Κάτω τα κεφάλια

kathimerini.gr

ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

​Προχθές, για μία ακόμη φορά στη ζωή μου, συνειδητοποίησα πόσο λίγο απέχει το κωμικό από το τραγικό. Επέστρεφα από την καθημερινή μου άσκηση, φορούσα παπούτσια ειδικά για περπάτημα, όταν άρχισαν να πέφτουν οι πρώτες σταγόνες της βροχής που εντός ολίγου θα γίνονταν νεροποντή. Τάχυνα το βήμα μου κάνοντας σλάλομ στο ελάχιστο πεζοδρόμιο, ανάμεσα σε παρκαρισμένα δίτροχα, πλαστικές σακούλες από τον ξεχειλισμένο κάδο απορριμμάτων, απέφυγα μετωπική με μαντιλοφορεμένη μάνα που έψαχνε χώρο για να σπρώξει το καρότσι με το παιδί και φρενάρισα, κάπως απότομα είναι η αλήθεια, όταν έφτασα στη διάβαση, η οποία εννοείται ήταν φραγμένη από παρκαρισμένο αυτοκίνητο. Ηταν το μοιραίο λάθος. Υπολόγισα χωρίς τη γλίτσα που με περίμενε στις ειδικές χαραγματιές οι οποίες οδηγούν τους αόμματους στις παγίδες που τους στήνει η ζωή στην πόλη – από λακκούβες, πλάκες που σηκώθηκαν από τις ρίζες του τελευταίου εναπομείναντος δένδρου ή απλώς το παρκαρισμένο αυτοκίνητο. Η γλίστρα που ακολούθησε με σώριασε φαρδύ πλατύ χαμαί. Ευτυχώς δεν τα έχασα και μπόρεσα να αποφύγω την πρόσκρουση της κεφαλής μου στον στύλο που υποτίθεται σηματοδοτεί τη διάβαση των πεζών – στο σημείο αυτό ξέρω ότι στενοχωρώ πολλούς που θα ήθελαν να το έχω σπάσει το κεφάλι μου, αλλά τι να κάνουμε. Αυτά έχει η ζωή. Τη γλίτωσα με μερικές αμυχές στο γόνατο και έναν μώλωπα.

Υπάρχει μια κωμική νότα στην εικόνα του ανθρώπου που γκρεμίζεται και πέφτει. Η πιο φυσιολογική κίνηση, το περπάτημα, μεταμορφώνεται σε εργαλείο ταπείνωσης. Αν βέβαια χτυπούσα το κεφάλι μου και κατέληγα στο νοσοκομείο, τότε η κωμική ταπείνωση θα εξιλεωνόταν από τους πόνους, τη συμπαράσταση συγγενών και φίλων. Η ταπείνωση θα έπαιρνε τραγικά χαρακτηριστικά. Στο απλό πέσιμο συνεχίζεις τον δρόμο μόνος σου καταπίνοντας την ταπείνωση μαζί με την απλή σκέψη, που όλοι κάνουμε καθημερινά, ότι αυτή η πόλη σε εκδικείται γελοιοποιώντας σε, είτε είσαι υγιής, είτε έχεις κινητικά προβλήματα, είτε βρέχει, είτε δεν βρέχει, με κρύο ή με ζέστη, είτε τα σκουπίδια ξεχειλίζουν από τους κάδους, ή κι αν δεν ξεχειλίζουν τα έχει σκορπίσει γύρω από τον κάδο ο πρώτος ρακοσυλλέκτης που ψάχνει τροφή ή εμπόρευμα.

Στην Αθήνα είσαι υποχρεωμένος να περπατάς με το κεφάλι κάτω, υπόδουλος ή εκ των προτέρων ταπεινωμένος. Η Αθήνα είναι μια πόλη που ταπεινώνει τους πολίτες της. Κι αυτοί, προκειμένου να απαλλαγούν από το βαρύ αίσθημα της ταπείνωσης, το μεταφέρουν ο ένας στον άλλον. Η αγένεια, η αμέλεια της εμφάνισης, η αδιαφορία του οδηγού προς τον πεζό δεν είναι παρά τα συμπτώματα μιας επιθετικότητας έτοιμης να εκραγεί ανά πάσα στιγμή.

Κωμικό ή τραγικό; Οι μόνοι που δεν αισθάνονται ταπεινωμένοι είναι οι άρχοντες της πόλης, ο δήμαρχος, η περιφερειάρχης, οι μπαχαλάκηδες, ή ο οδηγός του λεωφορείου, άρχων των επιβατών του.