Η ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Στη χώρα μας, ο πρώτος εορτασμός της Εργατικής Πρωτομαγιάς έγινε το 1893, στην Αθήνα, με πρωτοβουλία του Κεντρικού Σοσιαλιστικού Συλλόγου του Σταύρου Καλλέργη. Η ματωμένη Πρωτομαγιά του 1936, ήταν το Μάη του 1936 στη Θεσσαλονίκη όπου μια αρχική απεργία των καπνεργατών πήρε διαστάσεις και έγινε πανεργατική. Πολύ γρήγορα το απεργιακό κύμα εξαπλώθηκε σε Ξάνθη, Αγρίνιο, Κομοτηνή, Σέρρες και Ελευσίνα. Οι νεκροί έφτασαν τους 12 και οι τραυματίες τους 300. Στο σημείο της συμπλοκής θα στηθεί αργότερα το Μνημείο του Καπνεργάτη. Ένα από τα θύματα ήταν και ο Τάσος Τούσης. Μόλις η μάνα του έμαθε τα γεγονότα έτρεξε από πάνω του να τον μοιρολογήσει. Αυτή τη φωτογραφία της τραγικής μάνας σε εφημερίδα της εποχής είδε ο Ρίτσος και εμπνεύστηκε τον "Επιτάφιο".

Απόσπασμα από τον Επιτάφιο του Ρίτσου

Η Ύβρις

«…Ω Παναγιά μου, αν ήσουνα, καθώς εγώ, μητέρα,

βοήθεια στο γιο μου θα στελνες τον Άγγελο από πέρα.

Κι, αχ, Θε μου, Θε μου, αν ήσουν Θεός κι αν είμασταν παιδιά σου

θα πόναγες καθώς εγώ, τα δόλια πλάσματά σου.

Κι αν ήσουν δίκιος, δίκαια θα μοίραζες την πλάση,

κάθε πουλί, κάθε παιδί να φάει και να χορτάσει.

Γιε μου, καλά μου τά λεγε το γνωστικό σου αχείλι

κάθε φορά που ορμήνευε, κάθε φορά που εμίλει:

Εμεί ταγίζουμε ζωή στο χέρι : περιστέρι,

κ’ εμείς ούτ’ ένα ψίχουλο δεν έχουμε στο χέρι…

(Επιτάφιος- Γ.Ρίτσος, Θεσσαλονίκη. Μάης τοῦ 1936. Μιὰ μάνα, καταμεσὶς τοῦ δρόμου,

μοιρολογάει τὸ σκοτωμένο παιδί της. Γύρω της καὶ πάνω της,

βουΐζουν καὶ σπάζουν τὰ κύματα τῶν διαδηλωτῶν - τῶν ἀπερ-

γῶν καπνεργατῶν ενώ εκείνη συνεχίζει τὸ θρῆνο της)

Με αφορμή τις αλλαγές περί συνδικαλιστικών ελευθεριών που ετοιμάζουν οι κυβερνητικοί εταίροι:

Είναι εκατοντάδες τα παραδείγματα μεγάλων απεργιακών κινητοποιήσεων σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης που καταπνίγηκαν στο αίμα...Η απεργία είναι δικαίωμα αναφαίρετο και πρέπει να παραμείνει...