Βοήθημα 617 εκατ. ευρώ έναντι μέτρων 14 δισ. ευρώ

kathimerini.gr

ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΣΩΤΗΡΗΣ ΝΙΚΑΣ

Στα 14 δισ. ευρώ ανέρχονται τα δημοσιονομικά μέτρα της περιόδου 2015-2018, εκ των οποίων τα περίπου 5 δισ. ευρώ θα τεθούν σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2017 και μετά. Τα σκληρότερα και μεγαλύτερης απόδοσης μέτρα εφαρμόστηκαν φέτος και ανήλθαν σε 6,3 δισ. ευρώ, από τα οποία τα περισσότερα αφορούσαν αυξήσεις φόρων και επιβολή νέων.

Οπως προκύπτει από τις εκθέσεις του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ) για τα μέτρα που ψηφίστηκαν το 2015 και το 2016 στο πλαίσιο των συμφωνιών με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και αφορούν έως το 2018, που ολοκληρώνεται το τρίτο μνημόνιο, οι παρεμβάσεις για το σύνολο της περιόδου κυμαίνονται περίπου στο 7,5% του ΑΕΠ. Με αυτά τα μέτρα, η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι μπορεί να φθάσει στο 3,5% του ΑΕΠ το πρωτογενές πλεόνασμα το 2018, ενώ οι ευρωπαϊκοί θεσμοί εκτιμούν ότι απαιτούνται κάποιες επιπλέον παρεμβάσεις της τάξεως των 700 εκατ. ευρώ ή 0,4% του ΑΕΠ.

Αντιθέτως, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), παρά το γεγονός ότι αναγνωρίζει πως έχουν ληφθεί πολλά και σκληρά μέτρα, συνεχίζει να αμφισβητεί την αποδοτικότητά τους, εκτιμώντας ότι μπορούν να διασφαλίσουν πρωτογενές πλεόνασμα μόλις 1,5% του ΑΕΠ το 2018.

Και στο πλαίσιο αυτό, ζητούν νέες παρεμβάσεις ύψους 2,4% του ΑΕΠ ή 4,3 δισ. ευρώ σε συντάξεις και αφορολόγητο όριο για να αυξηθεί το πρωτογενές πλεόνασμα από το 1,5% στο 3,5% του ΑΕΠ. Στην περίπτωση αυτή, το δημοσιονομικό πακέτο μέτρων της περιόδου 2015-2018 θα εκτοξευτεί στα 18,3 δισ. ευρώ.

Ακόμα, όμως, και εάν δεν υιοθετηθεί η άποψη του ΔΝΤ και το πακέτο των μέτρων του διαστήματος 2015-2018 παραμείνει στα επίπεδα των 14 δισ. ευρώ, επιχειρήσεις και νοικοκυριά καλούνται να σηκώσουν το βάρος αυτό όταν τα προηγούμενα χρόνια (2010-2014) είχαν επωμισθεί βάρη ύψους 62,7 δισ. ευρώ.

Στην πράξη, από το πρώτο μνημόνιο μέχρι και το τέλος του τρίτου μνημονίου η Ελλάδα θα έχει εφαρμόσει δημοσιονομικά μέτρα συνολικού ύψους 74,7 δισ. ευρώ. Και οι παρεμβάσεις αυτές έχουν γίνει για να μετατραπεί το πρωτογενές έλλειμμα του 2009 που ήταν 24 δισ. ευρώ σε ένα πρωτογενές πλεόνασμα της τάξεως των 6,4 δισ. ευρώ το 2018. Ετσι, η συνολική δημοσιονομική προσαρμογή θα ξεπεράσει ελαφρώς τα 30 δισ. ευρώ, με τα μέτρα που θα έχουν εφαρμοστεί για τον σκοπό αυτό να είναι υπερδιπλάσια.

Σε ό,τι αφορά τα μέτρα του τελευταίου πακέτου τα οποία εκτείνονται έως και το 2018, τα πιο σκληρά είναι:

1. Οι αλλαγές στον ΦΠΑ. Οι παρεμβάσεις έγιναν σε δύο κύματα, με το πρώτο να αφορά τη μετατόπιση πολλών αγαθών και υπηρεσιών από τον μεσαίο συντελεστή (13%) στον έως πρότινος υψηλό συντελεστή 23%. Το μέτρο αυτό υπολογίστηκε ότι θα φέρει έσοδα 2,4 δισ. τη διετία 2015-2016. Ωστόσο, στα μέσα του 2016 η κυβέρνηση προχώρησε και στην αύξηση του υψηλού συντελεστή ΦΠΑ από το 23% στο 24% για να διασφαλίσει περισσότερα έσοδα κατά 692 εκατ. τη διετία 2016-2017. Συνολικά, από τις αλλαγές στον ΦΠΑ τα έσοδα υπολογίζεται ότι θα ενισχυθούν κατά 3 δισ.

2. Αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης και νέα κλίμακα για τα εισοδήματα του 2016. Τα έσοδα για το 2016 αναμενόταν να ενισχυθούν κατά 1,7 δισ. ευρώ.

3. Κατάργηση του ΕΚΑΣ. Το μέτρο ξεκίνησε από φέτος και θα ολοκληρωθεί το 2018, με το δημοσιονομικό όφελος να ανέρχεται στο 1,5 δισ.

4. Αναπροσαρμογή συντάξεων και περικοπές επικουρικών συντάξεων. Την περίοδο 2016-2018 εκτιμάται πως ο προϋπολογισμός θα έχει όφελος 1,6 δισ