ΔΑΚΕ: Άλλη μια χαμένη ευκαιρία…

 

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΚΙΝΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Ξενοφώντος 15^Α |10551 Αθήνα

www.dakepe.gr | info@dakepe.gr  

 

03/02/2021

Άλλη μια χαμένη ευκαιρία…

 

Δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ (τ. Β’ αρ. 140) η Υπουργική Απόφαση 6603/ΓΔ4/20-01-2021 με θέμα «Συλλογικός προγραμματισμός, εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση των σχολικών μονάδων ως προς το εκπαιδευτικό τους έργο» σε συνέχεια των ρυθμίσεων του Ν.4692/12-06-2020 «Αναβάθμιση του Σχολείου και άλλες διατάξεις».

 Ως Δημοκρατική Ανεξάρτητη Κίνηση Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (Δ.Α.Κ.Ε./Π.Ε.) θεωρούμε την εκπαίδευση μια διαδικασία δυναμική, διαλεκτική και ευέλικτη που εμπεριέχει ιδιαίτερες ποιότητες, οι οποίες είναι δύσκολο να αποτυπωθούν και να ποσοτικοποιηθούν, με αποτέλεσμα κάθε προσπάθεια αποτίμησης του παιδαγωγικού έργου με καθαρά ποσοτικά κριτήρια να καθιστά το όλο εγχείρημα μεθοδολογικά έωλο έως και προβληματικό. 

Απέναντι στο ζήτημα της αξιολόγησης, του συλλογικού προγραμματισμού και αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου έχουμε, διαχρονικά, σταθερή θέση και δεν τοποθετούμαστε συγκυριακά ή ευκαιριακά. Έχουμε, λοιπόν, ταχθεί ξεκάθαρα υπέρ μιας αξιολόγησης η οποία δε θα έχει καμία σχέση με βαθμολογική και οικονομική ή/και μισθολογική εξέλιξη, δε θα έχει σχέση με τιμωρία και ποινές, με απολύσεις, αργίες και διαθεσιμότητες.

Τι εννοούμε όταν λέμε αξιολόγηση; Εννοούμε την αποτίμηση η οποία αποτελεί συστατικό στοιχείο κάθε ολοκληρωμένης εκπαιδευτικής διαδικασίας. Μιας διαδικασίας που αναλύει την υφιστάμενη κατάσταση, στοχοθετεί, προγραμματίζει δράσεις και ενέργειες, τις εφαρμόζει στην πράξη και στο τέλος διαπιστώνει τον βαθμό εκπλήρωσης των προγραμματισμένων στόχων καθώς και την αποτελεσματικότητα των διαδικασιών και των μέσων που χρησιμοποιήθηκαν. Η αξιολόγηση λειτουργεί ως μηχανισμός ανατροφοδότησης για τη βελτίωση της ποιότητας του εκπαιδευτικού συστήματος ως ολότητα. Είναι μια συνεχής παιδαγωγική διαδικασία με ρόλο διαγνωστικό και παρεμβατικό. Δεν αποτελεί αυτοσκοπό, δεν αποτελεί ελεγκτικό μηχανισμό και δεν επιδιώκει την τιμωρία. Κάθε προσπάθεια εκπαιδευτικής αξιολόγησης πρέπει να περιλαμβάνει όλους τους παράγοντες και συντελεστές της εκπαιδευτικής λειτουργίας (Υπουργείο Παιδείας, υπηρεσίες και δομές της εκπαίδευσης, υλικοτεχνική υποδομή και χρηματοδότηση, υποστηρικτικές και αντισταθμιστικές δομές, αναλυτικά προγράμματα, βιβλία, διοικητικό, εποπτικό και βοηθητικό δυναμικό, σχολικές μονάδες, μαθητές και εκπαιδευτικοί κλπ.) και να στηρίζεται σε ένα πλέγμα σαφών και συγκεκριμένων εκπαιδευτικών σκοπών με αποκλειστικούς στόχους, μέσω των αποτελεσμάτων της αξιολογικής αποτίμησης, την ανατροφοδότηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας και την αναβάθμιση του εκπαιδευτικού έργου στο σύνολό του, με, ταυτόχρονη, ενίσχυση, ανατροφοδότηση, ενθάρρυνση και στήριξη του εκπαιδευτικού.

Το ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι κατά πόσο η σχεδιαζόμενη, από την πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ., αξιολόγηση (εσωτερική και εξωτερική) του εκπαιδευτικού έργου ικανοποιεί, και σε ποιο βαθμό, τις παραπάνω συνθήκες. 

Το πρώτο που εκτιμούμε είναι το άκαιρο του χρόνου δημοσιοποίησης της Υ.Α. Όταν η δια ζώσης λειτουργία των σχολικών μονάδων διακόπτεται για μεγάλα χρονικά διαστήματα, η κανονικότητα είναι ζητούμενο και είναι κυρίαρχη η ανησυχία και αγωνία εκπαιδευτικών, μαθητών και γονέων για τη διασφάλιση, πρώτιστα, της υγείας τους δεν είναι δυνατόν να αποτελεί προτεραιότητα στον εκπαιδευτικό σχεδιασμό η υλοποίηση ενός νέου πλαισίου αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου. Πολλώ δε μάλλον, όταν η διαδικασία αυτή δεν ξεκινάει από την αρχή αλλά μετά το μέσο του διδακτικού έτους, για το οποίο αξιώνεται από τους Συλλόγους Διδασκόντων να αποτιμήσουν τις όποιες δράσεις τους όχι με βάση τον προγραμματισμό που έκαναν στην αρχή της χρονιάς αλλά με το πλαίσιο το οποίο επιβάλλεται τώρα!

Το δεύτερο αρνητικό σημείο είναι η υπέρμετρη ανάλυση και κατάτμηση του εκπαιδευτικού έργου σε 3 (τρεις) βασικές λειτουργίες που χωρίζονται σε 14 (δεκατέσσερις) επιμέρους θεματικούς άξονες και 49 (σαράντα εννέα) συνολικά δείκτες. Ο «πληθωρισμός» αυτός των δεδομένων εκτιμούμε ότι θα επιβαρύνει και θα αποπροσανατολίσει τον εκπαιδευτικό, ιδιαίτερα την περίοδο που διανύουμε, από την κύρια και απαιτητική ενασχόλησή του που δεν είναι άλλη από τον σχεδιασμό και την εφαρμογή του σχολικού προγράμματος των μαθητών της τάξης του.

Η ποσοτικοποίηση της αξιολόγησης κάθε θεματικού άξονα σε τετράβαθμη κλίμακα υποβαθμίζει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει και η αποτύπωση του Μ.Ο. της βαθμολογίας όλων των αξόνων είναι πιθανό να στρέψει το αποκλειστικό ενδιαφέρον όλων των εμπλεκομένων μόνο στην αριθμητική αποτύπωση και όχι στην ποιοτική ανάλυση των δεδομένων που έχουν προκύψει από την αποτίμηση,

Επιπλέον μια διαδικασία που πρέπει να αφορά την ίδια τη σχολική μονάδα αποκτά χαρακτηριστικά εξωτερικής αξιολόγησης με δεκάβαθμη αριθμητική αποτύπωση, για την οποία, στην Υ.Α., δεν δίνεται καμία λεπτομέρεια, από τον Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου. Έτσι ο χαρακτήρας της εσωτερικής αποτίμησης αλλοιώνεται και η διαδικασία μετατρέπεται από παιδαγωγική και ανατροφοδοτική σε αυστηρή διαδικασία ελέγχου και λογοδοσίας στο πλαίσιο ενός δομημένου ιεραρχικού μοντέλου, κάτι που γίνεται φανερό όταν προβλέπεται πως η ευθύνη της υλοποίησης του προγραμματισμού και της εσωτερικής αξιολόγησης-αποτίμησης αφαιρείται από τον Σύλλογο Διδασκόντων και μεταφέρεται στον Διευθυντή του Σχολείου.

Ειδικά όταν πρόκειται για την εφαρμογή ενός νέου μοντέλου θα περίμενε κανείς να υπάρχει αναλυτικός και ουσιαστικός διάλογος, κυρίως με τους εκπαιδευτικούς και πιλοτική φάση εφαρμογής προκειμένου να αποτυπωθούν, διερευνηθούν και αποτιμηθούν όλες οι σχεδιαζόμενες διαδικασίες πριν προχωρήσει το Υπουργείο Παιδείας στην πλήρη, οριζόντια εφαρμογή του. Βέβαια, οφείλουμε να επισημάνουμε στο σημείο αυτό πως υπάρχει πλήρης δημόσια αφωνία, προς την εκπαιδευτική κοινότητα, τόσο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής όσο και της Αρχής Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, φορείς που θα έπρεπε, εάν επιτελούσαν πραγματικά τον θεσμικό τους ρόλο, να έχουν δημοσιοποιήσει τις εισηγήσεις τους συμβάλλοντας, με τον τρόπο αυτό, στον διάλογο και τη διαφάνεια για το συγκεκριμένο θέμα .  

Για να εκφέρει κάποιος συνολική άποψη για το κάθε προτεινόμενο μοντέλο αξιολόγησης θα πρέπει να έχει το πλαίσιο στο σύνολό του. Στη συγκεκριμένη, όμως, περίπτωση εκκρεμούν (θα αποτελέσουν, όπως έχει εξαγγελθεί, αντικείμενο επόμενων νομοθετικών πρωτοβουλιών της Κυβέρνησης) και δεν έχουν καθοριστεί βασικές παράμετροι του εγχειρήματος όπως, μεταξύ άλλων, η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, οι δομές στήριξης του εκπαιδευτικού έργου, η επιλογή στελεχών, η επιμόρφωση και η συνεχής επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών.

Ως Δημοκρατική Ανεξάρτητη Κίνηση Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (Δ.Α.Κ.Ε./Π.Ε.) σεβόμαστε, προασπίζουμε και ακολουθούμε τις ψηφισμένες από τις Γενικές Συνελεύσεις του Κλάδου (88^η Γ.Σ. της Δ.Ο.Ε.) θέσεις του Συνδικαλιστικού κινήματος και στηρίζουμε την αξιολόγηση ΟΛΩΝ (από την κορυφή προς τη βάση της ιεραρχίας) των παραγόντων της εκπαιδευτικής διαδικασίας με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης. Το προϊόν της αξιολόγησης σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να συνδέεται με τη μισθολογική ή/και βαθμολογική εξέλιξη των εκπαιδευτικών. Για να λειτουργήσει πραγματικά ένα σύστημα αξιολόγησης θα πρέπει να δομηθεί μέσα από συνεργασίες και συνέργειες μέσα σε ένα κλίμα εμπιστοσύνης.

Θα πρέπει να υπάρχει ταυτόχρονα κι ένα σύστημα υποστήριξης των σχολικών μονάδων δομημένο στη βάση κάλυψης των αναγκών τους και παράλληλα ένα θεσμοθετημένο πλαίσιο ανάπτυξης, ενίσχυσης και επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, πράγμα το οποίο απουσιάζει εδώ και χρόνια μετά την κατάργηση της μετεκπαίδευσης και της διακοπής της χορήγησης εκπαιδευτικών αδειών.

Με βάση τα παραπάνω και αναλύοντας τις θέσεις μας και τις επιφυλάξεις μας στα σημεία που αναφέραμε, στηρίζουμε την ομόφωνη απόφαση της Δ.Ο.Ε. για απεργία-αποχή, καλούμε την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας να αποσύρει την υπουργική απόφαση με θέμα «Συλλογικός προγραμματισμός, εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση των σχολικών μονάδων ως προς το εκπαιδευτικό τους έργο» σε συνέχεια των ρυθμίσεων του Ν.4692/12-06-2020 «Αναβάθμιση του Σχολείου και άλλες διατάξεις» και να ξεκινήσει, άμεσα ουσιαστικό και ειλικρινή διάλογο με τη Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδας, όπως άλλωστε είχε δεσμευτεί ότι θα πράξει, προκειμένου να διαμορφωθεί ένα, επωφελές για την εκπαιδευτική διαδικασία, πλαίσιο το οποίο θα είναι κοινά αποδεκτό.

Από τη Δ.Α.Κ.Ε./Π.Ε.