Δημόσιο δεν σημαίνει δωρεάν

kathimerini.gr

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ

Περισσότερο και από τους ΑΝΕΛ, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξανδρος Τριανταφυλλίδης αντιπροσωπεύει άριστα το πολιτικό φαινόμενο της εποχής μας: τη σύγκλιση και, εν πολλοίς, τη συμπόρευση της λαϊκής Δεξιάς με την Αριστερά. Στις εκπομπές του στην ΕΤ3 (ναι, έβλεπα ΕΤ3 ενθουσιωδώς, ήταν το αγαπημένο μου κανάλι – σας ικανοποίησα;), οι θέσεις τις οποίες ευθέως ή πλαγίως εξέφραζε ήταν αυτές στις οποίες οι λαϊκιστές των δύο πλευρών, Αριστεράς και Δεξιάς, συμφωνούσαν. Δεν ξένιζε τότε, διότι η πολιτισμική επιρροή της Πασοκαρίας στη συμπρωτεύουσα ήταν ανέκαθεν βαθύτερη.

Ως προσωπικότητα, ο Τριανταφυλλίδης ήταν πάντα φωνακλάς – είναι το χούι του. Για να έλθουμε στην επικαιρότητα όμως, έχει δίκιο όταν διαμαρτύρεται σήμερα ότι η πρότασή του για επιβολή διδάκτρων στα δημόσια σχολεία παρεξηγήθηκε και ότι αδίκως οι σύντροφοί του τον επικρίνουν ως υποστηρικτή της ιδιωτικοποίησης. Δεν είναι τίποτε από αυτά. Η πρότασή του δεν ήταν παρά μια κουτοπονηριά που απέτυχε. Ο βουλευτής δεν ζήτησε τα έσοδα από την επιβολή διδάκτρων να πηγαίνουν για την ελάφρυνση της δημόσιας δαπάνης, δηλαδή να αφαιρούνται από το σχετικό κονδύλι του προϋπολογισμού, αλλά για την επέκταση της δαπάνης. Διότι, είπε, με αυτά τα έσοδα, θα μπορούσαν να χρηματοδοτούνται οι επιπλέον δραστηριότητες των σχολείων, όπως η ολοήμερη λειτουργία τους. Ηταν, δηλαδή, μια κομψή σύλληψη (στο αρχοντοχωριάτικό της, βεβαίως) για την επιβολή ενός νέου φόρου διά της πλαγίας, ενώ το πραγματικό ζητούμενο είναι πώς θα ανακατανεμηθούν οι πόροι που ήδη διατίθενται στην Παιδεία, ώστε να γίνει παραγωγικότερη. Το ζήτημα της αναδιάρθρωσης του Δημοσίου γενικώς είναι πώς θα το κάνουμε να λειτουργεί αποδοτικότερα, ώστε το κόστος να ανταποκρίνεται στο επίπεδο των υπηρεσιών. Η πρόταση του Τριανταφυλλίδη δεν έθιξε τον πυρήνα του προβλήματος, απλώς βοήθησε να μας τον υπενθυμίσει, γι’ αυτό και τον υπερασπίζομαι.

Ο πυρήνας του προβλήματος είναι ότι ταυτίζουμε το δημόσιο με το δωρεάν. Αυτό συνέβη στις συνειδήσεις των περισσοτέρων στα χρόνια του ΠΑΣΟΚ και οι δύο έννοιες έγιναν ταυτόσημες. Λες και το Δημόσιο κάποιος άλλος το πλήρωνε και όχι εμείς με τους φόρους μας. (Ευλόγως, από την άποψη του μεγέθους της φοροδιαφυγής...) Γι’ αυτό και ποτέ δεν μας απασχόλησε, ποτέ δεν έγινε θέμα στην πολιτική ατζέντα (ώσπου να ενσκήψει η κρίση, βέβαια) η διόγκωση των δαπανών για τη λειτουργία του Δημοσίου. Γι’ αυτό η δήθεν φιλολαϊκή –στην πραγματικότητα, λαϊκίστικη– πολιτική κάθε απόχρωσης, δεξιά ή αριστερή, πάντα επέτασσε να ρίχνονται και άλλοι πόροι στον πίθο των Δαναΐδων. Γι’ αυτό, τέλος, η πλειονότητα του κόσμου ακόμη αδυνατεί να συλλάβει ότι το κράτος ήταν η αιτία της χρεοκοπίας μας.

Το Δημόσιο πρέπει κάποτε να γίνει cost-effective, πρέπει δηλαδή να συσχετισθεί επιτέλους το κόστος της λειτουργίας του με την απόδοσή του. Υπό την έννοια αυτή, ναι, οι απολύσεις είναι μεταρρύθμιση, υπό προϋποθέσεις όμως. Oπως, λ.χ., όταν αποκαθιστούν το δίκαιο, όπως με την απόλυση όσων προσελήφθησαν παράνομα ή με πλαστά πιστοποιητικά. Επίσης, όταν εξυπηρετούν ένα σχέδιο αναδιανομής των κρατικών πόρων, με σκοπό τη βελτίωση των υπηρεσιών. Δεν γίνεται, ας πούμε, να υπάρχουν νοσοκομεία με βασικό σκοπό την απασχόληση ανειδίκευτων εργατών. Αν λοιπόν η μείωση θέσεων εργασίας καθαριστριών επιτρέπει την πρόσληψη νοσηλευτών ή γιατρών, τότε, πράγματι, οι απολύσεις μπορούν να είναι μεταρρυθμίσεις.

Δεν αποκλείεται

Με πληροφορούν ότι πολύ κοντά στο σημείο της Κυψέλης όπου μένει ο Τσίπρας υπάρχουν δύο παράλληλες οδοί: η μία είναι η Μυτιλήνης, η άλλη είναι η Λέσβου. Iσως έτσι εξηγείται γιατί ο πρωθυπουργός νομίζει ότι πρόκειται για δύο διαφορετικά νησιά. Ιδέα: μήπως θα ήταν καλό ο δήμος να προσθέσει δύο επιπλέον διευκρινιστικές πινακίδες; Η μία, κάτω ακριβώς από την πινακίδα «οδός Μυτιλήνης», να γράφει, εντός παρενθέσεως, «πρωτεύουσα της Λέσβου». Η άλλη, κάτω από την πινακίδα «οδός Λέσβου», πάλι εντός παρενθέσεως, να γράφει «η νήσος δεν πρέπει να συγχέεται με τη Μυτιλήνη, που είναι πόλη». Γιατί όχι; Αν η πρακτική αυτή ανταποκριθεί στο μέγεθος της άγνοιας και γενικευθεί, η δημόσια δαπάνη θα είναι τεράστια, οπότε θα φέρει και την ανάπτυξη...

Και πάλι το νι

Εξ αφορμής του χθεσινού σημειώματος για τον γλωσσικό εκδημοκρατισμό που προωθεί η Φώφη η Γεννηματά, ο φίλος Κ.Π. θυμήθηκε μια ωραία ιστορία από το στρατιωτικό του επί ΠΑΣΟΚ. Hταν ο οιονεί νομικός σύμβουλος του γραμματέα της μονάδας, ενός πιλαφιού (αξιωματικός του Π.Ν. εκ μονίμων υπαξιωματικών), όταν μια μέρα διαπίστωσε ότι ανάμεσα στις νέες σφραγίδες υπήρχε και μία που έγραφε «ΕΠΕΙΓΟ». Τον ρώτησε πού είχε πάει το τελικό νι. «Πάνε αυτά, καταργήθηκαν με τη δημοτική», του είπε. Του πήρε μία μέρα του φίλου, για να πείσει το πιλάφι να την αποσύρει. Η επιστολή του φίλου τελειώνει με μια συγκλονιστική φράση, χάρη στην οποία ο ήρωας του περιστατικού ξαφνικά ζωντανεύει μπροστά μας: «Το πιλάφι ήταν συγχρόνως και ιδιοκτήτης μπουτίκ στην Καλλιθέα».

Η ιστορία αυτή ταιριάζει τόσο ωραία με τη Φώφη! Χτένισμα, μακιγιάζ, σακάκια με βάτες, όλα πάνω της, όλη η αισθητική της, ταιριάζει σε γυναίκα υπαξιωματικό της δεκαετίας του 1980 – η οποία, εννοείται, διατηρεί ταυτοχρόνως και μπουτίκ στην Καλλιθέα...

Αν είναι δυνατόν!

Τίτλος δημοσιεύματος στο Ιντερνετ: «Αποτεφρώθηκε κρυφά ο David Bowie;». Μα, ελάτε τώρα! Αφού ποτέ δεν πέθανε ο Bowie. Επειδή δηλαδή μας βομβαρδίζει το σύστημα με τα σχετικά, σημαίνει ότι τα πιστέψαμε κιόλας; Ζει και είναι εγκατεστημένος σε μια έπαυλη αποικιακού ύφους, βαθιά μέσα στους βάλτους της Λουιζιάνας. Στη διπλανή έπαυλη μένει ο Μπιν Λάντεν και στην παραδιπλανή ο Ελβις Πρίσλεϊ...