«Φεγγαράκι μου λαμπρό» με μαντίλα

kathimerini.gr

ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

Πρέπει τα προσφυγόπουλα και τα παιδιά των μεταναστών να πηγαίνουν σχολείο; Ναι, πρέπει να πηγαίνουν σχολείο. Γιατί πρέπει να πηγαίνουν σχολείο; Για να μπορέσουν να ενταχθούν στην κοινωνία στην οποία ζουν. Αρα έχουμε αποφασίσει ότι θα μείνουν μαζί μας για καιρό, για χρόνια. Μα μέχρι πριν από λίγο καιρό δεν μας έλεγαν ότι οι άνθρωποι αυτοί είναι περαστικοί και ότι αργά ή γρήγορα, αφού λιαστούν, θα εξαερωθούν; Εντάξει, υπερβολές. Αφού λοιπόν τα προσφυγόπουλα και τα παιδιά των μεταναστών θα πάνε σχολείο για να ενταχθούν στην ελληνική κοινωνία μήπως θα πρέπει να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε αν, και πώς θα ενταχθούν και οι γονείς τους, τα μεγαλύτερα αδέλφια τους, οι οικογένειές τους; Πού θα βρουν δουλειές; Πώς θα τρέφονται και ποια περίθαλψη θα έχουν;

Θέλουν τα προσφυγόπουλα, ή οι γονείς τους, να πάνε τα παιδιά τους σχολείο; Ή μήπως η υπόθεση είναι σαν το ανέκδοτο με τον πρόσκοπο που ήθελε να κάνει την καλή πράξη της ημέρας και πέρασε τη γιαγιούλα στο απέναντι πεζοδρόμιο ενώ εκείνη φώναζε ότι δεν θέλει να περάσει απέναντι; Θέλουν να μάθουν ελληνικά για να ενταχθούν στην ελληνική κοινωνία ή μήπως είναι κι αυτή μία ακόμη φαντασίωση των καλοθελητών του ανέξοδου ανθρωπισμού;

Προχθές, συγκεντρωμένοι γονείς στον Ελαιώνα χειροκροτούσαν τα παιδάκια που πήγαιναν για πρώτη μέρα στο σχολείο. Γονείς και οι συνήθεις «αλληλέγγυοι». Γιατί τα χειροκροτούσαν αλήθεια; Επειδή τα κοριτσάκια φορούσαν μαντίλες; Ή μήπως χειροκροτούσαν τους εαυτούς τους επειδή χειροκροτούσαν τα παιδάκια; Και μήπως η περίφημη ένταξή τους στην ελληνική κοινωνία περνάει μέσα από την απεξάρτησή τους από τη μαντίλα; Το ζητούμενο είναι πολιτισμικό, δεν είναι θρησκευτικό.

Λυπάμαι πολύ αλλά πρόβλημα υπάρχει. Και ως συνήθως ο δημόσιος διάλογος διεξάγεται σε επίπεδο κρεοπωλείου. Από τη μια οι «να φύγετε να πάτε αλλού», από την άλλη όσοι χειροκροτούν τη μαντίλα διότι αυτοί δεν είναι ρατσιστές, είναι φιλόξενοι, ανοιχτόκαρδοι άνθρωποι, κυρίως δε ανοιχτόμυαλοι. Λυπάμαι πολύ αλλά πρόβλημα υπάρχει, ακόμη κι αν για μια ακόμη φορά παλεύουμε να το κάνουμε να μην υπάρχει. Γιατί δεν πρέπει να σεβαστούμε τον φόβο των «τοπικών κοινωνιών»; Και δεν αναφέρομαι στον φόβο των ασθενειών. Αναφέρομαι σ’ αυτόν που κανείς δεν τολμάει να εκφράσει: τον φόβο της εγκατάστασης, την αδυναμία της ελληνικής κοινωνίας να εντάξει πληθυσμούς που δεν θέλουν να ενταχθούν. Η μαντίλα και μόνον είναι σημαία πολιτισμικής αντίστασης, άρνησης.

Πριν από μερικές δεκαετίες η Ευρώπη ζούσε στον αστερισμό της πολυπολιτισμικής κοινωνίας. Εμείς δεν τον ζήσαμε. Οι μετανάστες από την Αλβανία έπαιρναν ελληνικά ονόματα και δεν επικαλούνταν άλλες πολιτισμικές αξίες από τις δικές μας. Το ζούμε τώρα. Δυστυχώς χωρίς να μπορούμε να αξιοποιήσουμε την ευρωπαϊκή εμπειρία, διότι ζούμε σε καθεστώς προοδευτικής ηγεμονίας, που την διαχειρίζονται απολιθώματα περασμένων δεκαετιών.

Οφείλουμε σεβασμό στους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Οφείλουμε όμως και σεβασμό στους ιθαγενείς, στους εαυτούς μας δηλαδή. Οφείλουμε να σεβαστούμε και την ανασφάλεια, και την ανησυχία, και τον φόβο των κατοίκων της Λέσβου για παράδειγμα. Και πάντως οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι πρόβλημα υπάρχει. Κι αυτό δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί με τον ιδεοληπτικό καιροσκοπισμό του ανέξοδου ανθρωπισμού.