Η λέξη «λαθρομετανάστης»

kathimerini.gr

ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

Οταν διάβασα ότι με απόφαση του Αρείου Πάγου διεγράφη από την ελληνική η λέξη «λαθρομετανάστης», σκιάχτηκα. Αναρωτήθηκα αν η απαγόρευση ισχύει και για την ιδιωτική εκφορά ή τη χρήση της σε κάποιο λογοτεχνικό κείμενο ή άλλο δημιούργημα της σκέψης, εντέλει αν αφορά και την ίδια τη σκέψη. Αυτά διότι έτσι παρουσιάστηκε περίπου από τους ιεροεξεταστές της πολιτικής ορθότητος στο Διαδίκτυο. Διαβάζοντας όμως την απόφαση του Αρείου Πάγου, διεπίστωσα ότι η διαγραφή αφορά μόνον τη νομική χρήση της και τις αποφάσεις των δικαστηρίων. Ούτως ή άλλως, σκέφτηκα, η γλώσσα των δικαστηρίων ελάχιστη σχέση έχει με τη ζωντανή ελληνική, οπότε μικρό το κακό. Επειδή δε η απόφαση, εκτός των άλλων, επισημαίνει ότι η λέξη είναι πολύ πρόσφατη, και δηλοί την ηθική απαξίωση αυτών των ανθρώπων, άνοιξα το λεξικό, κυρίως για να δω τη σημασία του πρώτου της συνθετικού, του «λαθραίου».

Στο Λεξικό Δημητράκου η λέξη δεν υπάρχει. Τη δεκαετία του πενήντα δεν υπήρχαν μετανάστες στη χώρα μας. Το «λαθραίο» ορίζεται ως συνώνυμο του «κρυφού», αυτό που περνάει χωρίς να το καταλάβεις. Εμφανίζεται για πρώτη φορά στον Αισχύλο, πάντα κατά το λεξικό, ως «λαθραία άτη». Ο ποιητής χαρακτηρίζει την «άτη», τη «μανία», λαθραία επειδή χτύπησε το θύμα της χωρίς να την πάρει είδηση κανείς. Στο Ετυμολογικό Λεξικό Μπαμπινιώτη, η λέξη «λαθρομετανάστης» έχει ήδη πολιτογραφηθεί ως ελληνική. Οσο δε για το έτυμο της λέξης «λαθραίο», εμφανίζεται το ρήμα «λανθάνω, υπάρχω χωρίς να γίνω αντιληπτός». Κοινώς, το επιχείρημα ότι δεν υπάρχουν λαθραίοι άνθρωποι όχι μόνον δεν στέκει αλλά είναι και παραπλανητικό. Και το χειρότερο: εξισώνει τους πρόσφυγες με όσους περνούν τα σύνορα κρυφά, χωρίς ταυτότητα, αφού έχουν χάσει το διαβατήριό τους, αλλά δεν έχασαν το κινητό τους, για να ξαναγεννηθούν εκ του μηδενός δηλώνοντας ό,τι όνομα θέλουν και όποια χώρα καταγωγής επιθυμούν. Ο Γερμανός, ο Γάλλος, ο Σουηδός ή ακόμη και ο Σομαλός πολίτης, για να έρθει στη χώρα μας, χρειάζεται ταξιδιωτικά έγγραφα. Δεν ισχύει το ίδιο για τον λαθρομετανάστη. Αυτός έχει το προνόμιο να κινείται χωρίς στοιχεία ταυτότητας και όποιος τολμάει να τον αποκαλέσει «λαθρομετανάστη» να εμπίπτει στην αρμοδιότητα του αντιρατσιστικού νόμου. Δεν λέω. Μπορεί να είναι ο καλύτερος άνθρωπος. Ομως και μια Ρολς, το καλύτερο αυτοκίνητο, αν την περάσεις χωρίς έγγραφα, λαθραία είναι.

Και τι γίνεται με τους διακινητές, τις ΜΚΟ και τους «αλληλέγγυους» που αναλαμβάνουν με το αζημίωτο την προστασία του; Αυτοί είναι ανθρωπιστές, το ξέχασα. Μα κι αυτός που πέρασε τη Ρολς χωρίς χαρτιά ανθρωπιστής είναι. Ηθελε να κάνει καλό σε έναν άνθρωπο που την επιθυμούσε.