Άβατα και φαλλοκρατία

kathimerini.gr

 ΜΑΡΙΑ ΚΑΤΣΟΥΝΑΚΗ

«Υπάρχει μια δραματική μετατόπιση του αυτονόητου, στη χώρα μας και αλλού. Το αυτονόητο μετατοπίζεται από τη Δημοκρατία στον αυταρχισμό, δημοκρατικό ή όχι, από τη συνοχή στον κατακερματισμό, από το κεντρομόλο στο φυγόκεντρο. Μια έννοια με συλλογική διάσταση πήρε πλέον έντονα εξατομικευμένο χαρακτήρα. Ετσι, η βάση για μεγάλες κοινωνικές συναινέσεις έχει γίνει τόσο αδύναμη, ώστε να κάνει τα προβλήματά μας πολύ πιο δύσκολα». Η ομιλία του πρώην υπουργού Τάσου Γιαννίτση, στο συνέδριο του Κύκλου Ιδεών: «Η Ελλάδα Μετά», ενισχύεται ποικιλοτρόπως από την τρέχουσα πραγματικότητα.

Τα άβατα στην πόλη πάνε χέρι χέρι με τον κοινωνικό κατακερματισμό και την πελατειακή λογική, η αντιμετώπιση των πάσης φύσεως κρίσεων έχει σχέση με την επικοινωνία και καθόλου με τη διαχείρισή τους· θέματα λυμένα σε άλλες πρωτεύουσες του δυτικού κόσμου εδώ προκαλούν θυελλώδεις συζητήσεις και αντιπαραθέσεις. Το καρκίνωμα του αντισυστημισμού, αριστερού και δεξιού, έχει ρίζες, διακλαδώσεις και μεταμορφώσεις. Το κιτς δεν υποχώρησε ποτέ ως επιλογή αισθητική και ιδεολογική στη χώρα, ως τρόπος ζωής και σκέψης· ίσα ίσα, μετασχηματίζεται διαρκώς ενισχύοντας τον λαϊκισμό με τα πιο αρχετυπικά σύμβολά του.

Μενίδι, Εξάρχεια και Πεδίον του Αρεως, σε ομηρία ανομίας και εγκατάλειψης· μια γραβάτα γεμάτη εκφραστικούς φαλλούς αναρτάται στο Twitter από υψηλόβαθμο στέλεχος της κυβέρνησης την ώρα που ανακοινώνεται η απόφαση του Eurogroup· το Gay Pride ενοχλεί εις βάθος ανεπεξέργαστα συντηρητικά ανακλαστικά κοινωνίας και πολιτικών· μια εκδήλωση που πρόκειται να οργανώσει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Αστυνομικών Υπαλλήλων με θέμα «Ανοιχτές και ελεύθερες πόλεις» στην πλατεία Εξαρχείων προκαλεί πολιτικές και άλλες αναταράξεις. Αβατα, κιτς, ιδιότυπος αντικρατισμός, ανορθολογισμός, πολιτικός τσαμπουκαλισμός (συνώνυμο του τραμπουκισμού) συνθέτουν, σε παραλλαγές, μια καθημερινότητα καθόλου διασκεδαστική ή ανώδυνη. Φυσικά, τα θέματα που ανακύπτουν ούτε ίδια είναι ούτε ίδιο αντίκτυπο έχουν. Ομως και τα παροδικά περιστατικά έχουν αποκτήσει χαρακτηριστικά διαχρονικών προβλημάτων (όπως τα άβατα) και αντιμετωπίζονται με παρόμοια στωικότητα από τα πολιτικά ρετιρέ. Ο κοινωνικός κατακερματισμός, δε, όχι μόνο αποτρέπει από «μεγάλες κοινωνικές συναινέσεις» αλλά τις αντιμάχεται κιόλας μέσα σε ένα κλίμα κουτοπονηριάς, εδραιωμένου διχασμού και κόπωσης (εδραιωμένης κι αυτής).

«Σήμερα η Ελλάδα γυρίζει σελίδα», είπε ο πρωθυπουργός με αφορμή την απόφαση του Eurogroup, μετατρέποντας για άλλη μία φορά το αυτονόητο σε αυταπάτη.