Σοφία Ζαχαράκη: H ηλεκτρονική συσκευή στο σπίτι αποτελεί μια αναγκαία συνθήκη ισοτιμίας και ισονομίας

Συνέντευξη στον Γιώργο Ευγενίδη

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο

Απαντήσεις για τη λειτουργία των σχολείων, εν μέσω πανδημίας και με δεδομένες τις δυσκολίες της τηλεκπαίδευσης, δίνει, μιλώντας στο «Π», η υφυπουργός Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη. Απαντά για τα σενάρια παρατεταμένου ή και επαναλαμβανόμενου κλεισίματος εκπαιδευτικών δομών, ενώ περιγράφει τον σχεδιασμό για την ενίσχυση μαθητών με τάμπλετ και υπολογιστές.

Η απορία πολλών γονέων είναι απλή: Αφού εσείς οι ίδιοι αναγνωρίζετε ότι η μεταδοτικότητα στα σχολεία ήταν μικρή και η τήρηση των μέτρων από τα παιδιά υποδειγματική, γιατί έκλεισαν τα σχολεία της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης;

Ας ξεκαθαρίσουμε κάτι. Βασική και αναντίρρητη στόχευση ήταν τα σχολεία να παραμένουν ανοιχτά, αφού η επαφή με το σχολικό περιβάλλον είναι κρίσιμη για την εκπαιδευτική διαδικασία και το μάθημα στο σχολείο δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να υποκατασταθεί. Επιπλέον, όπως αναφέρετε και θα υπερθεματίσω σε αυτό, τα παιδιά έδειξαν μια πρωτοφανή ωριμότητα τηρώντας τα μέτρα, ειδικά σε ό,τι αφορά τις μάσκες. Όμως κρατήστε τα νούμερα που θα σας πω. Στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση έχουμε πάνω από μισό εκατομμύριο μαθητές –600 χιλιάδες για την ακρίβεια– στους οποίους αντιστοιχούν άλλοι τόσοι γονείς και κηδεμόνες και περίπου 60.000 εκπαιδευτικοί. Αυτό που επισημάνθηκε και στην επιτροπή των επιδημιολόγων του υπουργείου Υγείας, που έκανε και τη σχετική εισήγηση, ήταν ότι η έντονη κινητικότητα και ο συνωστισμός ανάμεσα σε τόσο μεγάλο αριθμό ανθρώπων, σε συνδυασμό με την κρισιμότητα του επόμενου 20ημέρου, θα δημιουργούσαν συνθήκες διασποράς του ιού, οπότε προκρίθηκε η επιλογή του κλεισίματος. Θέλουμε κι εμείς να διαμορφωθούν σύντομα οι συνθήκες που θα επιτρέψουν την επιστροφή όλων των μαθητριών και μαθητών στον χώρο του σχολείου.

Τα σχολεία θα παραμένουν κλειστά, όσο είναι σε ισχύ το lockdown; Συνεπώς, αν παραταθεί το κλείσιμο, θα παραταθεί και το κλείσιμο των σχολείων;

Αυτό εξαρτάται από τις εισηγήσεις της επιτροπής και την απόφαση που θα λάβει κεντρικά η κυβέρνηση. Εκτιμώ ότι για κάθε τομέα οικονομικής δραστηριότητας ή καθημερινής συγκέντρωσης πολιτών, όπως για παράδειγμα τα καταστήματα λιανικής, την εστίαση ή τους χώρους εργασίας, λαμβάνεται απόφαση χωριστά ανάλογα με την επίδραση που έχει η λειτουργία του ή μη, στη διάδοση του ιού. Αντίστοιχα πράξαμε και με τα σχολεία, που υπενθυμίζω ότι έκλεισαν λίγο πιο μετά, γιατί λήφθηκε υπόψη ότι αποτελούν μικρότερη εστία μετάδοσης. Σε κάθε περίπτωση, όλα θα κριθούν τις επόμενες και πιο κρίσιμες δύο εβδομάδες.

Πώς λειτουργεί η τηλεκπαίδευση, αρχής γενομένης από τα μικρότερα παιδιά, που ίσως δεν ήταν τόσο εξοικειωμένα με τη διαδικασία; Λύθηκαν τα ζητήματα που παρατηρήθηκαν στην αρχή των τηλε-μαθημάτων για Γυμνάσια και Λύκεια;

Η Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση λειτουργεί εξ αποστάσεως με δύο τρόπους: Με την εκπαιδευτική τηλεόραση και τη σύγχρονη τηλεκπαίδευση. Αναφορικά με την εκπαιδευτική τηλεόραση, από τις 9 π.μ. καθημερινά προβάλλονται από την ΕΡΤ2 τηλεοπτικά μαθήματα για μαθητές δημοτικού. Από την άλλη, η σύγχρονη τηλεκπαίδευση είναι υποχρεωτική, η κάθε διδακτική ώρα έχει διάρκεια 30’ και πραγματοποιείται από τις 14:00 έως τις 17:20 για τα Δημοτικά, και από τις 14:00 έως τις 16:20 για τα νηπιαγωγεία, συμπεριλαμβανομένων σύντομων διαλειμμάτων. Το συγκεκριμένο ωράριο αποφασίστηκε, ώστε αφενός να διευκολυνθούν οι οικογένειες σε σχέση με τον απαιτούμενο αριθμό συσκευών για σύνδεση στο διαδίκτυο, ιδιαίτερα αν στην οικογένεια υπάρχουν γονείς που τηλεργάζονται και μεγαλύτερα παιδιά Γυμνασίου ή Λυκείου που κάνουν το πρωί τηλεκπαίδευση, και βέβαια να διευκολυνθούν οι κηδεμόνες προκειμένου να βοηθήσουν τα μικρά παιδιά να συνδεθούν στις ψηφιακές τάξεις. Είναι επίσης σημαντικό να υπάρξει επιμερισμός της κίνησης πλατφορμών και συστημάτων, καθώς ο εκπαιδευτικός πληθυσμός αγγίζει τ 1,6 εκατομμύριο χρήστες στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

Αναφορικά με τα ζητήματα στα οποία αναφερθήκατε και δεν αποτελούν μονάχα ελληνικό φαινόμενο, γίνονται συνεχείς προσπάθειες και με τον πάροχο της πλατφόρμας, ώστε να λύνονται άμεσα και εν τη γενέσει τους όποια θέματα δημιουργούνται. Το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο θα συνεχίσει να ενισχύεται, όπως έχει ήδη γίνει από την άνοιξη και το καλοκαίρι του 2020.

Σας προβληματίζει το ενδεχόμενο να χρειαστούν και νέοι περιορισμοί έως την άνοιξη και ένα σύστημα «ακορντεόν» και στα σχολεία; Τι θα σημαίνει αυτό για τη μαθησιακή διαδικασία;

Εδώ και περίπου οκτώ μήνες έχει γυρίσει σε όλο τον πλανήτη, κυριολεκτικά, ο κόσμος ανάποδα. Είναι αυτονόητο ότι σε μια τόσο πρωτοφανή κατάσταση, με τις συνθήκες να μεταβάλλονται συνεχώς, θα επηρεαστεί έντονα και η σχολική και μαθησιακή διαδικασία. Όμως, είναι επίσης αυτονόητο ότι δεν μπορούμε να κινούμαστε σε μια ευθεία γραμμή χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι εξελίξεις, αφού πολύ απλά το ζήτημα της δημόσιας υγείας υπερβαίνει οποιαδήποτε άλλη συζήτηση αυτήν τη στιγμή.

Δεν είναι, σε καμία περίπτωση, ευχάριστο όταν η μαθησιακή διδασκαλία διακόπτεται απότομα και υπάρχουν διαρκείς ανατροπές στη σχολική καθημερινότητα των παιδιών. Είμαστε και θα είμαστε εδώ για να διαμορφώσουμε το καλύτερο δυνατό μαθησιακό πλαίσιο, έχοντας όμως, όπως προανέφερα, αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα τη δημόσια υγεία τόσο των παιδιών όσο και των κοντινών τους ανθρώπων. Από πλευράς μας και σε συνεχή συνεργασία με το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής και τις Διευθύνσεις Σπουδών του υπουργείου θα παρακολουθούμε στενά την πορεία της ύλης για να γίνει η απαραίτητη καθοδήγηση στους εκπαιδευτικούς, όπως ήδη κάναμε από την αρχή της σχολικής χρονιάς, με οδηγίες για επαναλήψεις και καθορισμό ύλης. Αλλά, κ. Ευγενίδη, μια σημαντική παράμετρος που δεν ξεχνάμε είναι η ψυχολογική στήριξη των παιδιών. Φέτος για πρώτη φορά για τη δημόσια εκπαίδευση, προχωράμε σε πρόσληψη 2.800 ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών για τα Γενικά Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια. Ενισχύουμε τον θεσμό του ψυχολόγου στα επαγγελματικά σχολεία και βέβαια βασιζόμαστε πάντα στην υποστήριξη των παιδιών μας από τους ψυχολόγους που στηρίζουν τα ειδικά σχολεία. Θα είμαστε δίπλα σε μαθητές και εκπαιδευτικούς μέσα και από αυτήν τη δράση. Για να μπορεί η εκπαιδευτική κοινότητα να διαχειρίζεται τις προκλήσεις της καθημερινότητας καλύτερα.

Πότε θα προχωρήσει ο εφοδιασμός περισσότερων μαθητών με ηλεκτρονικούς υπολογιστές και tablets; Είναι κάτι που η πανδημία ανέδειξε ως αναγκαιότητα…

Πράγματι, ίσως η πιο κρίσιμη αποστολή μας είναι να προσπαθούμε να διασφαλίζουμε συνεχώς την ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση. Και όπως αναφέρατε, στην ιδιαίτερη περίοδο που διανύουμε, η ηλεκτρονική συσκευή στο σπίτι αποτελεί μια αναγκαία συνθήκη ισοτιμίας και ισονομίας. Γι’ αυτόν τον λόγο δουλεύουμε ήδη από τον Μάρτιο και έως τώρα έχουν εξασφαλιστεί για τις ανάγκες της τηλεκπαίδευσης πάνω από 90.000 tablets μέσω κυρίως ευρωπαϊκών κονδυλίων αλλά και δωρεών, που θα κατευθυνθούν στις σχολικές μονάδες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης όλης της χώρας. Είναι αυτονόητο ότι για τα tablets, που έχουν ήδη παραδοθεί ή πρόκειται να παραδοθούν σε σχολικές μονάδες, προτεραιότητα δίνεται στη στήριξη οικογενειών βάσει κοινωνικών και άλλων κριτηρίων, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται ιδίως το χαμηλό εισόδημα, η ανεργία γονέων ή κηδεμόνων, η ιδιότητα μέλους μονογονεϊκής, πολύτεκνης, τρίτεκνης ή ορφανικής οικογένειας, καθώς και η ύπαρξη ειδικών δυσκολιών μάθησης.