Η ατομική ευθύνη της κ. Λινού

 kathimerini.gr

Τάκης Θεοδωρόπουλος

«Η ατομική ευθύνη είναι αντιδημοκρατική», διεπίστωσε η κ. Αθηνά Λινού. Δεν είναι μόνον αντιδημοκρατική, αλλά και επικίνδυνη, θα προσέθετα. Αν η χώρα μας είχε ένα όντως δημοκρατικό καθεστώς θα είχε περιορίσει την ατομική ευθύνη, όπως έκαναν ιστορικά όλα τα όντως δημοκρατικά καθεστώτα. Αντί να απευθύνεται στην ελεύθερη συνείδηση των πολιτών θα φρόντιζε να τους προστατεύσει από τις ευθύνες τους, αναλαμβάνοντάς τες η ίδια. Όσους κυκλοφορούσαν χωρίς μάσκα, φέρ’ ειπείν, θα φρόντιζε να τους εγκλείσει σε ιδρύματα αποκατάστασης της κοινωνικής τους συνείδησης. Τους φορείς του ιού θα τους απομόνωνε όχι στα σπίτια τους –τα άσυλα της ατομικής ευθύνης– αλλά σε περιφραγμένα στρατόπεδα με ηλεκτροφόρα σύρματα. Θα επέλεγε με αυστηρά δημοκρατικά κριτήρια πόσοι από τους νοσούντες δικαιούνται να ζήσουν και πόσοι απλώς επιβαρύνουν το σύστημα υγείας. Ζητώ συγγνώμη για τη δυστοπική φαντασίωση. Είμαι βέβαιος ότι η κ. Λινού δεν το εννοούσε έτσι. Θα όφειλε όμως να γνωρίζει ότι στην Ιστορία υπήρξαν καθεστώτα που αντιμετώπισαν την ατομική ευθύνη ως αντιδημοκρατική παρεκτροπή. Τα ονομάζουμε ολοκληρωτικά. Παράδειγμα τα καθεστώτα του υπαρκτού σοσιαλισμού. Η εφαρμογή της συλλογικής ευθύνης από τους ναζί είναι μια ακόμη εκδοχή.

Εξακολουθώ να μην κατανοώ τι εννοεί η κ. Λινού. Στο μυαλό μου η ατομική ευθύνη, από την εποχή του Περικλή, είναι συνυφασμένη με τη δημοκρατία. Όμως μπορεί να πέφτω έξω. Και δεν έχω αντίρρηση ότι στη χώρα όπου η ατομική ευθύνη ταυτίζεται με την έκφραση «μα πού είναι το κράτος;», πολλοί θα συμφωνήσουν μαζί της. Στο κάτω κάτω, η ατομική ευθύνη είναι μια αξία που δεν διδάσκεται στην εκπαίδευση. Τις εξετάσεις τις περνάς με τη δημοκρατική παπαγαλία, μια μέθοδο διδασκαλίας που απαλλάσσει από την ατομική ευθύνη και διδάσκοντες και διδασκόμενους. Δεν μου κάνει εντύπωση όταν καταφέρονται κατά της ατομικής ευθύνης οι πολιτικοί της Αριστεράς. Μου κάνει εντύπωση όταν ακούω να μιλάει με τον ίδιο τρόπο μια καθηγήτρια Ιατρικής. Διότι αυτό που κρύβεται κάτω από την ατομική ευθύνη είναι η ευθύνη της σκέψης και της συνείδησης.

Αν βγάλεις από τη μέση την ατομική ευθύνη, η κοινωνία μετατρέπεται σε μια κουρελού από ομάδες συμφερόντων και δικαιωμάτων. Σιγά τη σοφία, θα μου πείτε. Τόσα χρόνια το δουλεύουμε το πράγμα και μια χαρά τα πήγαμε. Και πτωχεύσαμε και κορωνοϊό πάθαμε. Και αναρωτιόμαστε αν θα ανοίξουν οι ναοί για να γιορτάσουμε Χριστούγεννα, αφού εκεί την ευθύνη την αναλαμβάνει για λογαριασμό μας ο Ύψιστος. Η ατομική ευθύνη δεν είναι μόνον αντιδημοκρατική. Είναι και αντιχριστιανική. Άσε που προξενεί καθυστερήσεις στην καθημερινότητά μας. Σε υποχρεώνει να μην περνάς με κόκκινο και να μην παρκάρεις στο πεζοδρόμιο, κι ας βιάζεσαι να προλάβεις το ραντεβού σου.