Νοσοκομείο Παπαγεωργίου: Η κλίνη του ασθενούς στο κρεβάτι του Προκρούστη

free-sunday.gr

Του Χρήστου Μάντη

Σε μείζον θέμα πολιτικής αντιπαράθεσης ανάγεται για μία ακόμη φορά το νοσοκομείο Παπαγεωργίου της Θεσσαλονίκης καθώς σχεδόν είκοσι πέντε χρόνια από την έναρξη της κατασκευής του και πάνω από 15 από την πλήρη ένταξη του στον κορμό των δημοσίων νοσοκομείων της πόλης, το καθεστώς λειτουργίας του εξακολουθεί να μην αφήνει ικανοποιημένη καμία πλευρά.

Το επίδικο θέμα της τελευταίας κρίσης, όπως και όλων των προηγουμένων αφορά στην χρηματοδότηση του νοσοκομείου καθώς ο ΕΟΠΠΥ χρωστά στο Παπαγεωργίου περίπου 210 εκ. ευρώ, χωρίς μέρος έστω των οποίων, η διοίκηση του νοσοκομείου δηλώνει ότι θα οδηγηθεί σε διακοπή λειτουργίας.

Πρόκειται για ένα νοσοκομείο με ιδιότυπο για τα ελληνικά δεδομένα καθεστώς λειτουργίας καθώς αποτελεί προϊόν δωρεάς της οικογένειας Παπαγεωργίου στο ελληνικό δημόσιο με την οποία καλύφθηκε η εθνική συμμετοχή για την κατασκευή του. Τα υπόλοιπα ήταν ευρωπαϊκά κονδύλια.

Η συμμετοχή του ιδρύματος, το οποίο έχει συστήσει η οικογένεια Παπαγεωργίου για τη διαχείριση της δωρεάς, στη διοίκηση του νοσοκομείου δημιούργησε ουσιαστικά ένα νέο θεσμικό πλαίσιο, το οποίο φέρνει πολλές ανατροπές και απαιτεί δύσκολους συμβιβασμούς από όλες τις πλευρές που συμμετέχουν στη διοίκηση, δηλαδή το Υπουργείο Υγείας και το Ίδρυμα Παπαγεωργίου.

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Νοσοκομείου, το οποίο ασκεί ουσιαστικά τα καθήκοντα του Διοικητή διορίζεται μεν με απόφαση του Υπουργού Υγείας, ο οποίος όμως επιλέγει μόνο τα τρία από τα επτά μέλη. Άλλα τρία υποδεικνύει το Ίδρυμα Παπαγεωργίου και ένα η Σύγκλητος του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης. Ο πρόεδρος από ιδρύσεως του νοσοκομείου προέρχεται από το Ίδρυμα.

Η αδυναμία της πολιτικής εξουσίας να ελέγξει τα διαδικασίες στο νοσοκομείο, τόσο σε ότι αφορά στις ύψους εκατοντάδων εκατομμυρίων προμήθειες, όσο και σε ότι αφορά στο προσωπικό, -σε περίπου 1700 ανέρχονται οι εργαζόμενοι-, την οδήγησε να αντιμετωπίζει το συγκεκριμένο νοσοκομείο από την έναρξη λειτουργίας του, με καχυποψία.

Η μείζον κριτική ασκήθηκε στη δεκαετία του 1990 από την αριστερή πτέρυγα του ΠΑΣΟΚ με βασικό επιχείρημα ότι «η θεσμική παρουσία του Ιδρύματος Παπαγεωργίου αλλοιώνει τον χαρακτήρα της παρεχόμενης υπηρεσίας, της υγείας δηλαδή, ο οποίος πρέπει να είναι δημόσιος».

Την ίδια στιγμή, τουλάχιστον μέχρι πρόσφατα, δεν είχε ακουστεί, ούτε δημόσια, ούτε ιδιωτικά, παράπονο ή υπαινιγμός για τις διαδικασίες άσκησης της διοίκησης. Μάλιστα τα κυβερνητικά στελέχη συμπεριλαμβανομένων και διοικητικών στελεχών του τομέα υγείας του ΣΥΡΙΖΑ, έλεγαν τα καλύτερα λόγια για τις τιμές τις οποίες πετυχαίνει η διοίκηση στις προμήθειες, ενώ τα στελέχη του νοσοκομείου έλεγαν με ικανοποίηση ότι όλα τα νοσοκομεία της πόλης, στο Παπαγεωργίου απευθύνονται για να ζητήσουν ότι δεν έχουν.

Αποκορύφωμα ήταν η προμήθεια του κόστους 2,4 εκ. ευρώ απεικονιστικού τομογράφου PET SCAN, η λειτουργία του οποίου θα καθιστούσε περιττή τη μετάβαση των ασθενών για να εξεταστούν στην Αθήνα.

Τα εγκαίνια του PET SCAN έγιναν τον Φεβρουάριο αλλά εδώ και λίγες ημέρες ιατρικοί κύκλοι της πόλης, λένε ότι εξακολουθούν να στέλνουν ασθενείς στην Αθήνα γιατί ο συγκεκριμένος εξοπλισμός του Παπαγεωργίου απεδείχθη μη λειτουργικός. Στελέχη του νοσοκομείου έκαναν λόγο για μη πλήρη λειτουργία του ακόμη, την οποία απέδιδαν στην ανάγκη χρόνου και εξειδικευμένου προσωπικού

Την ίδια στιγμή, έχουν αρχίσει να ακούγονται και συγκρίσεις της εγγενούς παθογένειας του ελληνικού δημοσίου στο διορισμό φιλικά προσκείμενων σε θέσεις διοίκησης με πρακτικές του νοσοκομείου. Ως παράδειγμα δίνουν οτι τον ιστορικό, από κατασκευής νοσοκομείου γενικό διευθυντή, όταν συνταξιοδοτήθηκε, αντικατέστησε με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, η γραμματέας του, ενώ δεν κάνουν και αναφορές σε νεπωτισμό, ευνοιοκρατία και ιδιοκτησιακή λογική με αφορμή ενεργό ρόλο των μελών της οικογένειας Παπαγεωργίου στο νοσοκομείο. Ποια ιδιοκτησιακή λογική; Αν δεν ηταν οι Παπαγεωργίου να επιμένουν, το νοσοκομείο θα λειτουργούσε όσο και το μετρό, που ξεκίνησε την ίδια εποχή, επι κυβερνήσεως Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, αντιτείνουν άνθρωποι που γνωρίζουν καλά την κατάσταση.

Πρόσφατα ακούστηκαν και πολιτικοί υπαινιγμοί με αφορμή την παρουσία στο ΔΣ του πατέρα της ευρωβουλευτού του ΠΑΣΟΚ, κυρίας Εύας Καϊλή, ο οποίος διορίστηκε το 2014, με υπόδειξη από τον Υπουργό Υγείας, όταν η κυρία Καϊλή ήταν ακόμη υποψήφια.

Κάποιοι, κυρίως κυβερνητικοί κύκλοι, προβάλλουν ως απάντηση στην υπονομευτική για την ομαλή λειτουργία του νοσοκομείου, συζήτηση, την αλλαγή του καθεστώτος λειτουργίας, δηλαδή την υπογραφή μιας νέας σύμβασης του δημοσίου με το ίδρυμα Παπαεωργίου, η οποία θα δίνει το δικαίωμα διορισμού διοικητή στον Υπουργό Υγείας.

Οι κύκλοι αυτοί, απαντώντας στις κατηγορίες περί νοοτροπίας κρατικισμού, υπενθυμίζουν ότι η επιθυμία για αλλαγή της σύμβασης διακατείχε σχεδόν όλους τους Υπουργούς Υγείας, μετά το 1997, ανεξαρτήτως κόμματος.

Η φημολογία, πάντως λέει η αύξηση των χρεών του ΕΟΠΠΥ και η εξαίρεση του Παπαγεωργιου από την κατανομή κονδυλίων ενός δισ. εντάσσονται στην πίεση που η κυβέρνηση ασκεί στο Ίδρυμα για να αποδεχτεί την αλλαγή του καταστατικού καθώς χωρίς χρήματα θα έλθει σε λειτουργικό αδιέξοδο.

Ενδιαφέρον έχει και το γεγονός ότι υπάρχουν κυβερνητικά στελέχη, που μάλλον είναι μειοψηφικά που χαρακτηρίζουν ενδιαφέρον το πείραμα της άσκησης διοίκησης σε δημόσιο φορέα, μέσω ενός Ιδρύματος και χωρίς κυβερνητική πλειοψηφία.

Από την άλλη πλευρά, το Ίδρυμα Παπαγεωργίου απολαμβάνει της πλήρους στήριξης της αντιπολίτευσης. Οι σχέσεις των δωρητών με την οικογένεια Μητσοτάκη είναι παλιές καθώς ξεκινούν από την αποδοχή της δωρεάς επί κυβέρνησης Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, το 1991. Παράλληλα το θέμα της λειτουργίας του νοσοκομείου έχουν αναδείξει και με ερωτήσεις στη βουλή και με επισκέψεις τόσο η κυρία Φώφη Γεννηματά, όσο και ο κ.Σταύρος Θεοδωράκης, ενώ στο πλευρό τους είναι και οι τοπικοί δήμαρχοι με την ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας όπου η πλειοψηφία είναι ΝΔ- ΠΑΣΟΚ να σηκώνει ψηλά πολιτικά το θέμα της συνέχισης της λειτουργίας του νοσοκομείου.

Κύκλοι του ιδρύματος διασκέδαζαν τις εντυπώσεις περί αντιπολίτευσης, λέγοντας «ας πουν πρώτα πότε και με ποιαν κυβέρνηση δεν ήμασταν σε αντιπαράθεση».

Σε κάθε περίπτωση, το Παπαγεωργίου είναι μία εξαιρετικά σημαντική μονάδα στην παροχή των υπηρεσιών υγείας στην Κεντρική Μακεδονία και είναι αδύνατο να δουλέψει σε ένα καθεστώς διαρκούς αντιπαράθεσης με τις εκάστοτε κυβερνήσεις. Το πείραμα της διοίκησης χωρίς κυβερνητική πλειοψηφία πρέπει να αποτιμηθεί τόσο στα θετικά, όσο και στα ενδεχομένως αρνητικά του στοιχεία. Μπορεί σε βελτιωμένη εκδοχή να αποτελέσει και παράδειγμα για άλλες παρόμοιες περιπτώσεις.