Η δικτατορία του σκυλοκαβγά

kathimerini.gr

ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

​Γραφή και ανάγνωση. Υπήρξαν κάποτε οι δύο βασικοί πυλώνες της παιδείας. «Μάθε παιδί μου γράμματα», έλεγαν οι παλαιοί – τι ωραία αυτή η λέξη «οι παλαιοί». Και τι σημαίνει «μάθε γράμματα»; Να μπορείς να διαβάζεις, να γράφεις και να μιλάς «καλά». Και τι σημαίνει να «μιλάς καλά»; Να μπορείς να εκφράζεσαι με κοσμιότητα, ει δυνατόν με κομψότητα, ώστε ο συνομιλητής σου να αντιλαμβάνεται αυτό που θέλεις να του πεις. Η κοσμιότης και η κομψότης του λόγου είναι τα οικοδομικά υλικά της πειθούς. Και η πειθώ υπήρξε, από αρχαιοτάτων χρόνων, το κύτταρο της δημοκρατίας. Επιμένω στα δύο αυτά χαρακτηριστικά, «κοσμιότητα» και «κομψότητα» που επενδύουν τον ορθό λόγο, ή απλώς τον λόγο, και του επιτρέπουν να μην κυκλοφορεί γυμνός και ανυπόδητος δημοσία. Ο γυμνός και ανυπόδητος λόγος είναι εξίσου βίαιος με τη δημόσια επίδειξη του γυμνού σώματος. Oπως η πορνογραφία κατατροπώνει το αίσθημα της παρουσίας περιορίζοντάς το σε χαρακτηριστικά που διεγείρουν μόνον απολύτως προσδιορισμένα αντανακλαστικά. Χωρίς αίσθημα δεν υπάρχει κοινότητα.

Στη δημοκρατία μας η «κοσμιότης» και η «κομψότης» του λόγου αντιμετωπίζονται ως αδυναμίες. Θεωρούνται υποκριτικές στην καλύτερη περίπτωση, στη χειρότερη χρεώνονται στην ένδεια των επιχειρημάτων, στην αδυναμία του χαρακτήρα. Στην κυνομαχία, σκυλοκαβγάς εις την απλοελληνικήν, κερδίζει όποιος γαυγίζει δυνατότερα και όποιος δαγκώνει πιο πολύ. Παρατηρητές των ηθών και των εθίμων της φυλής μας αποδίδουν τη ροπή προς τον σκυλοκαβγά σε κάποια ουσία που συμμετέχει στη συνταγή της ψυχής μας. Eλληνες είμαστε, και στην ψυχή του κάθε Eλληνα φωλιάζει ένας Πολάκης, λέω τώρα, ή κάποιος άλλος ημιάγριος τοποτηρητής της γνησιότητάς της. Και δυστυχώς το είδος δεν ενδημεί μόνον στον βάλτο της Αριστεράς. Στους λειμώνες του φιλελευθερισμού μαινάδες ωρύονται επιδεικνύοντας την άκομψη ένδεια των επιχειρημάτων τους. Και οι μεν και οι δε προϊόντα δεκαετιών αμελούς παιδείας, κυρίως δε συστηματικής απαξίωσης των δύο βασικών πυλώνων της, της γραφής και της ανάγνωσης.

Γραφή και ανάγνωση, καλοί μου φίλοι. Διάβασα ότι στη Γαλλία, μετά την αποτυχία των μαθητών να σταθούν ευπρεπώς στον διαγωνισμό Isirl, για την κατανόηση κειμένου, υπάρχουν σκέψεις για την επαναφορά της dictée στην εκπαίδευση. Τι να πούμε εμείς που οι μαθητές μας πατώνουν διεθνώς στον τομέα; Πόσα χρόνια, και πόσες γενιές, θα μας χρειαστούν για να επαναφέρουμε αυτές τις δεξιότητες, απαραίτητες για να μας απελευθερώσουν από τη δικτατορία του σκυλοκαβγά; Ελπίζω στον τομέα αυτόν η επόμενη κυβέρνηση να μη φοβηθεί τις κατηγορίες περί συντηρητισμού που θα της απευθύνουν οι αγράμματοι όλων των πλευρών