Οι υψηλές προσδοκίες των γονιών – Ενθαρρύνουν ή αποθαρρύνουν τα παιδιά;

Πηγή: parentshelp.gr via fresheducation.gr

Οι προσδοκίες των γονιών επηρεάζουν σε τεράστιο βαθμό τις επιδόσεις των παιδιών.

Το ερώτημα των περισσότερων γονιών είναι πόσα πολλά μπορούν να προσδοκούν από τα παιδιά τους. Να περιμένουν περισσότερα ή περιμένοντας πολλά πιέζουν τα παιδιά;

Η απάντηση στο ερώτημα αλλά και το κλειδί για να μεγαλώσουν ένα υγιές και ευτυχισμένο παιδί είναι η ισορροπία! Οι υψηλές μη ρεαλιστικές προσδοκίες… Οι γονείς που έχουν μη ρεαλιστικές απαιτήσεις ή μη ρεαλιστικές προσδοκίες στο σχολείο ή σε οποιοδήποτε άλλο τομέα της ζωής των παιδιών, ουσιαστικά βάζουν σε κίνδυνο τη ψυχική, συναισθηματική και σωματική υγεία του παιδιού τους.

Οι έρευνες δείχνουν πως τα παιδιά που δέχονται τέτοιου είδους πίεση συχνά αρχίζουν να αρνούνται να συμμετέχουν ή να επιχειρήσουν οτιδήποτε καινούριο, εκτός αν είναι πεπεισμένα ότι θα είναι οι καλύτεροι σε αυτό. Φοβούνται να μην φανούν στους γονείς τους ως ατελή και δεν είναι λίγες οι φορές που ενώ τα παιδιά έχουν τεράστιες δυνατότητες και ικανότητες να πετύχουν, σταματούν να προσπαθούν εξαιτίας των εξωπραγματικών προσδοκιών των γονιών τους. Όταν οι καλύτερες προσπάθειες των παιδιών δεν είναι ποτέ αρκετά καλές για τους γονείς, τότε η ζωή τους γεμίζει φόβο και θλίψη γιατί στην πραγματικότητα πιστεύουν πως ποτέ δεν θα καταφέρουν να είναι αρκετά καλοί στα μάτια των γονιών τους.

Κάποια παιδιά μπορεί να επαναστατήσουν ενάντια σε αυτές τις πιέσεις, και άλλα παιδιά μπορεί να νιώσουν έντονο άγχος, καταθλιπτική διάθεση και να αποκτήσουν αρνητική εικόνα για τον εαυτό τους. Θα μπορούσαμε να υποθέσουμε επομένως πως το καλύτερο για τα παιδιά είναι να μην έχουν οι γονείς καθόλου απαιτήσεις ή προσδοκίες;

Η απάντηση είναι πως όχι. Οι μηδενικές ή χαμηλές προσδοκίες των γονιών, δεν απαιτούν καμία προσπάθεια από τα παιδιά και στέλνουν το μήνυμα ότι οι γονείς δεν έχουν εμπιστοσύνη στις ικανότητές τους. Μπορεί να ακουστεί ειρωνικό, αλλά οι χαμηλές προσδοκίες επίσης δημιουργούν στα παιδιά άγχος ή καταθλιπτική διάθεση γιατί αισθάνονται ανίκανα να πετύχουν κάτι περισσότερο στη ζωή τους. Μπορεί να προσπαθούν ελάχιστα σε νέες προκλήσεις και να τα παρατούν εύκολα ακόμα και όταν είναι σε θέση να τα καταφέρουν.

Οι προσδοκίες των γονιών σε κάθε περίπτωση πρέπει να είναι εφικτές και να ανταποκρίνονται στην εύλογη προσπάθεια που κάνουν τα παιδιά. Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς; Οι γονείς για να βοηθήσουν τα παιδιά να χτίσουν μια υγιή εικόνα του εαυτού τους και για να πιστέψουν στις ικανότητές τους, πρέπει να έχουν ρεαλιστικές απαιτήσεις. Οι ρεαλιστικές προσδοκίες των γονιών πρέπει να βασίζονται στο αναπτυξιακό στάδιο του παιδιού, στις ικανότητες και στα ταλέντα του, και να λαμβάνουν υπόψιν το ταμπεραμέντο του. Αν οι γονείς περιμένουν από τα μικρά παιδιά να συμπεριφέρονται όπως οι ενήλικες παρόλο που δεν έχουν την ωριμότητα ή τη νοητική ικανότητα να το κάνουν, ή όταν απαιτούν σχολικές επιδόσεις που είναι πέρα από τη γνωστική τους ανάπτυξη, ένα είναι σίγουρο, η συνταγή που ακολουθούν είναι καταστροφική.

Οι γονείς πρέπει και οφείλουν να βοηθούν τα παιδιά να βγάζουν τον καλύτερό τους εαυτό. Αν για παράδειγμα βλέπουν ότι το παιδί δεν επενδύει χρόνο και προσπάθεια στα πράγματα που έχει να κάνει, πρέπει να το ωθήσουν προς αυτήν την κατεύθυνση και να αυξήσουν τις προσδοκίες τους. Αυτό βέβαια για να είναι αποτελεσματικό πρέπει να γίνει σταδιακά και να δίνεται χρόνος προσαρμογής στο παιδί. Αφού κάνουν στο παιδί ξεκάθαρο τι προσδοκούν από αυτό, πρέπει να το βοηθήσουν να κατανοήσει ότι όλες οι αλλαγές χρειάζονται χρόνο και μόνο με επιμονή και προσπάθεια μπορούν να επιτύχουν. Τόσο οι γονείς όσο και τα παιδιά δεν πρέπει να προσδοκούν γρήγορα αποτελέσματα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Οι γονείς πρέπει να είναι θετικοί, να έχουν κοινές προσδοκίες και να αναγνωρίζουν τη μοναδικότητα των παιδιών χωρίς να τα συγκρίνουν. Η προσαρμογή των προσδοκιών τους στις ανάγκες των παιδιών είναι αναπόσπαστο κομμάτι της αποτελεσματικής ανατροφής και διαπαιδαγώγησης. Τίποτα δεν είναι πιο σημαντικό για ένα παιδί από το να βλέπει στα μάτια των γονιών του την αναγνώριση, την αποδοχή και την αγάπη για αυτό που είναι, και να καμαρώνουν για αυτά που μπορεί να καταφέρει, και αυτό είναι που θα πρέπει να θυμούνται οι γονείς!

Βιβλιογραφία

Anderson, R. A. (2013). What Effects Do Parental Expectations Have on Kids? Global Post, retrieved from:http://everydaylife.globalpost.com/effects-parental-expectations-kids-41...

Englund, M., Luckner, A., Whaley, G. & Egeland, B. (2004). Children’s Achievement in Early Elementary School: Longitudinal Effects of Parental Involvement, Expectations, and Quality of Assistance. Journal of Educational Psychology, 4, 723-730.

Seginer, M. (1983). Parents” Educational Expectations and Children’s Academic Achievements: A Literature Review. Wayne State University Press, 29, 1-23.

ekpedeftika.gr