ΠΗΓΗ fb
Ο Στάθης Ν. Καλύβας είναι διακεκριμένος Έλληνας πολιτικός επιστήμων, συγγραφέας και καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης
Πρόσφατα μάθαμε πως το 2024 είχαμε 62.624 γεννήσεις. Καταγράφεται δηλαδή μια σημαντική πτώση από το 2023 και τις 71.455 γεννήσεις του. Δύο χρόνια πιο πριν, οι γεννήσεις ήταν 85.346, ενώ το 2009, 119.500. Η πτωτική τάση ήταν γνωστή. Εκείνο που εκπλήσσει είναι η επιτάχυνσή της. Ταυτόχρονα, οι θάνατοι είναι διπλάσιοι –κυμαίνονται από 124.538 το 2019 έως 143.668 το 2021. Το συμπέρασμα είναι προφανές: Η χώρα συρρικνώνεται ταχύτατα.
Είναι κάτι για το οποίο πολλές μελέτες προειδοποιούσαν εδώ και καιρό. Αρκεί μια βόλτα στην πόλη για να το διαπιστώσει κανείς: τα φροντιστήρια στις κεντρικές λεωφόρους αντικαθίστανται με ιατρικές υπηρεσίες, ενώ στα ράφια των σούπερ μάρκετ οι πάνες ακράτειας καταλαμβάνουν τον χώρο που είχαν οι πάνες για μωρά. Σύντομα θα αρχίζουν να κλείνουν σχολεία και πανεπιστημιακές σχολές, ενώ μεγάλες περιοχές της επαρχίας ήδη ερημώνουν. Οι τεράστιες οικονομικές συνέπειες θα φανούν κι αυτές πολύ γρήγορα.
Και τι κάνουμε εμείς; Όπως συνήθως, σφυρίζουμε αδιάφορα. Όταν ο σπουδαίος στιχουργός Μάνος Ελευθερίου ρωτήθηκε για το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967 έδωσε την παρακάτω απάντηση: «Βρεθήκαμε απροετοίμαστοι, όπως είμαστε απροετοίμαστοι πάντα και παντού, συνεχώς και για όλα τα πράγματα». Στον βαθμό που έχει ξεκινήσει κάποια συζήτηση, αυτή γίνεται με όρους επιδομάτων. Όπως όμως δείχνει η διεθνής εμπειρία, πουθενά δεν έγινε κατορθωτή η αντιστροφή της δημογραφικής κατάρρευσης. Ορισμένες χώρες, όπως η Γαλλία, κατάφεραν με πλουσιοπάροχες οικονομικές παροχές να μειώσουν την πτωτική δημογραφική τάση, αλλά δεν μπόρεσαν να την αναστρέψουν. Μέρος της μεγάλης δημόσιας συζήτησης που εκκρεμεί είναι και η συνειδητοποίηση αυτής της πραγματικότητας: όσο ταχύτερα εγκαταλείψουμε τις ψευδαισθήσεις μας, τόσο το καλύτερο για εμάς.
Και μετά; Η απάντηση είναι προφανής: Το δημογραφικό κενό θα καλυφθεί με τον ίδιο τρόπο που γινόταν πάντοτε, δηλαδή με τις μετακινήσεις πληθυσμών. Ενας τρόπος είναι να γίνει αυτό διά μέσου της μαζικής και ανεξέλεγκτης μετακίνησης, δηλαδή των λεγόμενων μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών, που όμως γίνεται με τρόπο που δημιουργεί πολλά προβλήματα. Το ανθρώπινο κόστος των πολεμικών συγκρούσεων και κυρίως της κλιματικής αλλαγής, αναμφίβολα θα οδηγήσει στην αύξηση αυτών των ροών, όμως ακόμη και αυτές κατευθύνονται κυρίως εκεί όπου υπάρχουν οι μεγαλύτερες οικονομικές ευκαιρίες, δηλαδή όχι στην Ελλάδα.
Ενας άλλος, εναλλακτικός ή και συμπληρωματικός, τρόπος είναι μια οργανωμένη και σαφής πολιτική μετανάστευσης που θα στοχεύσει πληθυσμούς νεαρής ηλικίας και με μεγαλύτερο ανθρώπινο κεφάλαιο. Δεν είναι κάτι εύκολο, γιατί όλες οι ανεπτυγμένες χώρες που υποφέρουν από δημογραφική παρακμή θα ανταγωνιστούν για την ίδια πίτα. Προς το παρόν, αυτό δεν συμβαίνει λόγω της αντίδρασης ντόπιων πληθυσμών χαμηλής μόρφωσης και δεξιοτήτων που τροφοδοτούν την άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων. Σύντομα όμως η πλειοψηφία θα αντιληφθεί πως αυτή η στάση ισοδυναμεί με το ροκάνισμα του κλαδιού πάνω στο οποίο καθόμαστε. Αυτό σημαίνει πως υπάρχει ακόμη ένα πλεονέκτημα για τις χώρες που θα κινηθούν εγκαίρως προς την κατεύθυνση αυτή. Αρκεί μόνο να το συνειδητοποιήσουμε άμεσα, δηλαδή χθες.
Τι σημαίνει αυτό; Δύο πράγματα κυρίως: Πρώτον, τη διατύπωση, στη βάση ευρείας συναίνεσης, μιας επιθετικής πολιτικής προσέλκυσης πληθυσμιακών ομάδων με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που θα συμβάλουν με τον δυναμισμό τους στην οικονομική ανάπτυξη και στην αναζωογόνηση της χώρας. Αυτό που πρέπει να γίνει άμεσα κατανοητό είναι πως εμείς τις έχουμε μεγαλύτερη ανάγκη από ό,τι αυτές εμάς και άρα πρέπει να κάνουμε το παν για να τις προσελκύσουμε και να τις υποδεχθούμε θερμά. Δεύτερον, τη δημιουργία δομών υποδοχής, κυρίως σχολείων και προγραμμάτων για τα παιδιά τους. Και το σημαντικότερο: Ένα ελκυστικό αφήγημα που θα συνδέσει τους ανθρώπους αυτούς με τον τόπο μας και θα τους μεταγγίσει τη μοναδική του ιστορία – ή, για να το πούμε αλλιώς, το λογισμικό ενός ουσιαστικού ελληνισμού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου