Γιατί μας αρέσει η μουσική;

kathimerini.gr

Μαρία Αναστασιάδου

Η μουσική είναι ο εαυτός μας, γι’ αυτό μας αρέσει, γι’ αυτό την αγαπάμε τόσο πολύ. Ο ρυθμός είναι το καρδιοχτύπι μας, οι μελωδίες οι σκέψεις μας και τα σκαμπανεβάσματά τους τα συναισθήματά μας.

Επιλογή μουσικής Λεωνίδας Οικονομίδης

Ένας μουσικός είπε κάποτε πως, όταν παίζει μουσική, ζει ταυτόχρονα το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του. Αν σκεφτούμε πόσο άμεσα μπορούμε με το άκουσμα ενός κομματιού να ξαναβιώσουμε παλιά συναισθήματα, να νιώσουμε ξαφνικά δυνατοί ή να εμπνευστούμε για να δημιουργήσουμε, μόνο παράλογο δεν ακούγεται αυτό. Και ενώ τη δύναμη για να πάρουμε μια μελλοντική απόφαση μπορεί να μας τη δώσει και ένας φίλος, ένα ταξίδι ή ένα καλό νέο, την εμπειρία του εξωπραγματικού μόνο η μουσική μπορεί να μας τη χαρίσει. Μαζί της μπορούμε να ταξιδέψουμε σε άλλους πλανήτες, να μεταμορφωθούμε σε κάτι υπαρκτό ή ανύπαρκτο, να βγάλουμε φτερά και να πετάξουμε ή ακόμη και να εξαφανιστούμε.

Φαίνεται ότι, όπως η τροφή ή μια ζεστή αγκαλιά, το άκουσμα μιας αγαπημένης μελωδίας ενεργοποιεί το μέρος του εγκεφάλου μας που είναι υπεύθυνο για την απελευθέρωση της ντοπαμίνης, μιας ορμόνης που συνδέεται με το συναίσθημα της χαράς. Δεν κάνει, όμως, μόνο αυτό η μουσική. Ο τρόπος που αλληλεπιδρά με τον εγκέφαλό μας συνδέει σε απόλυτη αρμονία τις περισσότερο εξελιγμένες περιοχές του εγκεφάλου μας με τις παλαιότερες!

Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Science» υποστηρίζει τη συμβολή της μουσικής στην ανθρώπινη εξέλιξη, συνδέοντας τη μουσική εμπειρία με τη φαντασία, τη γέννηση νέων ιδεών και την καινοτομία, όλα τους καθαρά χαρακτηριστικά του ανθρώπινου είδους.

Μελετώντας τους εγκεφάλους ατόμων ενώ άκουγαν άγνωστα μουσικά κομμάτια, οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι άνθρωποι νιώθουμε καλύτερα με τα ακούσματα που ανήκουν στις μουσικές μας προτιμήσεις, γιατί προσαρμοζόμαστε πιο εύκολα στο ρυθμό τους και μπορούμε να προβλέψουμε τη συνέχεια της μελωδίας ή το ρεφρέν της.

Τα διαφορετικά μας μουσικά γούστα επίσης συνδέονται με τις εμπειρίες μας, που αλλάζουν από τόπο σε τόπο και εξηγούν γιατί με άλλη μουσική «τη βρίσκουμε» οι Έλληνες, με άλλη ο Ινδός και με άλλη ο Αμερικανός. Και ενώ πολλοί από μας εκλαμβάνουμε το ρυθμό ενός τσιφτετελιού ή ενός ζεϊμπέκικου ως κάτι «φυσικό», που μας δίνει χαρά και διάθεση να χορέψουμε, ένας Δυτικοευρωπαίος, που δεν έχει ανάλογα ακούσματα, αδυνατεί να τον αντιληφθεί και να τον ακολουθήσει.

Η μουσική σάς κάνει... genius!

Τα παιδιά που παρακολουθούν για τρία ή περισσότερα χρόνια μαθήματα μουσικού οργάνου είναι ιδιαίτερα χαρισματικά. Η συνεχής άσκηση τα βοηθά να γίνουν πιο δημιουργικά, να αναπτύξουν ικανότητες στρατηγικού σχεδιασμού και επίλυσης προβλημάτων, που αποδεικνύονται ιδιαίτερα χρήσιμες στα Μαθηματικά και στο σκάκι, σε ένα ομαδικό παιχνίδι ή στην εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας (ας μη μιλήσουμε για την ενήλικη ζωή τους).

Πιστέψτε με, παιδιά, ο εγκέφαλος όσων από εσάς παίζετε ένα μουσικό όργανο είναι απλώς υπέροχος. Δίνετε ιδιαίτερη προσοχή στη λεπτομέρεια, έχετε εξαιρετική μνήμη και μπορείτε να κατανοείτε τα πράγματα γύρω σας τόσο λογικά όσο και συναισθηματικά. Με τα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου σας να λειτουργούν σε κλίμα απόλυτης αρμονίας, μπορείτε να καταφέρετε τα πάντα στη ζωή σας. Τι άλλο να πω; Πραγματικά σας θαυμάζω!

Και με τα ζώα τι γίνεται;

Το άκουσμα μιας μελωδίας δεν επιδρά στον εγκέφαλο του σκύλου ή της γάτας με τον ίδιο θαυμαστό τρόπο που επιδρά σ’ εμάς τους ανθρώπους. Φαντάζομαι ότι γι’ αυτό ο σκύλος και η γάτα δε χορεύουν τσάμικο, βαλς, αλλά ούτε και χτυπιούνται στους ρυθμούς του ροκ όπως εμείς. Επίσης τα κατοικίδιά μας δε γουστάρουν απαραίτητα τα αγαπημένα μας τραγούδια (θα το ’θελες έτσι;), αφήστε που κάποιες φορές τούς σπάμε και τα νεύρα

με αυτά που ακούμε.

Αν θέλετε να ξέρετε, οι διαφορετικές από τις δικές μας τονικότητα, ένταση της φωνής αλλά και οι ρυθμοί της καρδιάς τους κάνουν τα αγαπημένα μας ζωάκια να τη βρίσκουν καλύτερα με τα δικά τους είδη μουσικής. Τα πουλιά και οι φάλαινες φτιάχνουν τα δικά τους τραγούδια και τα τραγουδούν στους δικούς τους απολαυστικούς ρυθμούς και συχνότητες. Και καθόλου μην το γελάτε, γιατί υπάρχουν σήμερα δημιουργοί μουσικής για γάτες που συνθέτουν κομμάτια μελετώντας τους γατίσιους καρδιακούς παλμούς και φωνητικές συχνότητες. Και μάλλον αυτό το είδος μουσικής αρέσει στις γάτες πολύ περισσότερο από αυτά

που ακούμε εμείς.

Όσο για τα σκυλιά, είναι δύσκολο να βρει κανείς τι προτιμούν, καθώς διαφέρουν εξαιρετικά από τη μία ράτσα στην άλλη. Λένε, παρ’ όλα αυτά, οι ειδικοί πως τα μεγάλα σκυλιά (δες Λαμπραντόρ) ανταποκρίνονται ιδιαίτερα θετικά στα ανθρώπινα μουσικά γούστα και σε ορισμένες περιπτώσεις δείχνουν να εκφράζουν και ανάλογα συναισθήματα: χαλαρώνουν με την κλασική μουσική και τρελαίνονται με τη ροκ!