Αριστος ο ένας στους τέσσερις μαθητές

Στιγμιότυπο από την περυσινή μαθητική παρέλαση λόγω εθνικής εορτής. Χθες, στα γυμνάσια και λύκεια της χώρας, στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων, επρόκειτο να απονεμηθούν πάνω από 260.000 βραβεία και έπαινοι.

kathimerini.gr

 ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΛΑΚΑΣΑΣ

Σημαντική αύξηση των αριστούχων μαθητών κατεγράφη την περασμένη σχολική χρονιά στα γυμνάσια και στα λύκεια της χώρας. Συνολικά, ο ένας στους τέσσερις μαθητές της χώρας αρίστευσε! Ο βασικός λόγος είναι η μείωση των εξεταζόμενων μαθημάτων στις προαγωγικές ή απολυτήριες εξετάσεις στο τέλος της χρονιάς.

Ειδικότερα, με βάση τα στοιχεία του υπουργείου Παιδείας, οι μαθητές με προαγωγικό ή απολυτήριο βαθμό πάνω από 18 (το όριο του άριστα) κατά το σχολικό έτος 2018-2019 ήταν 181.790, σε συνολικά 680.000 μαθητές. Δηλαδή, το 26,7% των μαθητών αρίστευσε. Η αύξηση είναι 15%, καθώς τη σχολική χρονιά 2015-2016 οι αριστούχοι μαθητές ήταν 158.500. Η σύγκριση γίνεται με τη σχολική χρονιά 2015-2016, διότι τόσο το υπουργείο Παιδείας όσο και οι εκπαιδευτικοί αποδίδουν την αύξηση των αριστούχων στη μείωση των εξεταζόμενων μαθημάτων στις γραπτές τελικές εξετάσεις της χρονιάς – μείωση που άρχισε μετά το σχολικό έτος 2015-2016.

Συγκεκριμένα, για το γυμνάσιο, πριν από το σχολικό έτος 2015-2016, τα γραπτώς εξεταζόμενα μαθήματα ήταν για την Α΄ Γυμνασίου 12, για τη Β΄ Γυμνασίου 13 και για τη Γ΄ Γυμνασίου 13. Από το σχολικό έτος 2015-2016 και εξής μειώθηκαν σε τέσσερα και για τις τρεις τάξεις. Για τις προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις στο λύκειο, από το σχολικό έτος 2017-2018 και εξής τα γραπτώς εξεταζόμενα μαθήματα για τη Γ΄ τάξη, από 14 μειώθηκαν σε τέσσερα. Από το σχολικό έτος 2018-2019, τα γραπτώς εξεταζόμενα μαθήματα μειώθηκαν για την Α΄ Λυκείου από 12 σε 8 και για τη Β΄ Λυκείου, από 16 σε 6. Το σχολικό έτος 2017-2018 οι αριστούχοι ήταν 173.380 και το 2016-2017 161.500.

Χθες, στα γυμνάσια και στα λύκεια της χώρας, στις εκδηλώσεις λόγω τις εθνικής εορτής, επρόκειτο να απονεμηθούν 181.790 βραβεία αριστείας προόδου (για όσους είχαν την προηγούμενη χρονιά απολυτήριο άνω του 18), 51.250 βραβεία (για μαθητές κάθε τμήματος που επιτυγχάνουν τον μεγαλύτερο βαθμό ετήσιας προόδου και έχουν διαγωγή «εξαιρετική»), 15.320 έπαινοι προσωπικής βελτίωσης (για όσους βελτίωσαν σημαντικά την επίδοσή τους) και 9.697 ειδικοί έπαινοι, σε εκείνους τους μαθητές που διακρίνονται για ιδιαίτερες πράξεις αλληλεγγύης και κοινωνικής προσφοράς. Ωστόσο, στην τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφορικά με τις επιδόσεις της ελληνικής εκπαίδευσης, αναδεικνύεται μια αντίθετη εικόνα. Κατά μέσον όρο, το 32% των 15χρονων υστερεί στους τρεις βασικούς γραμματισμούς: τη γλώσσα (27,3%), τα μαθηματικά (35,8%) και τις φυσικές επιστήμες (32,7%). Σε αυτή την ευρεία ζώνη αποτυχίας, πρακτικά κατατάσσονται όσοι χαρακτηρίζονται λειτουργικώς αναλφάβητοι. Πού είναι η αλήθεια; Πόσο ανταποκρίνονται στο εκπαιδευτικό υπόβαθρο των μαθητών οι βαθμοί και τα αριστεία;

Απαντώντας, ο Γιάννης Αντωνίου, φιλόλογος και «ψυχή» του εγχειρήματος της δημιουργίας των πρότυπων και πειραματικών σχολείων από το 2011, τόνισε στην «Κ»: «Η απάντηση στο ερώτημα είναι προφανής· όλοι, ή σχεδόν όλοι, εκπαιδευτικοί, μαθητές, γονείς, τη γνωρίζουν. Είναι σε τελευταία ανάλυση η ανάγκη των ανθρώπων, μέσω των αριστείων, να επιβραβευθούν, όσο και αν αυτό για τους πιο πολλούς δεν αντιστοιχεί σε κάτι πραγματικό. Η ιστορία αυτής της υποκρισίας είναι παλιά και κλιμακώνεται στα χρόνια από τη Μεταπολίτευση μέχρι σήμερα. Το ιδεολογικό της υπόβαθρο είναι η αύξουσα ηγεμονία ενός εκπαιδευτικού λαϊκισμού, ο οποίος συνδέεται με την κατίσχυση μιας κουλτούρας ευκολίας, με τη διαρκή περιστολή των εκπαιδευτικών απαιτήσεων, με τη συρρίκνωση των προϋποθέσεων ως προς την προαγωγή ή την απόλυση των μαθητών, με την απουσία οποιασδήποτε μορφής αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και του προσφερόμενου εκπαιδευτικού έργου».