Ποιος πετάει € 1.000 στα σκουπίδια;

kathimerini.gr

Γιούλη Επτακοίλη

Οι παλιές νοικοκυρές δεν είχαν πρόσβαση σε επιστημονικές πληροφορίες για τις πρώτες ύλες και τις ιδιότητές τους, ούτε μπορούσαν να επιλέξουν ανάμεσα σε δεκάδες τηλεοπτικές εκπομπές και εκατοντάδες βιβλία γύρω από τη μαγειρική και τη διατροφή. Δεν γνώριζαν τίποτα για την τεχνολογία τροφίμων, και ό,τι έκαναν σε σχέση με τη συντήρηση και την επεξεργασία της πρώτης ύλης, ήταν βασισμένο στην εμπειρία και στις λιγοστές τεχνικές που τους είχε παραδώσει η προηγούμενη γενιά. Παρ’ όλα αυτά, ακολουθούσαν τις εποχές, προγραμμάτιζαν σωστά τα γεύματα και τις προμήθειές τους, αξιοποιούσαν τα πάντα στην κουζίνα, και, κυρίως, δεν σπαταλούσαν τρόφιμα, σκέφτονταν με όρους οικιακής οικονομίας.

Σήμερα που η πληροφορία είναι ένας ωκεανός και μπορεί κανείς να λύσει οποιαδήποτε απορία έχει μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, καταλήγει στα σκουπίδια των ελληνικών νοικοκυριών φαγητό αξίας περίπου 1.000 ευρώ τον χρόνο, όπως αναφέρουν τα πιο πρόσφατα στοιχεία.

Μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρισκόμαστε στην τρίτη θέση στη σπατάλη τροφίμων και είναι πραγματικά εντυπωσιακή η τόσο κακή επίδοση σε μια περίοδο μεγάλης ακρίβειας στα σούπερ μάρκετ, με τον οικογενειακό προϋπολογισμό να έχει πάρει φωτιά. Το να μειώσουμε τη σπατάλη τροφίμων δεν είναι μόνο πράξη υπευθυνότητας για το περιβάλλον, είναι στάση ζωής και έξυπνη οικονομική στρατηγική.

Ωστόσο, το πρόβλημα οφείλεται κυρίως στην άγνοια, στην έλλειψη εκπαίδευσης, τη ρίζα όλων των κακών. Οι νέες γενιές δεν γνωρίζουν ή έχουν ξεχάσει ότι πολλές από τις συνταγές που υπάρχουν στην ελληνική κουζίνα προέκυψαν από την ανάγκη να μην πεταχτεί τίποτα. Με το φαγητό της προηγούμενης ημέρας, γεννιόταν ένα καινούργιο πιάτο. Έτσι, λ.χ., παντρεύτηκαν τα όσπρια με το ρύζι και γεννήθηκε το φακόρυζο, έτσι σήμερα υπάρχουν καταγεγραμμένες δεκάδες συνταγές με φάβα Σαντορίνης, γιατί οι μαγείρισσες του νησιού έπρεπε να διαθέτουν μεγάλη επινοητικότητα για να παρουσιάζουν την πρώτη ύλη που είχαν στα χέρια τους με πολλούς τρόπους στο καθημερινό τραπέζι.

Τις τελευταίες δεκαετίες της αφθονίας, οπότε τα πάντα είναι διαθέσιμα και δεδομένα, έχουμε απομακρυνθεί από τη φιλοσοφία της οικιακής οικονομίας. Ειδικά οι νέοι έχουν αποκοπεί τελείως από τη λογική της cucina povera, της απλότητας και του μέτρου. Το ένα μηνιάτικο που πετιέται στα σκουπίδια κάθε χρόνο δείχνει το μέγεθος του προβλήματος.