Τσίπρας – ΓΑΠ, βίοι παράλληλοι

kathimerini.gr

Τάκης Θεοδωρόπουλος

«Υπό της αυτού δόξης καταλυθείς ο Αλκιβιάδης», γράφει ο Πλούταρχος στον Βίο του μεγάλου Αθηναίου. Όπου «δόξα» η εικόνα εαυτού στον ίδιο και στον κόσμο του. Ο Αλκιβιάδης ήταν ίσως η μεγαλύτερη διασημότητα του καιρού του. Όχι μόνο στην Αθήνα, αλλά και σε ολόκληρο τον ελληνικό κόσμο. Η δόξα του έφθανε ώς την αυλή του Μεγάλου Βασιλιά, του Αρταξέρξη. Περιώνυμος για τα ελαττώματά του, την αστάθεια του χαρακτήρα του, την υπεροψία του, αλλά και τη γοητευτική του ρητορεία και, εννοείται, τη στρατηγική του δεινότητα. Σε ολόκληρη τη σταδιοδρομία του ως στρατηγός δεν είχε χάσει ούτε μία μάχη, ούτε στη στεριά ούτε στη θάλασσα. Ήταν απών όταν ο στόλος του οποίου ήταν στρατηγός – αυτοκράτωρ έχασε τη ναυμαχία στη Σάμο. Με αποτέλεσμα, όταν τον συκοφάντησαν ότι απουσίαζε διότι περιφερόταν στην Καρία για να απολαμβάνει τις εταίρες του, να του αποδώσουν την ευθύνη για την ήττα. Οι Αθηναίοι πίστευαν ότι δεν μπορούσε να ηττηθεί παρά μόνον αν ο ίδιος δεν είχε φροντίσει να μην ηττηθεί. «Σπουδάσαντα δε ουδέν αν διαφυγείν», γράφει ο Πλούταρχος. Τη δόξα του τη χρωστούσε στα έργα του. Τον αγάπησαν και τον μίσησαν με την ίδια σφοδρότητα, όμως ποτέ δεν τον χλεύασαν. Όταν πιστεύεις ότι η εικόνα που έχεις για τον εαυτό σου είναι η εικόνα που και οι άλλοι έχουν για εσένα, τότε ανοίγει η ρωγμή για τη γελοιοποίησή σου. Το γελοίο είναι διαβρωτικό. Και μετατρέπει τη ρωγμή σε χάσμα όταν αυτή την εικόνα δεν την υποστηρίζει καμιά πραγματικότητα.

Ξέρω ότι το μυαλό σας πήγε στον Γιώργο Παπανδρέου. Αφού κατάφερε να συρρικνώσει το κόμμα που παρέλαβε θριαμβευτικά, αφού κατάφερε να το διασπάσει, αφού διέγραψε τον Σημίτη, αφού έστησε ένα περιθωριακό σχήμα, τώρα εμφανίζεται ως «κτίστης». Ποιες μάχες κέρδισε για να πιστεύει ότι οι άλλοι πιστεύουν πως ό,τι φροντίσει ο ίδιος στέφεται από επιτυχία; Του φτάνει η εικόνα που έχει για τον εαυτό του. Προχθές, ακούγοντας τον Τσίπρα στη Βουλή, αυτή την ορμητική ρητορική που παρασύρει σαν φερτή ύλη και την ελληνική γλώσσα και την πραγματικότητα, σκέφτηκα πως υπάρχει κάτι κοινό ανάμεσα στους δύο. Κι αυτός, όπως ο Παπανδρέου, πιστεύει στο αήττητο της δόξας του. Έχει ακόμη την πεποίθηση πως ό,τι κι αν πει θα τον πιστέψουν. Πιστεύει ότι αν πει ο ίδιος ότι θα διαχειριζόταν καλύτερα από την κυβέρνηση την πανδημία, θα σβήσει όλες τις προσπάθειες που έκανε για να υπονομεύσει την εκστρατεία του εμβολιασμού. Γιατί; Γιατί το λέει ο ίδιος. Αυτή είναι η «δόξα» του.

Και στην αρχαία Αθήνα υπήρχαν Τσίπρες και Παπανδρέου. Μόνο που για τη δική τους δόξα δεν έφτανε ο καθρέφτης. Χρειαζόταν και καμιά μάχη πού και πού. Κι αν κάποιος έπεφτε θύμα της δόξας του, εξαφανιζόταν από τη σκηνή χωρίς καν να του αποδοθούν οι τιμές του τραγικού ήρωα.