Κλέβουν την ομορφιά από τα παιδιά μας

kathimerini.gr

ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

«Η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο», έγραψε κάποτε ο Ντοστογιέφσκι. Ως εκ τούτου, πολύ λογικά, ο συντάκτης του ψηφίσματος για τη σωτηρία των «καλλιτεχνικών μαθημάτων» στη μέση εκπαίδευση στέλνει επείγον μήνυμα για τη σωτηρία του. «Τώρα, δυστυχώς, ο ύπνος της Λογικής, διότι η Τέχνη αποτέλεσε την πρώτη συνειδητή έκφραση της ανθρώπινης Λογικής, θα γεννήσει την ασχήμια, όπως κάποτε την είχε φιλοτεχνήσει τόσο εύγλωττα ο Γκόγια». Πριν βιαστείτε να εξάγετε συμπεράσματα, σκεφθείτε μόνο τη σχέση αιτίου και αιτιατού ανάμεσα στην τέχνη και στη διδασκαλία καλλιτεχνικών μαθημάτων στο ελληνικό λύκειο. Αν το παιδί δεν διδαχθεί καλλιτεχνικά, πώς θα γίνει καλλιτέχνης. Χωρίς καλλιτέχνες δεν υπάρχει τέχνη, χωρίς τέχνη δεν υπάρχει ομορφιά και χωρίς ομορφιά δεν υπάρχει κόσμος. Ελπίζω να αντιλαμβάνεστε τις οικουμενικές διαστάσεις της απόφασης του υπουργείου. Το ψήφισμα, το οποίο κυκλοφορεί στο Διαδίκτυο, έχει συγκεντρώσει μέχρι στιγμής πάνω από 10.000 υπογραφές. Και λίγες είναι για τέτοιο ζήτημα.

Σε κανονικές συνθήκες, πίσω από το μεγαλείο των λέξεων ελλοχεύει η πραγματικότητα. Είτε για να τις επιβεβαιώσει, είτε για να τις διαψεύσει, είτε να τις προσαρμόσει στην κυρίαρχη συνθήκη της καθ’ ημάς Ανατολής, κοινώς να τις γελοιοποιήσει. Διαλέγετε και παίρνετε. Στην πραγματικότητα, αυτό που καταργείται είναι το κατ’ επιλογήν μάθημα Καλλιτεχνικών στην Α΄ Λυκείου, εντεταγμένο σε μια ενότητα μαζί με την Πληροφορική, τη Γεωλογία και τον Ελληνικό - Ευρωπαϊκό Πολιτισμό. Εξυπακούεται ότι τα περισσότερα παιδιά διάλεγαν Πληροφορική, με αποτέλεσμα σε πολλά σχολεία να μην υπάρχει καν καθηγητής «Καλλιτεχνικών». Η ομορφιά είχε μαραθεί εκ των πραγμάτων.

Όμως, το ζήτημα δεν είναι εκεί. Το ζήτημα είναι ποια είναι η αντίληψη που έχουν γι’ αυτό οι ενδιαφερόμενοι, διδάσκοντες και αλληλέγγυοι της ευαισθησίας τους. Το ζήτημα είναι ότι συναρτούν τη δουλειά τους με την ίδια την καλλιτεχνική δημιουργία. Έχουν μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους; Κυρίως, όμως, έχουν αφομοιώσει τη νοοτροπία του ελληνικού σχολείου, όπου όλα καταλήγουν στην έκθεση ιδεών. Ον εστί μεθερμηνευόμενον: σημασία δεν έχει τι κάνεις, αλλά τι λες ότι κάνεις. Και βέβαια, όσο περισσότερο απέχει αυτό που λες από αυτό που κάνεις, τόσο φουσκώνει το λυρικό φορτίο των λέξεων τις οποίες χρησιμοποιείς για να περιγράψεις αυτό που κάνεις. Θαυμάστε λυρισμό: « Δεν μπορούμε να φανταστούμε ένα δυστοπικό μέλλον για τα παιδιά μας, όπου θα διάγουν ανοχύρωτα και ευάλωτα σε μια ψευδεπίγραφη αριστεία…». Στην τρέχουσα διάλεκτο των κοινωνικών αγώνων: «τους κλέβουμε τα όνειρά τους». Και όλα αυτά για μια ώρα «Καλλιτεχνικών» στην Α΄ Λυκείου, που ελάχιστοι επέλεγαν να παρακολουθήσουν. Θα μου πείτε, μια ώρα από δω, μια ώρα από κει, στο τέλος μπορείς να γίνεις και Χαλεπάς ή Τσαρούχης