Η θυματοποίηση του μετανάστη

 kathimerini.gr

Τάκης Θεοδωρόπουλος

Προ καιρού οι εξετάσεις για την ιθαγένεια είχαν διαταράξει τη μακαριότητα της κοινής γνώμης του ανθρωπισμού και της προόδου. Ποιος ταλαίπωρος θα μπορέσει να απαντήσει σε ερωτήσεις που μοιάζουν δύσκολες ακόμη και για τους αποφοίτους του ελληνικού λυκείου. Μια ακόμη ευκαιρία για να παρουσιασθεί ο μετανάστης θύμα όχι των περιστάσεων που τον ανάγκασαν να εγκαταλείψει τη χώρα του. Θύμα της δικής μας αδιαφορίας για την τύχη του. Κάνουμε ό,τι μπορούμε για να του κάνουμε τη ζωή δύσκολη και να μην του δώσουμε την ιθαγένεια. Εδώ που τα λέμε, η αγανάκτηση των φορέων της σκέψης του αγαθού δεν διέφερε και πολύ από την αγανάκτηση που προκάλεσε φέτος η εφαρμογή της ελάχιστης βάσης εισαγωγής στα πανεπιστήμια. Να κάνουμε εξετάσεις, καμία αντίρρηση. Όμως οι εξετάσεις να μην είναι ακριβώς εξετάσεις, να μοιάζουν με εξετάσεις. Δεν έχω αντίρρηση ότι ορισμένες ερωτήσεις μού είχαν φανεί κι εμένα κάπως σόλοικες. Όπως η ερώτηση για το ποια ηθοποιός παίζει την «Υπολοχαγό Νατάσσα». Από την άλλη, σκέφτηκα ότι δεδομένου ότι το έργο εμφανίζεται τουλάχιστον τέσσερις με πέντε φορές σε διάφορα κανάλια, είναι ερώτηση που δείχνει ότι ο εξεταζόμενος είναι εξοικειωμένος με την ελληνική καθημερινότητα. Ο Ντεπαρντιέ, στο έργο «Η πράσινη κάρτα», για να αποκτήσει όχι υπηκοότητα αλλά άδεια εργασίας, περνάει από ανάκριση πρώτου βαθμού για να αποδείξει ότι όντως είναι εξοικειωμένος με τον τρόπο ζωής στις ΗΠΑ. Πέρυσι απέρριψαν το αίτημα για υπηκοότητα σε μια Μαροκινή επειδή αρνήθηκε χειραψία, καθότι μουσουλμάνα.

Ο κ. Μπαλέρμπας είναι γενικός γραμματέας Ιθαγένειας. Χθες, στην εκπομπή των Παπαδόπουλου και Χιώτη στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ, τον άκουσα να λέει ότι τις εξετάσεις τις πέρασαν οι τρεις στους τέσσερις. Εννοείται ότι η είδηση δεν πρόκειται να βρει την ανταπόκριση που είχε ο σχολιασμός για τη δυσκολία των εξετάσεων. Γιατί δεν επιβεβαιώνει την κυρίαρχη άποψη του αριστεροφιλελευθερισμού ότι οι μετανάστες είναι θύματα. Θύματα του ελληνικού κράτους, του οποίου τις ολιγωρίες, τις δυσλειτουργίες και την κουτοπονηρία όλοι μας υφιστάμεθα. Όμως, όταν μιλάνε για τους μετανάστες, αυτό το ξεχνούν, κι ας έχουν ταλαιπωρηθεί οι ίδιοι περιμένοντας δεκαετίες για την έκβαση μιας δικαστικής τους υπόθεσης.

Η υπόθεση αυτή είναι χαρακτηριστική του τρόπου με τον οποίο διεξάγεται ο δημόσιος διάλογος για το μεταναστευτικό. Τους όρους του διαλόγου τούς θέτει η «προοδευτική κοινότητα» με το κατ’ αρχήν της θυματοποίησης. Αυτή ελέγχει την ενημέρωση σε μεγάλο βαθμό. Σύμμαχοί της, εννοείται, όσοι μιλούν για κίνδυνο «αφελληνισμού» της κοινωνίας. Μα, ο κίνδυνος δεν είναι ο «αφελληνισμός» – γι’ αυτόν έχουμε φροντίσει εμείς. Το πρόβλημα είναι ότι, ενώ πασκίσαμε τόσο πολύ να φτάσουμε κάποια επίπεδα ευπρέπειας, σαν αυτά που διασφαλίζει ο ευρωπαϊκός τρόπος ζωής, κινδυνεύουμε να τα χάσουμε.