Συντηρητική μεταρρύθμιση

kathimerini.gr

ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

«​​Οταν πηγαίνουμε στην πρώτη ή τη δευτέρα δημοτικού μάς μαθαίνουν έκθεση ιδεών. Μας βάζουν να γράψουμε πώς περάσαμε το Σαββατοκύριακο. Αυτό το παιδί θα γράψει γενικότητες και όταν γίνει 16 ετών θα είναι έτοιμο για τις πιο απίθανες θεωρητικές φαντασιώσεις, τις οποίες σήμερα πια τις βιώνουμε σε κυβερνητικό επίπεδο». Και όχι μόνον σε κυβερνητικό επίπεδο, θα πρόσθετα στην καίρια παρατήρηση του Στέλιου Ράμφου – απόσπασμα από την ομιλία του στο συνέδριο της Ν.Δ. Θα μπορούσε να πει κι άλλα. Αυτό το παιδί στα 16 του, με το μυαλό του μπουκωμένο ήδη από τις γενικόλογες θεωρητικές φαντασιώσεις, αποφασίζει να απόσχει από τα μαθήματα, να κάνει κατάληψη, να βγει στους δρόμους και να φωνάξει για τον καπιταλισμό και τώρα πια να ψηφίσει. Δεν ξέρω πόσοι κατάλαβαν ότι με την παρέμβασή του ο Ράμφος δεν άγγιξε μόνον την πυορροούσα πληγή της αλαλίας που καταπονεί τη δημοκρατία μας, αλλά έδειξε και τον δρόμο για την ανόρθωση του εκπαιδευτικού συστήματος. Οποιαδήποτε μεταρρύθμιση στην εκπαίδευση δεν μπορεί παρά να ξεκινάει από την αρχή της δυσπλασίας της, από τις πιο μικρές ηλικίες και από τα βασικά. «Γραφή και ανάγνωση» τα έλεγαν οι παλαιοί. Απέτυχαν οι ίδιοι να τα υποστηρίξουν, όμως η αξία των υλικών παραμένει.

Το παιδί από την πιο τρυφερή ηλικία μαθαίνει στην ανειλικρίνεια της έκφρασης. Τι θα γινόταν εάν κάποιος μαθητής έγραφε ότι πέρασε ένα εφιαλτικό Σαββατοκύριακο διότι ο μπαμπάς δεν μιλούσε με τη μαμά επειδή ανακάλυψε ότι η μαμά έχει φίλο; Κοινωνικός λειτουργός, ψυχολόγος, ταλαιπωρία και το αποτέλεσμα προδιαγεγραμμένο: το παιδί θα μάθαινε ότι είναι καλύτερο να γράφει ό,τι θέλουν να διαβάσουν. Φαντασθείτε τι βαθμό θα έπαιρνε ο υποψήφιος στις φετινές πανελλαδικές αν έγραφε ότι ο Θεοτοκάς έχει άδικο όταν μιλάει για τον κακό πρωθυπουργό ή τον κακό πρύτανη. Η έκθεση ιδεών είναι η εκπαίδευση στο do it yourself της ενιαίας σκέψης. Οταν ψάχνουμε τις παραμέτρους της ακινησίας της ελληνικής κοινωνίας, ας ψάξουμε, πριν απ’ όλα, στα άδυτα του εκπαιδευτικού συστήματος.

Το αντίδοτο στην έκθεση ιδεών είναι η κατανόηση κειμένου, του θησαυροφυλάκιου της σκέψης. Ο Σαρλ Πεγκί, ο ποιητής που σκοτώθηκε στα χαρακώματα του Α΄ Παγκοσμίου, το είχε περιγράψει με ακρίβεια: «Ο δάσκαλος εκπροσωπεί τους ποιητές και τους καλλιτέχνες, τους φιλοσόφους και όσους έφτιαξαν και συντηρούν την ανθρωπότητα». Το θεμέλιο της Παιδείας είναι η συντήρηση του πολιτισμού. Αρα κάθε μεταρρύθμιση που στοχεύει στην ανόρθωσή της δεν μπορεί παρά να είναι συντηρητική.

Πόσοι και ποιοι εκπαιδευτικοί μπορούν να υπηρετήσουν τον στόχο; Ες αύριον η συνέχεια.