσεων. Όχι εθελοντικά βέβαια. Αλλά επειδή τους το «ζήτησε» – το επέβαλε, το κράτος. Ποιος λογικά σκεπτόμενος άνθρωπος – ακόμα περισσότερο, Τραπεζίτης – θα αγόραζε την εποχή αυτή ομόλογα του ελληνικού δημοσίου; Kι όμως, σχεδόν όλοι τους καταγγέλλουν σαν υπεύθυνους των αδιεξόδων. Ακόμα και επαγγελματίες οικονομολόγοι, όπως ο Γ. Βαρουφάκης!! Αντιλήψεις φορτισμένες ιδεολογικά, που έχουν πάρει διαζύγιο από την πραγματικότητα και τον ρεαλισμό.
Σε ένα τέτοιο κλίμα δεν είναι περίεργο πως οι ιδέες της Αριστεράς εξακολουθούν να ασκούν γοητεία σε ένα μεγάλο, πιθανότατα πλειοψηφικό, μέρος του ελληνικού πληθυσμού. Γι αυτό και η πορεία ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας θα συνεχίσει να συναντά ανυπέρβλητες δυσκολίες…
* Ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος υπήρξε για πολλά χρόνια Βουλευτής, Υπουργός και Δήμαρχος Πειραιά. Από το 1994 έχει εγκαταλείψει την πολιτική κι απασχολείται στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, στην ενημέρωση και στον πανεπιστημιακό χώρο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου