ΜΟΡΦΩΣΗ: Αναμόρφωση ή παραμόρφωση;

indeepanalysis.gr

Μάριος Π. Μπέγζος
τ. Κοσμήτορας Θεολογικής Σχολής ΕΚΠΑ | Καθηγητής Συγκριτικής Φιλοσοφίας της Θρησκείας

Η παιδεία έγινε αντικείμενο έντονης ενασχόλησης της πολιτικής ηγεσίας στη χώρα μας, κι αυτό είναι αξιέπαινο από κάθε άποψη. Δεν αρκούν οι καλές προθέσεις με τις οποίες «είναι στρωμένος ο δρόμος για την κόλαση». Χρειάζεται ρεαλισμός, επαφή με την πραγματικότητα, και όχι ρομαντισμός ή ουτοπισμός που οδηγούν σε ιδεοληψία και λαϊκισμό.

Οι «επάρατες» εξετάσεις ξαναβρέθηκαν στο επίκεντρο του Διαλόγου για την Παιδεία μονοπωλώντας την επικαιρότητα. Κατάργηση των εξετάσεων, απάλειψη της βαθμολογίας, αποσιώπηση της αξιολόγησης διδασκόντων και διδασκομένων: ιδού τα ινδάλματα της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης του 21ου αιώνα για την οποία δεν θα υπερηφανεύονταν οι πρωτεργάτες της αυθεντικής Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης του 20ού αιώνα!

Η τωρινή μεταρρύθμιση είναι κυριολεκτικά απορρύθμιση της παιδείας. Βρισκόμαστε έναν αιώνα πίσω, από τον 21ο στον 20ό! Βιώνουμε αναπαλαίωση της δεκαετίας του 1980 κι οπισθοδρόμηση τριάντα ετών στο δόγμα της «ήσσονος προσπάθειας»!

Ο λαϊκισμός εντοπίζεται όχι μόνο στην λαομίσητη αξιολόγηση, βαθμολόγηση ή ιεράρχηση, αλλά επιπλέον και στη δήθεν φιλολαϊκή τομή: τετραετές γυμνάσιο - διετές λύκειο. Λες και αυτό είναι το «καρκίνωμα» της παιδείας μας: τριετές γυμνάσιο - τριετές λύκειο. Τώρα πια, με τη μεγέθυνση του ενός και τη σμίκρυνση του άλλου κατά ένα χρόνο ανακαλύφθηκε η «πανάκεια» της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης!

Μαθητής στην δεκαετία του 1960 έζησα τον τραγέλαφο τέτοιων αλλαγών δασκαλίστικης επινόησης. Μετά το εξατάξιο δημοτικό εισήλθα με εξετάσεις στο τότε εξατάξιο γυμνάσιο. Την άλλη χρονιά επήλθε τομή σε τριτάξιο γυμνάσιο - τριτάξιο λύκειο κι έτσι υπέστην διπλές εξετάσεις για αποφοίτηση από το τριτάξιο γυμνάσιο και εισδοχή στο τριτάξιο λύκειο. Την επόμενη χρονιά όμως είχαμε πάλι επαναφορά του εξατάξιου γυμνασίου!

Οι μεταρρυθμίσεις συρρικνώνονταν στον χρονισμό γυμνασίου - λυκείου και στα Αρχαία Ελληνικά από μετάφραση ή όχι. Σήμερα, πενήντα χρόνια μετά, αναβιώνεται η ίδια θλιβερή εμπειρία. Γιατί και για τι άραγε; Μήπως η αναμόρφωση της μόρφωσης των παιδιών μας καταντά παραμόρφωση, όχι κυριολεκτικά αλλά μεταφορικά;