Ο Λιούις Κάρολ στην οδό Σόλωνος

kathimerini.gr

Τάκης Θεοδωρόπουλος

Ο Λιούις Κάρολ έχει γράψει ένα από τα αριστουργήματα της αγγλικής λογοτεχνίας. Εκτός κι αν είσαι απόφοιτος του ελληνικού λυκείου δεν υπάρχει περίπτωση να μη σου λέει κάτι «Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων». Θα χαρακτήριζες την «Αλίκη» παιδική λογοτεχνία; Είναι πάνω απ’ όλα λογοτεχνία, όπως και τα παραμύθια του Αντερσεν ή «Η ωραία κοιμωμένη» του Περρώ. Οι ιστορίες από την Οδύσσεια και την Ιλιάδα μπορούν κάλλιστα να γίνουν παραμύθια για παιδιά. Το αντιλαμβάνομαι για μία ακόμη φορά στη ζωή μου με τους εγγονούς μου. Ο Λιούις Κάρολ ως γνωστόν είχε μια «ιδιαίτερη» σχέση με τα νεαρά κορίτσια. Του άρεσε να τα φωτογραφίζει και αλληλογραφούσε με πολλά απ’ αυτά, μια οιονεί ερωτική αλληλογραφία. Βέβαια τότε δεν υπήρχε η πανούκλα του Διαδικτύου –και δη του σκοτεινού– και η φωτογράφιση ήταν μια σχεδόν ιδιωτική υπόθεση. Δεν ξέρω αν ποτέ αναγκάστηκε να υπερασπιστεί τον εαυτό του υποστηρίζοντας πως η φωτογράφιση των ανήλικων κοριτσιών ήταν απαραίτητη για την έμπνευσή του. Οπως τα οπιούχα για τον Ρεμπώ. «Η ποίησις είναι ανάπτυξι στίλβοντος ποδηλάτου. Μέσα της όλοι μεγαλώνουμε. Οι δρόμοι είναι λευκοί. Τ’ άνθη μιλούν. Από τα πέταλά τους αναδύονται συχνά μικρούτσικες παιδίσκες. Η εκδρομή αυτή δεν έχει τέλος». Εδώ μιλάει ο Ανδρέας Εμπειρίκος. Και ταυτίζει την τέχνη του με τις μικρούτσικες παιδίσκες.

Είναι η απόσταση που χωρίζει την ποιητική δημιουργία από την πραγματικότητα. Ξέρω αρκετούς που πίστευαν ότι επειδή φουμάρουν «μπάφους» και έγραφαν στίχους ανταγωνίζονταν τον Ρεμπώ. Άλλοι πάλι είχαν μπερδέψει το σουλάτσο στην οδό Σόλωνος και στους πέριξ δρόμους με όσα περιγράφει ο Κέρουακ στο On the Road. Και τώρα, ένας εμπορικός συγγραφέας παιδικών βιβλίων, συλληφθείς με την κατηγορία της παιδικής πορνογραφίας, δηλώνει ότι το υλικό που συνέλεξε η Αστυνομία είναι για επαγγελματική χρήση. Έβλεπε τα βίντεο για να εμπνέεται τις ιστορίες του. Τον άνθρωπο δεν τον γνωρίζω προσωπικά. Έμαθα ότι, εκτός των άλλων, είναι ή μάλλον ήταν υπεύθυνος για τις παιδικές σειρές των εκδόσεων Καστανιώτη, ενός από τους πιο έγκυρους οίκους της μικρής δημοκρατίας των γραμμάτων μας. Ώσπου να αποδειχθεί η ενοχή του οφείλω κι εγώ να αποδεχθώ το τεκμήριο της αθωότητάς του. Πλην όμως δεν μπορώ να μην εντοπίσω μια σοβαρή αντίφαση η οποία δεν αφορά μόνο τη δική του περίπτωση. Αφορά τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε το έργο της δημιουργίας και την απόσταση που το χωρίζει από την ίδια τη ζωή. Δεν γνωρίζω το έργο του για να μπορώ να κρίνω αν όσα ισχυρίζεται ισχύουν. Και με όλη την επιείκεια με την οποία προσπαθώ να τον αντιμετωπίσω –αν και δεν είμαι δικαστής– δεν μπορώ να μην απαιτήσω μια σοβαρή ανάλυση της σχέσης του πορνογραφικού υλικού που βρέθηκε στην κατοχή του με το όποιο έργο του.