Ελύτη, τι σου ’μελλε να πάθεις

kathimerini.gr

Τάκης Θεοδωρόπουλος

Κι εκεί που καθισμένος στο έδρανό του έκλωθε νοερά την ομιλία του, στο κινητό του εμφανίστηκε γραπτό μήνυμα από τον Καρανίκα: «Πες τους για τους αλήτες με τα πρησμένα πόδια». Ο πρόεδρος δεν λέει τίποτε χωρίς να το ελέγξει. Απαντά με ερώτηση: «Ποιους αλήτες με πρησμένα πόδια;» Διευκρίνιση από τον Καρανίκα. «Έλα, ρε πρόεδρε. Ο Μίκης τότε που χτυπούσε το κατεστημένο. Ποίηση». Ικανοποίηση του προέδρου. Ο στρατηγικός σχεδιασμός λειτουργεί εξίσου καλά στην αντιπολίτευση όπως λειτουργούσε και στην κυβέρνηση. Το μυαλό του παράγει συνειρμούς χωρίς ούτε ο ίδιος να τους προλαβαίνει. Μίκης, Λαμπράκηδες, πρησμένα πόδια, αλήτες. «Τότε που το κατεστημένο αποκαλούσε τους Λαμπράκηδες αλήτες με πρησμένα πόδια». Κάτι τέτοια ανεβάζουν το επίπεδο. Ενα νέο μήνυμα από τον στρατηγικό σχεδιασμό τον βάζει σε ακόμη περισσότερες σκέψεις. «Μην ξεχάσεις τον Όργουελ». «Ήταν ποιητής;» ρωτάει. «Όχι, αλλά ήταν Άγγλος. Έγραψε ένα μυθιστόρημα για την Οξφόρδη. Κάμερες, παρακολούθηση, αστυνομία. Τι έχουν περάσει και οι Άγγλοι. Κόλαση. Αν πεις οργουελιανό το νομοσχέδιο, θα καταλάβουν ότι δεν αστειεύεσαι». «Και πώς το λένε το μυθιστόρημα;». «1984». «Τότε είχαμε τον Αντρέα, ρε Καρανίκα». «Εσύ θα πεις ότι θα γράψει κι ένα άλλο που θα το λέει 2021». Και τα είπε και τα δύο. Και για τους αλήτες με τα πρησμένα πόδια και για τον Όργουελ.

Για τους «αλήτες» δεν έχω τίποτε να πω. Το είπε ο Μητσοτάκης. «Οι νέοι με τα πρησμένα πόδια που τους έλεγαν αλήτες» είναι φράση από το μεγαλειώδες «Άξιον Εστί» του Ελύτη. Ένα από τα χωρία που απαγγέλλει ο Κατράκης στο ορατόριο του Θεοδωράκη. Μιλάει για την Κατοχή. «Θέλει να μας παραστήσει τον φιλόλογο;» είπε ο Καρανίκας. Η ποίηση ανήκει στον λαό και την κάνεις ό,τι θέλεις. Κι εμείς μιλάμε στο όνομα του λαού. Χίλιοι ολόκληροι άνθρωποι συγκεντρώθηκαν χθες για να αντισταθούν στην «οργουελιανή» μεταρρύθμιση. Κοινωνική αναταραχή στη Σταδίου για να μείνει ανοιχτό το μαγαζί της αριστερής διαμαρτυρίας. Τον Όργουελ, έναν από τους σημαντικότερους συγγραφείς και διανοητές του 20ού αιώνα, τον μασάμε σαν τσίχλα. Όσο λιγότερο σε ενδιαφέρει η σκέψη του, με τόσο μεγαλύτερη ευκολία τον χρησιμοποιείς.

Το ζήτημα δεν είναι αν ο Τσίπρας ξέρει τον Ελύτη ή τον Όργουελ. Η αγραμματοσύνη είναι ένα από τα δικαιώματα του κινήματος. Για να μην πω δικαίωμα της πολιτικής τάξης και κατ’ επέκταση της κοινωνίας. Το ζήτημα είναι ότι δεν ξέρει πως δεν τους ξέρει. Κατά συνέπεια, τους χρησιμοποιεί σαν να τους ξέρει. Κοινώς, τους κακοποιεί. Αν τώρα μετρήσουμε το πολιτισμικό τους βάρος, και του Ελύτη και του Όργουελ, μπορούμε να αντιληφθούμε ότι το πρόβλημα με τον κ. Τσίπρα, και ό,τι αυτός εκπροσωπεί, δεν είναι πολιτικό. Είναι πολιτισμικό.