Τα φεγγάρια της Πνύκας

kathimerini.gr

ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

«Μια κρυφή Ελλάδα υπάρχει στην καρδιά όλων των δυτικών ανθρώπων». Η φράση αυτή ακούστηκε για πρώτη φορά στην Πνύκα στις 28 Μαΐου του 1959 από τον Αντρέ Μαλρώ. Είχε επισκεφθεί την Ελλάδα ως υπουργός Πολιτισμού του Ντε Γκωλ για να εγκαινιάσει το «Ηχος και Φως», ένα προϊόν που σηματοδότησε την αρχή του μαζικού τουρισμού. Την επανέλαβε προχθές στον ίδιο χώρο ο Εμανουέλ Μακρόν. Τότε ο Μαλρώ είχε έρθει σε μια χώρα που αναζητούσε τη μοίρα της, όπως είχε πει στον ίδιο λόγο – τιτλοφορείται «Εγκώμιο στην Ελλάδα» για όποιον ενδιαφέρεται. Πάνω από μισόν αιώνα αργότερα η μοίρα της είναι προδιαγεγραμμένη: η Ελλάδα είναι αναπόσπαστο τμήμα της Ευρώπης, κι αν υπάρχει κάποιο ζήτημα ταυτότητας, αυτό είναι ευρωπαϊκό. Ο Μακρόν επέλεξε ως πρώτο εκτός Γαλλίας προορισμό της προεδρίας του την Αθήνα για να απευθυνθεί στην Ευρώπη από τη μεθόριό της.

Οι επισκέψεις Γάλλων προέδρων στη χώρα μας έχουν γράψει τη δική τους Ιστορία. Οταν το 1963 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε υποδεχθεί τον στρατηγό Ντε Γκωλ, άνοιξε τα χαρτιά του: ήταν μια χειρονομία που έδειχνε ότι ήθελε να απαλλαγεί από την κηδεμονία των Ανακτόρων και της αμερικανικής πρεσβείας. Τη μάχη την έχασε και αναγκάστηκε να αυτοεξορισθεί. Κέρδισε όμως τον πόλεμο τη δεκαετία του εβδομήντα ύστερα από μια δικτατορία και μια εθνική καταστροφή. Ηταν η ένταξη στην τότε ΕΟΚ την οποία επισφράγισε η επίσκεψη ενός άλλου προέδρου, του Βαλερί Ζισκάρ ντ’ Εσταίν, που υπέγραψε τη συνθήκη ένταξης στο Ζάππειο. Θυμάμαι ακόμη τη βραδιά εκείνη στην Επίδαυρο που έκλεισε το συνέδριο για τη Μεσόγειο το οποίο είχε οργανώσει η Μελίνα στην Υδρα το 1982. Στην πρώτη σειρά, ο Φρανσουά Μιτεράν και ο Ανδρέας Παπανδρέου άκουσαν την «Ενάτη» του Μπετόβεν, τον άτυπο ύμνο της Ευρώπης. Η σκηνή εικονογραφούσε την εγκαθίδρυση του σοσιαλισμού στη χώρα μας.

Εκτοτε οι επισκέψεις έπαψαν να γράφουν Ιστορία. Η Ελλάδα είχε πάρει τον ευρωπαϊκό της δρόμο και κανείς δεν τον αμφισβητούσε. Ωσπου ήρθε η κατηραμένη κρίση. Η επίσκεψη του προέδρου Ολάντ ήταν σαν την προεδρία του. Συμπαθητικούλης, καλοπροαίρετος, μας διαβεβαίωσε για τα φιλικά του αισθήματα και απήλθε αφήνοντάς μας μόνους με την οικονομική μας ύφεση και την ανεργία μας. Η επίσκεψη Μακρόν όμως έχει τη σημασία της, πολιτική και πολιτισμική.

Μετά την περιπέτεια που παρ’ ολίγον να μας πετάξει κάπου ανάμεσα στα Βαλκάνια και τη Μέση Ανατολή, ήρθε να μας υπενθυμίσει την ευρωπαϊκή μας ταυτότητα. Και να υπενθυμίσει πως οποιαδήποτε συζήτηση για την Ευρώπη περιλαμβάνει και την Ελλάδα.