kathimerini.gr
Τάκης Θεοδωρόπουλος
«Η μεγάλη πλειονότητα του έθνους σκέφτεται σήμερα την πιθανότητα ενός πυρηνικού πολέμου με την Αμερική και το 40% των νεαρότερων πιστεύει ότι η Ρωσία μπορεί να κερδίσει σαν να ήταν ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι όπου οι άνθρωποι έχουν διαθέσιμες ζωές». Αυτό το έγραψε ο Αρκάντι Οστρόφσκι το 2015, ένα χρόνο μετά την κατάκτηση της Κριμαίας. Στα ελληνικά το βιβλίο κυκλοφορεί με τον τίτλο «Η επινόηση της σύγχρονης Ρωσίας» από τις εκδόσεις Επίκεντρο. Ομολογώ ότι αγνοούσα την ύπαρξή του ώσπου μου το συνέστησε ο μεταφραστής του, Δημήτρης Β. Τριανταφυλλίδης. Το τέλειωσα σήμερα, λίγες ώρες πριν αρχίσω να γράφω.
Η γενεαλογία της πουτινικής Ρωσίας. Από την αποτυχία της περεστρόικας με το απελευθερωτικό αλλά ξεπερασμένο όραμα του «σοσιαλισμού με ανθρώπινο πρόσωπο» και τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Από τη δημιουργία του υβριδικού καπιταλισμού από ανθρώπους που είχαν διδαχθεί από τη σοβιετική παιδεία πως ο καπιταλισμός είναι η ζούγκλα του ανθρώπινου σύμπαντος, όπου κυριαρχεί ο ισχυρότερος. Από τον άναρχο φιλελευθερισμό του Γέλτσιν και τη χρεοκοπία. Έως την αυτοκρατορία του Πούτιν. Η Ρωσία μοιάζει, μετά το όνειρο του εκδυτικισμού της, να ξαναβρίσκει τον εαυτό της. Ένα έθνος προορισμένο να σώσει τον ανήθικο κόσμο που το περιβάλλει. Το είχε γράψει ο Ντοστογιέφσκι, το πιστεύει η Ρωσία του 21ου αιώνα.
Όπως λέει ο συγγραφέας, ο Γέλτσιν προέτασσε την ιδέα του Εθνους στο όραμά του. Όταν αυτή κατέρρευσε, η Ρωσία έπρεπε να επινοήσει μια καινούργια μεγάλη ιδέα που θα της επέτρεπε να ξεχάσει την ταπείνωση της πτώσης της αυτοκρατορίας για να βρει τον δικό της δρόμο. Στο κάτω κάτω είναι πολύ μεγάλη για να ακολουθεί τον δρόμο που θα της υποδεικνύουν άλλοι. Το καθήκον το ανέλαβε ο Πούτιν. Όταν ο Γέλτσιν τον έχρισε διάδοχό του, ο Πούτιν ήταν ένας «άνθρωπος χωρίς ιδιότητες». Πρώην μέτριος υπάλληλος της KGB, με ανέκφραστη φωνή και ανέκφραστο πρόσωπο, «ήταν αχαρτογράφητος και είχε μιμητικές ικανότητες». Προβάλλοντας τον ανδρισμό του ως αντίδοτο στο μικρό του ανάστημα, πιλότος, ιππέας, παλαιστής τζούντο, κολυμβητής και δεν ξέρω τι άλλο, χάραξε τον δρόμο της νέας Ρωσίας. Ας έμενε καπιταλιστική, όμως όφειλε να σβήσει από τη μνήμη της την ταπεινωτική δεκαετία του ενενήντα και να ξαναβρεί τα παλιά μεγέθη της. Εκεί που ο Γέλτσιν μιλούσε για το Έθνος, ο Πούτιν μιλούσε για το Κράτος. Με άλλα λόγια, την αυτοκρατορία. Έτσι κατασκεύασε ένα νέο όραμα: η αναβίωση της σοβιετικής ισχύος με την αφομοίωση του τσαρικού παρελθόντος. Ο Στάλιν με τον ναό του Σωτήρος Χριστού στη Μόσχα. Τελικός στόχος, η αποκατάσταση της αυτοκρατορίας. Ιδεολογικός μοχλός, ο αντιαμερικανισμός, κληροδότημα της ΕΣΣΔ. «Δεν είμαστε Ευρώπη, και δόξα τω Θεώ γι’ αυτό», έγραψε δημοσιογράφος προσκείμενος στο Κρεμλίνο. Τσετσενία, Γεωργία, Κριμαία, όλ’ αυτά τα χρόνια ο Πούτιν έστελνε τα μηνύματά του στη Δύση.
Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες πτυχές του βιβλίου είναι η ανάδειξη της ισχύος των μέσων μαζικής «πληροφόρησης». Ο πόλεμος για την εξουσία ήταν πόλεμος για τον έλεγχό τους. Ο Πούτιν σήμερα είναι απομονωμένος από τον δυτικό κόσμο. Έχει όμως τα όπλα της ενημέρωσης ώστε να συμπαρασύρει και τον λαό του.
Πώς αποκρυπτογραφούσε τα μηνύματα του Πούτιν η Δύση; Με τη δέουσα αυταρέσκεια του νικητή που κοιμάται τον ύπνο του δικαίου. Η κ. Μέρκελ τον αντιμετώπιζε σαν όμοιό της. Ηγέτης μιας δημοκρατίας με τις ιδιομορφίες της, όμως δημοκρατίας. Για την Ευρώπη τα Έθνη μετρούσαν με τα ελλείμματά τους. Πίστευε ότι η Ιστορία είχε αφήσει στο παρελθόν της το αίμα και τη λάσπη και θυμόταν τις συγκρούσεις μόνον όταν έπαιζαν οι εθνικές ομάδες ποδοσφαίρου. Εξάλλου και η Δύση ήταν διχασμένη. Μην ξεχνάμε ότι στον δεύτερο πόλεμο του Κόλπου οι νεοσυντηρητικοί του Μπους αποκαλούσαν την Αμερική «Αρη» και την Ευρώπη «Αφροδίτη», μια ωραία θεά που σκέφτεται μόνον την απόλαυση της ηδονής. Ο δεσμώτης της εξουσίας του Πούτιν όταν εισέβαλε στην Ουκρανία προφανώς αυτό είχε στο μυαλό του.
Με μία μόνον κίνηση στη σκακιέρα, κατάφερε τρία χτυπήματα. Διαφήμιζε τη στρατιωτική του ισχύ ως τη Ρολς Ρόις των στρατών. Αποδείχθηκε μεταχειρισμένο μέτριας ποιότητας. Κατάφερε να συνειδητοποιήσουν η Αμερική και η Ευρώπη ότι βρίσκονται στην ίδια πλευρά της Ιστορίας. Και τέλος, όπως είπε ο πρόεδρος Μακρόν, έκανε ένα ηλεκτροσόκ στο ΝΑΤΟ, που μέχρι πριν από μερικούς μήνες ήταν εγκεφαλικά νεκρό. Την πλήρωσαν βέβαια οι Ουκρανοί. Ο πολιτισμός μας χρωστάει σεβασμό σ’ αυτόν τον υπερήφανο λαό. Είθε η προσφυγιά του να τονώσει και τη δική μας ράτσα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου