Τα Έθιμα Αποκριάς από το 4ο Δημοτικό Σχολείο Άργους Ορεστικού

Να ευχαριστήσω δημόσια ως Διευθυντής του σχολείου, τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων, που σε μία ακόμη εκδήλωση του σχολείου μας ήταν δίπλα μας αρωγοί και συμπαραστάτες. Ένα μεγάλο ευχαριστώ και σε όσους γονείς εκτός Διοικητικού Συμβουλίου, βοήθησαν ενεργά και έμπρακτα με τη διαρκή παρουσία τους στην εκδήλωση. 

Τέλος, θα ήθελα, παρά τη θέλησή τους, να ευχαριστήσω θερμά τις μητέρες, Μαίρη Τσίλογλου-Ρόμπου και Βασιλική Παρίσση-Τσίλογλου, για τη δωρεά των εξαιρετικών κρεατικών για όλους τους μαθητές του σχολείου μας.

Λεωνίδας Ι. Οικονομίδης

Δάσκαλος

Ο καιρός το επέτρεψε, γιατί τα παιδιά το ήθελαν και έτσι... κάναμε και φέτος το αντέτι.

Την Παρασκευή 11 Μαρτίου, με σύμμαχο την ηλιόλουστη ημέρα και στον αύλειο χώρο του 4ου Δημοτικού Σχολείου Άργους Ορεστικού, μαθητές, δάσκαλοι και γονείς πιστοί στη διατήρηση των εθίμων, πραγματοποίησαν την αναβίωση αποκριάτικων τοπικών εθίμων για να θυμούνται οι παλαιότερες γενιές και να μαθαίνουν οι νεότερες. 

Tο στήσιμο της παλιαπούλιας* έγινε δεξιοτεχνικά

Μικροί και μεγάλοι με διάθεση και μεράκι εργάστηκαν για την αναπαράσταση του τοπικού αποκριάτικου εθιμικού δρώμενου

 Απαιτείται προσεκτικό και καλό άναμμα της μπουμπούνας.

Οι γονείς βοήθησαν στην προετοιμασία της εκδήλωσης προσφέροντας μάλιστα και κεράσματα στους μαθητές, συμβάλλοντας έτσι στην επιτυχία της.

Κέφι, χορός και χειροποίητες νοστιμιές των μαμάδων «έντυσαν» την αποκριάτικη γιορτή του σχολείου μας!

Η εκδήλωση άρχισε με το Γαϊτανάκι

 Οι μαθήτριες και οι μαθητές της έκτης  έπλεξαν με το χορό τους τις πολύχρωμες κορδέλες στο γαϊτανάκι και αναβίωσαν αυτό το παλιό έθιμο. 

*ΠΑΛΙΑΠΟΥΛΙΑ

Το έθιμο της Πάλια-Πούλιας έλκει την καταγωγή του από την παγανιστική πυρολατρεία και τις πανάρχαιες εθιμικές εκδηλώσεις, που αναφέρονταν στο θεό Πάνα.
Η Πάλια-Πούλια είναι η συμβολική απεικόνιση του αστερισμού της εφτάστερης Πλειάδας (της Πούλιας). Είναι ο αστερισμός των εφτά θυγατέρων του Άτλαντα και της Πλειόνης (Ταϋγέτη, Ηλέκτρα, Αλκυόνη, Αστερόπη, Κελαινώ, Μαία και Μερόπη).
Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι οι Πλειάδες ανακάλυψαν το άσμα-το τραγούδι-και τις νυχτερινές γιορτές. Η Πάλια-Πούλια είναι καθαρότατα ελληνική ονομασία. Είναι ευκρινέστατα ένα κατάλοιπο των αρχαίων Ορεστών. Πιθανότατα πρόκειται για εθιμικό δρώμενο, που συνυπήρχε μαζί με άλλες γιορταστικές εκδηλώσεις, που ήταν νυχτερινές, αφιερωμένες από τους Ορέστες στις εφτά αδελφές θεές, τις Πλειάδες!...
Πέρασε και αυτό στο χριστιανικό ελληνορθόδοξο τρόπο ζωής μαζί με πολλά αρχαοελληνικά έθιμα και δρώμενα. Η αρχαιοελληνική πολυθεΐα είχε πολλή ομορφιά και με τις ανθρωπιστικές της προεκτάσεις αντιμαχόταν το κακό.
Οι νεοέλληνες τις Πλειάδες τις ονόμασαν Πούλια. Συνάγεται από όσα ιστορικά και λαογραφικά στοιχεία γνωρίζουμε, ότι οι Χριστιανοί από τα πρώτα χρόνια της τουρκοκρατίας, που συγκρότησαν την ελληνική κοινότητα της Χρούπιστας (σημ. Άργος Ορεστικό) υιοθέτησαν την πυρά των Πλειάδων και την ονόμασαν Πάλια-Πούλια..."έστι μεθερμηνευόμενον αρχαίες Πλειάδες".
Η Πάλια-Πούλια είναι το εξέχον αποκριάτικο εθιμικό δρώμενο του Άργους Ορεστικού. Γι΄αυτό το λόγο γινόταν γενική επιστράτευση του παιδόκοσμου της γειτονιάς για το μάζεμα, μεταφορά και φύλαξη των αγκαθιών της Πυράς.
Το στήσιμο της Πάλια-Πούλιας (Παλιαπούλιας), που γινόταν συνήθως παραμονή της Αποκριάς, δεν είναι (ήταν) μια απλή συσσώρευση των αγκαθιών και των άλλων καυσίμων. Η Πάλια-Πούλια κτιζόταν! Στερεωνόταν πρώτα ο κορμός ενός ιστού και τριγύρω του στρώνονταν και διαδοχικά πατιούνταν τα αγκάθια, τα οποία αν δεν ήταν καλά πατημένα, δεν καίγονταν. Σχηματίζονταν έτσι ένας αγκάθινος κώνος μεγάλων διαστάσεων.
Υπήρχε ανταγωνισμός, όχι ποια γειτονιά θ' άναβε πρώτη την Πάλια-Πούλια της, αλλά ποια θα την άναβε τελευταία. Αργότερα οι γειτονιές ανταγωνίζονταν ποια Πάλια-Πούλια θα είναι μεγαλύτερη σε όγκο και μέγεθος.Οι φλόγες έφταναν ως είκοσι μέτρα ύψος...
Στο μεταξύ καίγονταν όλα τ' αγκάθια της Πάλια-Πούλιας κι απόμενε μόνο η ζιάρη, όπως ονόμαζαν τα πυρωμένα κάρβουνα. Τότε το αντέτι, δηλαδή η παράδοση, απαιτούσε, να πηδήσουν πάνω από τα καπνίζοντα ακόμη κάρβουνα όλοι οι νέοι άνδρες!... Αυτό γινόταν, για καούν οι πειρασμοί του φαλού...
Αφού τελείωναν τα πηδήματα, η αποκριάτικη σύναξη αραίωνε.
Ανδρέας Σεμάσης - Τοπική Εφημερίς "Η ΟΡΕΣΤΙΣ"

ΧΑΣΚΑ

Όλα  τα παιδιά μας, ήθελαν να αρπάξουν το βρασμένο αυγό. αλλά λίγοι τα κατάφεραν!

Την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς, (Τυρινής ή Τυροφάγου) στο Άργος Ορεστικό και σε όλα σχεδόν τα χωριά του Δήμου μας, οι κάτοικοι θα θυμηθούν και θα αναβιώσουν για μία ακόμη φορά το έθιμο του «Χάσκα» ή «χάσκαρι-η». Η λέξη προέρχεται από το ρήμα χάσκω  και είναι ένα συμβολικό αποκριάτικο έθιμο που τελείται στα σπίτια μετά το βραδινό αποκριάτικο τραπέζι. Στον ξύλινο κλώστη – πλάστη της πίτας, δένουν με μια μακριά κλωστή ένα ξεφλουδισμένο, καλά βρασμένο αβγό. Αραδιάζονται όλοι και δοκιμάζουν να το χάψουν. Ο αρχηγός της οικογένειας κρατώντας τον κλώστη, με μια ελαφριά επιδέξια κίνηση του χεριού του κάνει το αβγό να αιωρείται  μπροστά από το στόμα τους. Το θέαμα είναι διασκεδαστικό βλέποντας τον καθένα να προσπαθεί με ανοιχτό το στόμα να αρπάξει το αυγό. Σε περίπτωση αποτυχίας επαναλαμβάνεται τρεις φορές.

Το έθιμο συμβολίζει τη νηστεία της Σαρακοστής, αφού το στόμα κλείνει την Κυριακή της Τυρινής μ’ ένα αβγό, για να ανοίξει το βράδυ της Ανάστασης πάλι με αβγό.

Μετά από αυτό σε όλα τα μέλη της οικογένειας προσφέρεται για γλύκισμα χαλβάς σιμιγδαλένιος, που τον παρασκευάζει η νοικοκυρά του σπιτιού.

Τα παραλειπόμενα της εκδήλωσης, όπως τα κατέγραψε ο φωτογραφικός φακός και τα "κουτσομπολεύει" ο υπεύθυνος του ιστολογίου
Καλές Αποκριές από τα βόρεια προάστια
 Τα φλας των φωτογράφων ήταν στραμμένα πάνω στον πρόεδρο του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων, Ντίνο Κωτσόπουλο

Ο πρόεδρος του συλλόγου γονέων, αγαπητός Ντίνος Κωτσόπουλος εν μέσω συνεργατών του, πίνοντας τον πρωινό του καφέ ετοιμάζεται για δράση...

Αλεξάνδρα, με χαρακτηριστικές κινήσεις που δυναμώνουν την εκφραστικότητά του.  δίνει τις τελευταίες οδηγίες και κατευθύνσεις...

Με το ποτό πλέον στο χέρι επιβλέπει με αυστηρό ύφος την πορεία των εργασιών...

Ο γιατρός επιμελήθηκε τα χοιρινά και  τα"τίμησε" δεόντως συνεπικουρούμενος από τον αντιπρόεδρο.  Γιατρέ μου, από  Δευτέρα θα έρθω για  προληπτικό  ιατρικό έλεγχο... και θέλω επιείκεια.

Ο γιατρός μας Μάρκος, ανάμεσα στο Νικόλαο και το Χριστόφορο, υποθέτω πως αναλύει τις αρνητικές επιπτώσεις που έχει μία αυστηρή και παρατεταμένη νηστεία, ιδιαίτερα σε ευπαθείς πληθυσμιακές ομάδες, όπως είναι οι ηλικιωμένοι, οι έγκυες και τα μικρά παιδιά!

Αεροφωτογραφία από ελικόπτερο, με τους εξαιρετικούς και έμπειρους ψήστες ανάμεσα σε καπνούς και τσίκνα!

Ο αντιπρόεδρος του Συλλόγου γονέων και κηδεμόνων Ευάγγελος Τσιότας μετά της κυρίας Νάτσιου - Γουμενάκη Μαρίας, που εμφανίστηκε "αλευρωμένη"! καθώς ήρθε από την εκδήλωση του Νηπιαγωγείου μας.

Ο ένας Νικόλαος (Παπαδόπουλος και Γερόπουλος) απέναντι από τον άλλο. "Μαέστροι" στο ψήσιμο!

κ. πρόεδρε, χωρίς να παίρνεις τοις μετρητοίς όσα γράφονται, όλα ήταν άψογα!  Εκ μέρους των μαθητών/τριών μας, δεχθείτε τις ειλικρινείς ευχαριστίες μας. 
Πίσω από κάθε πετυχημένο άνδρα, κρύβεται μία δυναμική γυναίκα. Τα θερμά μου συγχαρητήρια στην αθόρυβη και διακριτική σύζυγό σου, Αλεξάνδρα.

Με ανατροπή το καύσιμο υλικό ήρθε στην ώρα του. Πού τέτοιες πολυτέλειες στα χρόνια μας; Τα κουβαλούσαμε με τα χέρια και δεν ήταν ξύλα, αλλά αγκάθια από τα χωράφια. Ωραία χρόνια ανέμελα, χωρίς υπολογιστές και υπερπροστατευτικούς γονείς και παππούδες...

Ο Ευάγγελος με το Νικόλαο, έστησαν υποδειγματικά την μπουμπούνα

Και το άναμμα της μπουμπούνας απαιτεί τέχνη, ώστε να καούν όλα μαζί τα υλικά

Δάσκαλοι και γονείς ένα σώμα μία ψυχή! 

Το φετινό δίδυμο δασκάλων, Κατερίνα και Βαγγελιώ, αποσπασμένες από το γειτονικό 2ο Δημοτικό, προετοιμάζονται για νηστεία , εγκράτεια και πνευματική ανάταση...

Ο Δημήτριος με τα κορίτσια του, Μάγδα και Αφροδίτη

Υψηλή συζήτηση και σχέδια για το τριήμερο της Αποκριάς. Κορίτσια, όπου και αν πάτε, ο φωτογραφικός μου φακός θα σας εντοπίσει!

Εύχομαι σε όλους μας καλή  Σαρακοστή και του χρόνου με υγεία.