Οι άλλοι θα είναι καλύτεροι;

kathimerini.gr

ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

Θέλετε δηλαδή να πείτε πως η ανθρώπινη ποιότητα Πολάκη δεν υπάρχει σε άλλους πολιτικούς χώρους εκτός από τον ΣΥΡΙΖΑ; Θέλετε να πείτε ότι κανείς πολιτικός από άλλον χώρο δεν σκέφτηκε να εκμεταλλευθεί την ισχύ του για να πάρει δάνειο όταν ο επιχειρηματίας πτωχεύει επειδή η τράπεζα του το αρνήθηκε; Θέλετε να πείτε ότι κανένας άλλος δεν σκέφτηκε να φυτέψει τον αντίπαλό του μες στο χώμα; Θέλετε να πείτε ότι οι αγοραίες βρισιές που αντάλλαξε ο Κοτζιάς με τον Καμμένο δεν έχουν περάσει από το μυαλό κανενός άλλου υπουργού σε καμία άλλη κυβέρνηση; Λυπάμαι, αλλά έχετε πέσει έξω. Ανθρώπινα όλα αυτά, πολύ ανθρώπινα, και η ανθρώπινη φύση σε πείσμα της αισιοδοξίας πολλών εξ ημών δεν αλλάζει. Ο Μακμπέθ δεν έπεσε από τον ουρανό, άνθρωπος ήταν κι αυτός, με χαρακτήρα και επιθυμίες και επιπλέον αγαπούσε τη γυναίκα του. Και όπως λέει ο Αριστοφάνης στο έργο του «Ιππής», όταν αναζητεί τη λύση για να απαλλαγεί ο μεθύστακας Δήμος από τον απατεώνα Κλέωνα, μόνον κάποιος χειρότερος, κοινώς πιο αδίστακτος, μπορεί να τον γλιτώσει. Και μη μου πείτε ότι πολλοί από εσάς δεν έχετε ευχηθεί να είχε η αντιπολίτευση κάποιον αρχηγό εξίσου αδίστακτο και κυνικό με τον Τσίπρα για να μπορεί να τον αντιμετωπίζει με τους δικούς του όρους;

Αυτή η ανθρώπινη ποιότητα είναι δημοκρατικά μοιρασμένη και στην κοινωνία και στην πολιτική της εκπροσώπηση. Δεν έχουν τίποτε το ιδιαίτερο αυτοί οι άνθρωποι. Αυτό που τους ξεχωρίζει είναι ότι δραστηριοποιούνται σε έναν πολιτικό χώρο ο οποίος όχι μόνον δεν τους περιορίζει, αλλά τους επικροτεί και τους κολακεύει ως πρότυπα πολιτικής συμπεριφοράς. Κάθε κόμμα εξουσίας έχει στους κόλπους του αυτήν την ανθρώπινη ποιότητα. Και η χρησιμότητα των μεγάλων κομμάτων είναι ότι μπορούν να εντάξουν την ανθρώπινη ποιότητα σε θεσμούς και κανόνες, να τους συμμαζεύουν, κατά το κοινώς λεγόμενον. Η δημοκρατία στηρίζεται εν πολλοίς στην τήρηση των προσχημάτων. Oπως υπάρχει η κοινή καθημερινή απρέπεια, έτσι υπάρχει και η δημοκρατική απρέπεια.

Ναι λοιπόν, οι επόμενοι θα είναι καλύτεροι. Oχι μόνον επειδή οι προηγούμενοι ήσαν καλύτεροι, που ήσαν, αλλά γιατί έχουν ζήσει την εμπειρία μιας κυβέρνησης η οποία τραυμάτισε τους δημοκρατικούς θεσμούς και απελευθέρωσε την αυθαιρεσία, τον κυνισμό, τη δημοκρατική αγραμματοσύνη, ακόμη και την κοινή αγραμματοσύνη. Ας είμαστε ρεαλιστές. Το ζήτημα στα μεγάλα κόμματα είναι ποιος δίνει τον τόνο στη συλλογική τους συμπεριφορά. Δεν ξέρω αν γίναμε σοφότεροι στα χρόνια της κρίσης. Μάλλον όχι. Κάτι μάθαμε όμως από την τραυματική εμπειρία των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ και την ανθρώπινη ποιότητα που έφερε στην εξουσία.