Απ’ τον κομμουνισμό στη συμπερίληψη

kathimerini.gr

Τάκης Θεοδωρόπουλος

Σε παλαιότερους καιρούς, όταν το κομμουνιστικό κίνημα έχαιρε άκρας υγείας, σου έβαζαν πιπέρι στο στόμα αν τολμούσες να ψελλίσεις τις αμφιβολίες σου για τις ευδαίμονες χώρες του σοσιαλισμού. Έριχνες «νερό στον μύλο της αντίδρασης», κατά την προσφιλή ρήση των ορθοδόξων ημών αδελφών, αν τολμούσες να μιλήσεις για τα γκουλάγκ, για τα ψυχιατρεία αργότερα ή τις φυλακίσεις ομοφυλοφίλων στην Κούβα. Οι πρώτοι διαφωνούντες που είχαν καταφέρει να δραπετεύσουν από τον κομμουνισμό αντιμετωπίζονταν με καχυποψία. Ο πολύς Σαρτρ, ο οποίος δεν έχανε ευκαιρία να πέφτει έξω στις πολιτικές του τοποθετήσεις, είχε πει το περίφημο «να μη μιλάμε για τους διαφωνούντες για να μην απογοητεύσουμε τους απεργούς εργάτες της Μπιγιανκούρ». Το αποτέλεσμα είναι ότι η γαλλική, και ώς ένα σημείο η ευρωπαϊκή, διανόηση άργησε πολύ να καταλάβει ποια ήταν η πραγματική φύση των σοσιαλιστικών καθεστώτων. Κι όταν ο διανοούμενος αδυνατεί να αντιληφθεί την πραγματικότητα, ακυρώνει τον ρόλο του. Τις συνέπειες τις ζούμε στην απαξίωση του ρόλου των διανοουμένων στη σύγχρονη κοινωνία.

Ο κομμουνισμός κατέρρευσε με πάταγο. Τον διαδέχθηκε, όμως, ο ολοκληρωτισμός της πολιτικής ορθότητας και της ιδεολογίας «γουόκ». Επικίνδυνη, αφού σημαδεύει χωρίς πολιτική διαμεσολάβηση τη λειτουργία της ανθρώπινης σκέψης. Επιβάλλει τις λέξεις που δικαιούμαστε να χρησιμοποιούμε και ορίζει τον τρόπο που οφείλουμε να σκεφτόμαστε. Κι αν δεν προσαρμοστείς, τότε αυθωρεί και παραχρήμα κατατάσσεσαι στο στρατόπεδο του εχθρού. Αν ασκήσεις κριτική θεωρείται ότι «ρίχνεις νερό» στον μύλο του Τραμπ, της Λεπέν ή του Πούτιν. Το διάβασα και αυτό με αφορμή την υπόθεση της αμφιβόλου φύλου Αλγερινής αθλήτριας. Ο Πούτιν θέλει να απαξιώσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες; Άρα δεν πρέπει να μιλάτε για τα μολυσμένα νερά του Σηκουάνα, ούτε να αμφιβάλλετε για το φύλο της πυγμάχου. Ούτε, βέβαια, για την κακόγουστη τελετή έναρξης και τη «συμπεριληπτικότητά» της. Αυτή η συμπερίληψη έχει γίνει σαν την αταξική κοινωνία των Σοβιετικών. Η Λεπέν και δεν είπε τίποτε για την τελετή έναρξης και πλειοδοτεί σε ενθουσιασμό για τα μετάλλια των Γαλλίδων και των Γάλλων αθλητών. Και βέβαια, δεν τους περνάει απ’ το μυαλό ότι η Λεπέν ή ο Τραμπ είναι, εκτός των άλλων, προϊόντα αντίδρασης στην πολιτική ορθότητα και στον ολοκληρωτισμό του «γουόκ». «Αφύπνιση» στα ελληνικά, όμως το «γουόκ» είναι πιο εξωτικό, άρα δεν επιδέχεται κριτική. Κάπως όπως όταν ονομάσαμε την καλλιέργεια «κουλτούρα» και γίναμε ακαλλιέργητοι. Όμως οι υπερασπιστές της πολιτικής ορθότητας είναι συνηθισμένοι να έχουν πάντα δίκιο. Κάποτε είχαν δίκιο με τον κομμουνισμό και την αταξική κοινωνία. Σήμερα έχουν δίκιο με το «γουόκ» και τη συμπερίληψη. Όλα τριγύρω αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν.