Γραπτό ΟΧΙ, του Χρήστου Παστελά, στην υλοποίηση του προγράμματος φιλαναγνωσίας

Αξιότιμε, κ. Διευθυντή, Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Καστοριάς,

αν αποφασισθεί η υλοποίηση του εν λόγω προγράμματος,  ποιος θα αναλάβει την επιστημονική/παιδαγωγική καθοδήγηση των εκπαιδευτικών της 3ης εκπαιδευτικής περιφέρειας;

 Ο σχολικός Σύμβουλος της 3ης εκπαιδευτικής περιφέρειας Καστοριάς, Χρήστος Παστελάς, απέστειλε προς όλες τις σχολικές μονάδες της περιφερείας του το παρακάτω έγγραφο, με αφορμή την πρόσκληση των σχολικών συμβούλων, Ελένης Αναστασοπούλου, Έλενας Ζυγούρη, Αλίκης Καζταρίδου και του Διευθυντή Πρωτοβάθμιας Γεωργίου Μασλάρη  προς όλους τους Διευθυντές των σχολικών μονάδων Καστοριάς για ενημερωτική συνάντηση, με θέμα την υλοποίηση προγράμματος φιλαναγνωσίας.

"Σχετικά με το σχετικό έγγραφο, το οποίο σας εστάλη εν πλήρη αγνοία μας, σας γνωρίζουμε τα εξής:

Κατά στο σχολικό έτος 2010-2011 το Γραφείο Σχολικών Συμβούλων Καστοριάς με τους (α) Κωτόπουλο Θεοδόση, (β) Καζταρίδου Αλίκη, (γ) Βαϊρινού Κωνσταντία και (δ) τον υπογράφοντα υλοποίησε, με μερική επιτυχία, το Πρόγραμμα Φιλαναγνωσίας «Η φαντασία πάει σχολείο».

Στοιχεία που κρίθηκαν επιτυχημένα ήταν η γνωριμία των συγγραφέων με τα τουριστικά αξιοθέατα της Καστοριάς, καθώς και η ενασχόληση των μαθητών με την ανάγνωση των βιβλίων ενός-δύο συγγραφέων παιδικών βιβλίων για την προετοιμασία της υποδοχής του/της συγγραφέα στο σχολείο τους.

Στοιχεία που δεν εξελίχθηκαν τόσο καλά ήταν η ματαίωση της προγραμματισμένης ημερίδας της 3^η ημέρα λόγω της απεργίας της ΔΟΕ, καθώς και ο περιορισμένος χρόνος που διατέθηκε ανά σχολείο, μαζί με τη σχετική αναστάτωση που δημιουργήθηκε επί 2 ημέρες στη λειτουργία τους. Δεν παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι κάποιοι μαθητές πιθανό να ωφελήθηκαν από τη συμμετοχή του σχολείου τους στο Πρόγραμμα. Όμως, όπως και σε κάθε εκπαιδευτικό πρόγραμμα που υλοποιείται, θα πρέπει να «ζυγίζεται» ο κόπος που απαιτείται εκ μέρους των συμμετεχόντων (και των διοργανωτών) σε σχέση με τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα. Εάν αυτή η σχέση δε χαρακτηρίζεται από θετικό πρόσημο, η δράση θα πρέπει να αποφεύγεται.

Η φιλαναγνωσία μπορεί να καλλιεργηθεί με πάρα πολλούς τρόπους. Ένας από αυτούς (ο πιο «ακριβός») είναι η άμεση επαφή των μαθητών με τον/την συγγραφέα (με την προϋπόθεση ότι αυτός/η διαθέτει επικοινωνιακές ικανότητες, κάτι που δε συμβαίνει πάντα). Υπάρχουν και άλλοι, πολύ πιο εύκολοι και οικονομικοί τρόποι καλλιέργειας τη φιλαναγνωσίας (μαθητικές βιβλιοθήκες, δημόσιες βιβλιοθήκες, ανταλλαγές βιβλίων, projects με το περιεχόμενο βιβλίων κ.α.), πολλοί από τους οποίους γνωρίζουμε ότι ήδη εφαρμόζονται σε σχολεία της Περιφερείας μας.

Αλλά, ακόμη και η έννοια «φιλαναγνωσία» δεν είναι επαρκώς σημασιοδοτημένη, ώστε να γίνεται αντιληπτή με το ίδιο περιεχόμενο από όλους. Συμφωνούμε πάντως ότι τα τελευταία χρόνια είναι «της μόδας», παρόλο που  δεκαετίες πριν δάσκαλοι και δασκάλες αξιοποιούσαν μεθόδους καλλιέργειας του ενδιαφέροντος των μαθητών για το διάβασμα και για το βιβλίο (δύο διαφορετικά πράγματα), χωρίς την παραμικρή προσπάθεια προβολής ή αναγνώρισής τους. Το έκαναν γιατί, απλά και μόνο, πίστευαν ότι έτσι θα βοηθήσουν τους μαθητές τους.

Οι εκπαιδευτικοί των σχολείων είναι ήδη επιφορτισμένοι με το τεράστιο έργο της μόρφωσης των μαθητών της πατρίδας μας, η επιτυχία του οποίου δεν είναι πάντα εξασφαλισμένη λόγω πολλών παραγόντων, μεταξύ των οποίων το Αναλυτικό Πρόγραμμα, τα βιβλία κτλ. Αυτό το έργο δε θα πρέπει, ούτε εγώ, ως υπεύθυνος παιδαγωγικής και επιστημονικής καθοδήγησης, ούτε κανένας άλλος να το επιβαρύνει με δράσεις χωρίς εγγυημένα εκπαιδευτικά αποτελέσματα και που, κακοπροαίρετα, ίσως εκληφθούν ως προσπάθεια αυτοπροβολής.

Για τους παραπάνω λόγους διαφωνώ με τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών των σχολείων της 3^ης Εκπαιδευτικής Περιφερείας Καστοριάς στην προτιθέμενη υλοποίηση του «Προγράμματος φιλαναγνωσίας», καθώς και με τη συμμετοχή των Διευθυντών τους στην προγραμματισμένη ενημερωτική συνάντηση.

Τέλος, εάν κάποιοι να διακρίνουν μια απόπειρα υποκατάστασης του ρόλου μου ως παιδαγωγικά υπευθύνου για την 3η Εκπαιδευτική Περιφέρεια Καστοριάς, σας βεβαιώνω ότι αυτό δε το συμμερίζομαι.

Παρακαλούμε, με ευθύνη των Διευθυντών, να λάβουν ενυπόγραφα γνώση όλοι οι εκπαιδευτικοί των σχολείων της 3^ης Ε.Π. Καστοριάς."

Ο Σχολικός Σύμβουλος

 Παστελάς Χρήστος